Rusya Merkez Bankası’nın temel politika faizini düşürme sürecine bir süreliğine ara verebileceği yönündeki sinyal, iş dünyasında tedirginlik yarattı. Nezavisimaya’nın görüşüne başvurduğu ekonomistler, Maliye Bakanlığı’nın Katma Değer Vergisi’ni yüzde 20’den 22’ye yükseltme planını içeren bütçe tasarısının, bankanın enflasyonu kontrol altında tutmak için faiz indirimlerine ara vermesinin en güçlü gerekçesi olduğunu belirtiyor. Öte yandan yüksek faiz oranlarının iş dünyası üzerindeki olumsuz etkileri ise derinleşmeye devam ediyor: 2025 ortası itibarıyla şirketlerin kârlarının üçte birinden fazlası sadece kredi faiz ödemelerine gidiyor. Bu durumsa yatırımları doğrudan baskılıyor.
Turkrus’un haberine göre Merkez Bankası, daha önce yayımladığı toplantı özetinde, para politikasını yumuşatma sürecine değerlendirme amacıyla aralar verilebileceğini açıklamıştı. Artık birçok analist, 24 Ekim’deki toplantıda bankanın faiz oranını sabit tutma olasılığının yüksek olduğunu düşünüyor. Gerekçe olarak, KDV artışının kısa vadede tedarikçilerin maliyetleri fiyatlara yansıtma çabasıyla enflasyonu yukarı çekme riski gösterildi. Merkez Bankası’nın, bu yeni vergi düzenlemesinin fiyat istikrarı ve enflasyon beklentileri üzerindeki gerçek etkisini görmek için bir veya iki toplantılığına faiz indirimine ara vermesi bekleniyor.
Yüksek faizler şirketlerin yükünü artırıyor
Rus Sanayi ve Girişimciler Birliği (RSPP) gibi iş dünyası temsilcileri, bütçe tasarısını “dengeli” değil, harcamaları kısması ve vergi yükünü artırması nedeniyle “sert” olarak nitelendiriyor ve bu mali sıkılaşmanın, para politikasının daha agresif yumuşatılmasıyla telafi edilmesi gerektiğini savunuyorlar. Öte yandan, yüksek faizlerin şirketler üzerindeki yükü artıyor. Bir araştırmaya göre, şirket kârlarının yatırımlara değil faiz ödemelerine gitmesi, makine-ekipman yatırımlarında yeni bir düşüşe neden oldu. Uzmanlar, kredi faizlerinin bu seviyelerde kalması halinde, 2026’da faiz ödemelerinin toplam kârın yarısını tüketebileceği uyarısında bulunuyor.
Vergi artışının enflasyonis etkisi
Merkez Bankası’nın frene basması, özellikle krediye bağımlı şirketler için zorlu koşulların devam etmesi demek. İş dünyası, vergi artışının enflasyonist etkisinin hızla anlaşılması ve bankanın faiz indirim döngüsüne mümkün olan en kısa sürede geri dönmesi çağrısında bulunuyor. Uzun vadede vergi artışının talebi kısarak enflasyonu düşürücü etkisi olacağı öngörülse de, kısa vadede Merkez Bankası’nın temkinli davranması iş dünyasının nefes almasını geciktirecek gibi görünüyor.
