Ortopedi ve Travmatoloji uzmanı Prof. Dr. Hasan Bombacı, kıkırdak bozulması sebebiyle orta ve ileri yaşta ortaya çıkan eklem bozukluklarının, ileri teknoloji cerrahi yollarla daha tesirli bir biçimde tedavi edilebildiğini belirtti. Eklem bozukluğunun sebep olduğu ağrılardan kurtulmanın mümkün olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Bombacı, ağrı nedeniyle hayat kalitesi düşen bu hastalarda belirli bir kademeden sonra eklem protez ameliyatları ile hayat kalitesini yükseltmenin mümkün olduğunu belirtti.
Özellikle son yıllarda ortopedide kullanım alanı genişleyen ve cerrahi sonrasında hastanın kazanımları ile ön plana çıkan robotik cerrahi konusunda bilgi verdi. “Robotik artroplasti diz, kalça yahut omuz üzere eklemlerin protez ile değiştirilmesi ameliyatında robotik teknolojilerin kullanılmasıdır. Bu teknolojiler cerrahların ameliyat esnasında daha hassas, gerçek ve tekrarlanabilir süreçler yapmalarına imkan tanır” dedi.
Halk ortasında eklem kireçlenmesi olarak da bilinen kıkırdak bozulması sonucu ortaya çıkan rahatsızlıkların, eklem sertleşmesine ve hareket zahmetine yol açtığının altını çizen Yeditepe Üniversitesi Koşuyolu Hastanesi Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Prof. Dr. Bombacı, protez ameliyatlarında tercih edilen ve günden güne görünürlüğü artan robotik cerrahi ile ilgili bilgi verdi.
HAREKET KISITLILIĞI GÜNLÜK ÖMRÜ ETKİLİYOR
Artrozlu hastaların birinci şikâyetlerinin etkilenen eklemde hareket kısıtlılığı olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Bombacı, bireylerin sıklıkla bacaklarda kalça ve diz eklemlerini rahat hareket ettiremediğini, sonrasında buna istirahatte bile devam eden şiddetli ağrının ek olabildiğini, ilerleyen vakitle da ağrı ve hareket kısıtlılığının hastanın günlük fonksiyonlarını ve hayat kalitesini düşürdüğünü anlattı.
Protez ameliyatı olup beklediği faydayı görememiş, ağrıları tam geçmemiş bireyler olabileceğine değinen, Prof. Dr. Hasan Bombacı, “Bahsi geçen durumlar uygulamaya yahut gelişebilecek komplikasyonlara bağlı olarak yaşanabilecek durumlardır. Robotik cerrahi ise bu aksaklıkları en aza indirecek bir cerrahi sistem olup, planlamayı ve protezin dize yerleştirilmesi sırasında implantların azamî güvenlikte ve doğrulukta olmasını sağlıyor” dedi.
“KESİLERİN DAHA HASSAS VE DÜZGÜN OLUŞMASINI SAĞLIYOR”
Robotik eklem protezi cerrahisinin, ameliyatın daha hassas bir halde uygulanmasını sağlayan cerrahi bir teknik olduğunun altını çizen Prof. Dr. Bombacı, “Robotik artroplasti, öncelikle cerrahın ameliyat sırasında daha uygun görüntüleme ve daha hakikat kesitler yapmasına yardımcı olan bir planlama süreci ile başlar. Cerrah, evvelden tasarlanmış bir prosedüre nazaran robotik bir kolu yöneterek, protezi gerçek bir formda yerleştirir ve hastanın doğal eklemlerine en yakın sonuçları elde eder” diye konuştu.
Kalça eklem protez cerrahisinin Dünya Sıhhat Örgütü (WHO) tarafından kabul edilen en başarılı ameliyatlardan biri olduğunun altını çizen Prof. Dr. Bombacı kelamlarına şöyle devam etti: “Ülkemizde standart protez cerrahisini de muvaffakiyetle uygulayan pek çok meslektaşımız var. Robotik cerrahinin âlâ lakin öteki prosedürlerin makus olduğunu söylemek hakikat olmaz. Fakat, hastayla ilgili birtakım özel durumlarda, sözgelişi değerli kemiksel deformitelerin olduğu durumlarda hesaplamaların çok daha hassas yapılması gerekiyor. Robotik cerrahi işte bu dizilim bozukluklarının olumsuz tesirini gidermenin yanında olağana yakın deformitelerde de daha az yanılgı hissesi ile protez uygulamasına imkân tanımaktadır. Diğer bir deyişle protez bireyin özelliklerine en uygun halde uygulanarak bir bakıma “kişiselleştirilmiş” hale gelmektedir.”
“ROBOT, YUMUŞAK DOKU İLE KEMİK ORTASINDAKİ AHENGİ SAĞLIYOR”
Robotik cerrahinin ameliyatlarda en değerli tesiri daha düzgün bir kesi ve planlama yapılmasını sağlaması olduğuna işaret eden Prof. Dr. Bombacı, kelamlarına şöyle devam etti: “Ameliyat sırasında diz eklemini oluştururken, eklem yüzeylerinde aşikâr açı ve ölçüde kesim yaparak eklemin bozuk kısımlarını uzaklaştırırız. Bu bozuk eklem kısımlarını uzaklaştırırken yapılan kesitlerin her bir milimetre ve derecesi kıymetlidir. Bu dereceler hastanın dizindeki hasara ve hastanın yapısına nazaran değişiklikler gösterebilir. Protez yapılması gereken lakin geç kalan hastalarda vakit içinde dizilim ve basınç bozukluğuna bağlı yumuşak dokularda da hasar meydana gelir. Bu hasarlar protez üretimi esnasında dikkate alınması gereken durumlardır. Bahsi geçen yumuşak doku farklılık ya da sorunlarını robottan faydalanarak hesapladığımızda daha hassas bir biçimde kıymetlendirmek mümkün. Robot burada yumuşak doku ile kemik ortasındaki ahengi sağlayarak bize daha hassas bir ölçüm vaat ediyor. Hasebiyle buna bağlı olarak robotla yapılan ameliyatlarda daha yeterli bir yumuşak doku ve kemik istikrarı, daha düzgün bir dizilim ve sonuç ortaya çıkabiliyor.”
“HASTALAR 2 YA DA 3’ÜNCÜ GÜNDE AYAKLARININ ÜZERİNE BASARAK DOLAŞABİLİYOR”
Robotik cerrahinin hastaya en büyük katkısının daha az cerrahi kesi yapılması olduğunun altını çizen Prof. Dr. Bombacı, ameliyat sonrası devirle ilgili şu bilgileri verdi: “Ölçümleri kendi yapan robot, sırf gerektiği kadar kesi açıp, süreçlerin gerçekleştirilmesine imkan sağlar. Sağlam dokuların daha az ziyan görmesini sağladığı için ameliyat sonrası periyotta hastanın toparlanması ve uygunlaşması daha az ağrı ile sonuçlanır. Aslında, ameliyat sonrası periyotta robotik cerrahi uygulanan bir hasta ile âlâ uygulanmış standart protez cerrahisi yapılan bir hasta ortasında çok büyük fark görülmez. İkisinde de 1-2 gün sonra hasta yük vermeye başlar lakin robotik cerrahide kan kaybı daha azdır ve hastanın ameliyat sonrası erken periyotta konforu daha fazladır. Böylece hasta daha rahat hareket edebilir. Yerleştirme harikaya yakın olduğu için daha yeterli bir işlevsel sonuç elde edilebilir. Yaklaşık 2 hafta sonra dikişler alınır ve çabucak hemen 3 hafta sonra hastaların toplumsal hayata dönmeleri mümkündür.”
“CERRAHİ KARARINI HASTANIN DURUMU BELİRLER”
Protez ameliyatlarının yaş açısından zamanlamasının da kıymetli olduğuna değinen Yeditepe Üniversitesi Hastaneleri Ortopedi ve Travmatoloji uzmanı Prof. Dr. Hasan Bombacı kelamlarını şöyle tamamladı: “Protez ameliyatı geri dönüşümsüz bir ameliyattır. Hastanın eklem yüzeyleri büsbütün çıkartılıp onun yerine ortasında polietilen olan metalden yapılan bir implantla kaplanır lakin, bu implantın da bir ömrü vardır. Bu yüzden eklem protezi ameliyatları erken yaşlarda pek tercih edilmez. Bu ameliyatın sıklığı yaklaşık 60-65 yaşlarından sonra artmaya başlar. Şayet kişinin romatizmal bir hastalığı varsa ya da dizinde berbat bir kırık geçirmiş ve diz eklemi epeyce fazla hasar görmüş ise erken yaşlarda da protez ameliyatının yapılması gerekebilir. Bunlar daha çok son safhaya gelmiş artroz hastalarıdır. Protez ameliyatı bu hastalar için de daha konforlu bir hayat vaat eden, hastaların süratli bir biçimde toplumsal hayata dönmesini sağlayan çok yüz
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
