Kanser, çağdaş dünyanın en çok tasa duyulan hastalıklarından biri. Dünya Sıhhat Örgütü, 2050’de kanser olaylarının yüzde 75 artarak, 35 milyonu bulacağını varsayım ediyor. Öte yandan kolorektal kanserin gençler ortasında da fazlalaştığına dikkat çeken Medicana Ataköy Hastanesi Medikal Onkoloji Bölümü’nden Doç. Dr. Nilay Şengül, “45 yaş altındakiler, hatta üniversiteliler bile kanser belirtilerine karşı dikkatli olmalı. Kanser taramaları için ilgili sıhhat kurumlarına başvurmalı” diyor.
Dünya Sıhhat Örgütü (DSÖ), dünya genelinde kanser olaylarının 2050 yılına kadar yüzde 75’ten fazla artacağını varsayım ediyor. Buna nazaran, 35 milyondan fazla yeni kanser hastasının olacağı düşünülüyor. En büyük oransal artışın ise, düşük gelirli ülkelerde görülmesi bekleniyor.
Medicana Ataköy Hastanesi Medikal Onkoloji Bölümü’nden Doç. Dr. Nilay Şengül de kanserin hem dünyada hem de Türkiye’de sebebi bilinen vefatlar sıralamasında, deveran sistemini etkileyen hastalıklardan sonra ikinci mevt nedeni olduğunu hatırlatarak, “Bazı kanserler hiçbir vakit semptom vermeyebilir fakat bir tarama testi ile bulunabilir. Erken bulunduğunda tedavisi daha kolay olur, kanser sebebiyle mevt oranları azaltılır” diyor.
Erkeklerde prostat, bayanlarda göğüs kanseri
Günümüzde erkeklerde en sık prostat kanseri görülürken, bayanlarda göğüs kanserine sık rastlanıyor. Doç. Dr. Şengül, mevzuyla ilgili şu istatistikleri paylaşıyor:
“Prostat kanseri, akciğer kanseri ve kolorektal kanser erkeklerde görülen tüm hadiselerin neredeyse yarısını (%48) oluştururken, tek başına prostat kanseri teşhislerin yüzde 29’unu kapsıyor. Bayanlarda göğüs kanseri, akciğer kanseri ve kolorektal kanser tüm yeni teşhislerin yüzde 51’ini oluştururken, sadece göğüs kanseri olayların yüzde 32’sinde görülüyor.”
Kansere yakalanma yaşı düşüyor
Verilerin gösterdiği vahim bir gerçeklik daha var, o da kanserin gençler ortasında da yükselişte olduğu. Bu manada gençlerin de dikkatli olması gerektiğini söyleyen Doç. Dr. Şengül, “2023’ün başlarında Amerikan Kanser Derneği (ACS), 2019’daki teşhislerin yüzde 20’sinin 55 yaş altındaki hastalarda gerçekleştiğini, bunun 1995’teki oranın yaklaşık iki katı olduğunu ve ilerlemiş hastalık oranlarının 55 yaş altı hastalarda yıllık yaklaşık yüzde 3 arttığını bildirdi. Gerçek şu ki; kolorektal kanserin görülme sıklığı genç yetişkinler ortasında artıyor ve yıllardır da bu yükseliş sürüyor. Bu yüzden 45 yaşın altındaki bireyleri, hatta üniversite öğrencilerini, kabızlık, rektal kanama yahut bağırsak hareketlerinde ani değişiklikler üzere kuşkulu belirtiler konusunda uyarıyoruz” diyerek, gençlere şüphelenmeleri durumunda kanser taraması yaptırmalarını öneriyor.
Alışkanlıklarınızı değiştirerek kanserden korunabilirsiniz
DNA hasarlarına karşı esirgeyici ve tamir edici sistemlerin, yaş ilerledikçe ve/veya karsinojenlere maruziyetin artmasıyla birlikte tamir yapamayabildiğini belirten Doç. Dr. Şengül, kanserin nasıl ortaya çıktığını ise, “Böylece hücrelerin denetimsiz ve daima çoğalmaları sonucu oluşan, tedavi edilmediğinde yakındaki ve uzaktaki organlara yayılan bir hastalık meydana gelir” diyerek anlatıyor. Yaş, cinsiyet, ırk ve genetik özelliklerin, kanserin değiştirilemez nedenleri ortasında yer aldığını hatırlatarak, “Yaş arttıkça bayanlarda göğüs, erkeklerde prostat kanseri sıklığı artar. Beyaz ırkta cilt kanseri riski yüksektir. Ayrıyeten birinci derece akrabalarında kanser hikayesi olan bireylerde, kanser görülme sıklığı daha fazladır” diyor. Öte yandan kanserden korunmak için değiştirilebilir birtakım alışkanlıklar olduğunu vurgulayan Doç. Dr. Şengül, şu tekliflerde bulunuyor:
“Güneşten ve radyasyondan korunmak, ziyanlı alışkanlıklardan uzak durmak, sigara ve alkol içmemek, hayvansal besinleri ve yağlı yiyecekleri azaltmak, kimyasal katkı unsuru olan yiyecekleri fazla tüketmemek, tütsülenmiş ve mangal yolu ile pişirilmiş besinleri az tüketmek değiştirilebilir faktörlerdendir. Ayrıyeten hepatit B, C ve HPV üzere virüsler de kansere neden olmakta. Neyse ki hepatit B ve HPV virüsünün günümüzde aşısı mevcut. Ayrıyeten rahim ağzı, göğüs, prostat ve kolon kanserleri, tarama yoluyla erken teşhis edilebilir. Bu nedenle kanser taraması yaptırmak da değerli.”
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
