Hem bilişsel hem de fizikî fonksiyonlarımızı en âlâ formda gerçekleştirmek için beyin sıhhatinin kesinlikle korunması gerekiyor. Üstelik hayat kalitemizin artırılması için de bu hususun son derece değerli olduğunu söyleyen Nöroloji uzmanı Dr. Yüksel Dede, “Aslında genel sıhhatimizi korumamıza yönelik yaptığımız her şey birebir vakitte beyin sıhhatimizi korumamıza da yardımcı olur” dedi.
Beyin sıhhatimiz ömür üslubumuz, alışkanlıklarımız ve günlük etkinliklerimizle güçlü bağı olan bir durum. Münasebetiyle günlük hayatımızda yapacağımız küçük değişikliklerin beyin sıhhatimizi korumamıza katkı sağlayacağının altını çizen Yeditepe Üniversitesi Koşuyolu Hastanesi Nöroloji Uzmanı Dr. Yüksel Dede, “Dünya Beyin Günü”nde bu hususta yapabileceklerimiz konusunda tekliflerde bulundu.
Bilişsel ve fizikî fonksiyonlarımızı sıkıntısız yerine getirebilmenin yanında hayat kalitemizi de yükseltmek için sağlıklı bir beyne sahip olmamız gerektiğine işaret eden Uzm. Dr. Dede, günlük hayatımızda beslenmeden uyku nizamına, antrenman alışkanlığından gerilimi denetim edebilme becerimize kadar pek çok ögenin beyin sıhhatimiz ile birebir alakalı olduğunu anlattı.
“AKDENİZ TİPİ BESLENİN”
Sağlığımızın temelini oluşturan en değerli ögelerden biri olan beslenmenin beyin sıhhati için de olmazsa olmazların başında geldiğini söyleyen Uzm. Dr. Dede, bilhassa Akdeniz tipi beslenmenin beyin sıhhatini muhafazaya yönelik tesirinin bilimsel olarak da kanıtlandığını söz etti. Uzm. Dr. Dede, liften varlıklı meyve ve zerzevatın bol tüketilmesi, tam tahıl, kuruyemiş ve protein kaynaklarının istikrarlı kullanılması, omega 3 yağ asitlerinden güçlü balık, ceviz, keten tohumu üzere besinlerin günlük beslenme sisteminde kesinlikle olması gerektiğini söyledi.
“AKTİF BİR HAYAT SÜRÜN”
Düzenli antrenman yapmanın ve fizikî açıdan faal bir hayat sürmenin beyin sıhhatine olumlu tesir yaptığını anlatan Uzm. Dr. Dede, “Egzersiz sırasında kan sirkülasyonu artar, beyne daha fazla oksijen taşınır. Birebir vakitte antrenman yapmak gerilimin de azalmasına katkı sağlar. Bu nedenle hangi yaşta olursanız olun kesinlikle kendinize uygun bir idmanı hayatınıza alın. Yürüyüş, koşu, pilates ya da farklı bir antrenman. Kıymetli olan nokta bunu nizamlı hale getirebilmektir” diye konuştu.
“GÜNDE KESİNLİKLE 7 SAAT UYUYUN”
Bedenin uykuyla kendini yenileyip dinlendirebildiğini hatırlatan Uzm. Dr. Dede, kaliteli ve kâfi bir uykunun beyin sıhhati için olmazsa olmaz bir öge olduğunu belirti. “Günde en az 7 saat uyku uyumak beynin tamir ve dinlenme süreci için gereklidir. Daha kaliteli bir uyku için öğlenden sonra kafein tüketilmemeli, uykudan evvel ağır yemekler yememeye çalışılmalı, makul bir uyku tertibi oluşturulmalı ve karanlık, sessiz, uygun sıcaklıkta düzgün bir uyku ortamı sağlanmalıdır” diye konuştu.
“STRESİNİZİ DENETİM ETMEYE ÇALIŞIN”
Beyin sıhhati için yapılması gerekenlerle birlikte yapılmaması gerekenlerin de bulunduğunu ve bunların başında da gerilimin geldiğini söyleyen Dr. Dede, “Kronik gerilimin beyin sıhhatini olumsuz etkilediği biliniyor. Bu önlemek için yoga, meditasyon, nefes antrenmanları üzere gerilimle başa çıkma tekniklerini kullanmak, hobilere vakit ayırmak, tabiatta vakit geçirmek yararlı olacaktır” dedi.
“SOSYALLEŞİN VE BEYNİNİZİ ZİNDE TUTACAK AKTİVİTELER YAPIN”
Beynin daima etkin tutulmasının ve bunu sağlarken de keyif verici, gerilim azaltıcı aktivitelere yönelmenin her yaşta müspet tesirleri olacağını belirten Dr. Yüksel Dede, “Beyni zinde tutmak için nizamlı olarak zihinsel aktivite yapmak değerlidir. Yeni bir lisan öğrenme, kitap okuma, bulmaca çözme, satranç oynama, yeni hünerler edinme üzere zihinsel aktiviteler beyin sıhhatine büyük katkı sağlar” diye konuştu.
Bununla birlikte toplumsal bir hayat sürmenin toplumsallaşmanın ve farklı beşerlerle etkileşimde bulunmanın de sağlıklı bir beyin için değerli bir öge olduğunu belirten Dr. Dede, kelamlarına şöyle devam etti: “Sosyal etkileşimde bulunmanın, aile ve arkadaşlarla vakit geçirmenin, beyin sıhhatini olumlu tarafta etkilediği bilinmektedir. Bu nedenle her yaş devrindeki ancak bilhassa ileri yaştaki bireylerin yalnız kalmamalarını, farklı ortamlara girmelerini ve beyinlerini etkin tutacak çalışmalarda bulunmalarını tavsiye ediyoruz.”
SİGARA VE ALKOLDEN UZAK DURUN
Sadece beyin sıhhati değil genel sıhhatin korunması için de sigara, alkol ve uyuşturucu hususlardan uzak durmak gerektiğini hatırlatan Dr. Dede, “Bu hususların kalp ve damar sıhhatine olumsuz tesirlerinin yanı sıra kaliteli bir uykunun sağlanmasına ve beynin bilişsel işlevlerine da olumsuz tesirleri biliniyor. Bu nedenle bu alışkanlıklar varsa geç kaldım diye düşünmeden çabucak bırakılmalı” diye konuştu.
KAFA TRAVMALARINA KARŞI KENDİNİZİ KORUYUN
Son derece kıymetli olmakla birlikte vakit zaman gözden kaçan bir durum olan baş travmalarının da beyin sıhhati açısından dikkat edilmesi gereken bir mevzu olduğunu belirten Dr. Dede, kelamlarını şöyle sürdürdü: “Bu noktada bilhassa travmaya mahal verebilecek sporları yaparken gerekli tedbirlerin alınması değerli. Gerekli ve hakikat ekipmanların kullanılması ve emniyetin sağlanması her yaştaki bireylerin için kesinlikle alınması gereken tedbirler ortasında yer alıyor.”
KRONİK HASTALIKLARINIZ İÇİN SİSTEMLİ DENETİMLERİNİ İHMAL ETMEYİN
Beyin sıhhatinin genel beden sıhhati ile çok yakın alakada olduğunu ve genel sıhhatin âlâ ya da makûs olmasının beyni birebir etkilediğinin altını çizen Yeditepe Üniversitesi Koşuyolu Hastanesi Nöroloji Uzmanı Dr. Yüksel Dede, özelikle kronik hastalıkları olan bireylerin sıhhat muayenelerini tertipli olarak yaptırmaları gerektiğinin belirtti. Dr. Dede, “Diyabet, hipertansiyon, kolesterol yüksekliği üzere kronik hastalıklar kalp ve damar sıhhatinin yanı sıra beyin sıhhati üzerinde de tesirli olabilir. Bu nedenle kronik hastalıkların denetim altında tutulması gerekir. Tıpkı vakitte genel sıhhatin denetimi ve potansiyel sıkıntıların tahlili için de nizamlı tabip denetimleri sağlanmalıdır” dedi.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı