Uluslararası savunma endüstrisini bir ortaya getiren Uluslararası Savunma Sanayii Fuarı (IDEF’23), bu yıl 25-28 Temmuz tarihleri ortasında TÜYAP’ta gerçekleştirildi. Pek çok farklı ülkenin katıldığı fuarı pahalandıran İstinye Üniversitesi (İSÜ) Öğretim Üyesi Prof. Dr. Fahri Erenel, IDEF’in Türkiye’nin jeopolitik gücünün ve teknolojik gelişiminin bir yansıması olduğunu belirtti. Erenel, “Fuarda sergilen yalnızca yerli ve ulusal üretim harp silah ve araçlarımız değil, ulusal teknoloji atağımızın ulaştığı seviyedir” dedi.
Bu yıl 16’ncısı düzenlenen Memleketler arası Savunma Sanayii Fuarı (IDEF’23), 25-28 Temmuz tarihleri ortasında İstanbul TÜYAP Fuar ve Kongre Merkezi’nde gerçekleştirildi. Fuara savunma, güvenlik, denizcilik, havacılık ve uzay endüstrisi alanlarında faaliyet gösteren yerli ve yabancı firmalar katıldı. Fuara katılan İstinye Üniversitesi (İSÜ) İktisadi, İdari ve Toplumsal Bilimler Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Fahri Erenel, IDEF’23’ü kıymetlendirdi.
Çin çok sayıda firması ile fuarda yer aldı
Bu yıl 16’ncı defa düzenlenen IDEF ile ilgili görüşlerini aktaran Prof. Dr. Erenel, şunları söyledi:
“Her fuarda Türk savunma sanayi eserlerinin çeşitlendiğini ve ARGE çalışmaları yürüten firma sayısı ile iştirakçi ülke ve firma sayısının da arttığını gözlemliyoruz. Örneğin, son yıllarda savunma sanayii alanında önemli bir atılım içinde bulunan Çin’in bu fuarda çok sayıda firma ile yer alıyor olması IDEF’in dünya çapında bir marka olarak tanınması olarak kıymetlendirilebilir. IDEF, Türkiye’nin jeopolitik gücü ve ülkemizin teknolojik gelişiminin bir yansımasıdır. Bu fuarı başkalarından farklı kılan, Türk savunma sanayii eserlerinin birçoklarının Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından operasyonlarda kullanılmış olmasıdır. Harp silah ve araçlarını bir pazara süratle girerek satabilmek önemli uğraş gerektirir. Türkiye’nin avantajı alanda kullanılan ve geri bildirimlerle daha geliştirilen sistemlerin tamamını yahut kıymetli bir kısmını üretiyor olmasıdır. Öbür bir hususta Türk savunma sanayi firmalarının çalışmalarını Türk Silahlı Kuvvetleri’nin öngörü odaklı muhtaçlık tahlillerinin şekillendiriyor olmasıdır.”
“Harp silah ve araçlarının değerli özelliği kullanım ömürlerinin giderek kısalması”
Erenel, fuarın kesimin geleceğine katkısını ise şu sözlerle özetledi:
“Savunma sanayii, ülkelerin sanayileşmesinin kuvvet çarpanı olarak görülmektedir, bir ülkenin gelişmişlik düzeyinin yansımasıdır. Teknolojik yeniliklerin büyük kısmının askerî gereksinimlerle ortaya çıktığı bilinmektedir. Birebir vakitte bu eserler kıymetli bir gelir ve istihdam yaratmaktadır. Öteki kesimler için de yol haritası çizebilmektedir. Güvenlik ve bekanın daha da kıymet kazandığı günümüzde savunma endüstrilerinin teknolojik gelişimlerine sürat kesmeden devam etmesi beklenmelidir. SIPRI dataları de ülkelerin savunma harcamalarının her geçen yıl artış gösterdiğini vurgulamaktadır. Bu nedenlerle, bu alandaki AR-GE çalışmaları ve yatırımların artarak devam edeceği öngörülebilir. Harp silah ve araçlarının kıymetli özelliği günümüzdeki süratli teknolojik gelişim ve dijitalleşme nedeniyle kullanım ömürlerinin giderek kısalmasıdır. Buna ‘yaratıcı yıkım’ ismi verilmektedir. Yeni teknoloji, ‘daha yeni’ sayılabilecek bir evvelki teknolojiyi süratle eskitebiliyor. Hasebiyle günümüzde askeri sistemlerin askeri ve sivil gereksinimler dikkate alınarak planlanması ve üretilmesi dikkate alınmaktadır.”
“Millî ve özgün savunma sanayi eserlerimiz dikkat çekiyor”
Türkiye’nin iştirakçileri heyecanlandıran son atılımları hakkında da bilgi veren Prof. Dr. Erenel, “Savunma endüstrimiz Türkiye’de ulusal ve özgün yüksek teknoloji üretiminin öncü kesimi olmuştur. Ulusal Teknoloji Atılımı ile endüstrileşme siyasetleri ile savunma endüstrinin ahengi sağlanmıştır. Ulusal Teknoloji Atağı, yüksek teknoloji, katma kıymetli üretim ve öz yeterlilik kazanımlarının ötesinde manalar taşımaktadır. Kendine has idare sistemi, ana yüklenicileri, alt yüklenicileri, KOBİ’leri, araştırma kuruluşları, üniversiteleri, geliştirdiği özgün eserleri ve ihracatıyla savunma sanayii, Türkiye’nin en kıymetli kesimlerinden biri haline gelmiştir. Artık Türkiye’nin ulusal ve özgün savunma sanayi eserleri, dünyada savaş paradigmasını ve jeopolitik istikrarları değiştirici ögeler olarak tanımlanmaktadır,” dedi.
“Özellikle Çin’in iştiraki önemli”
Birçok ülkenin fuara katıldığına dikkat çeken Erenel, “Başta Çin olmak üzere Suudi Arabistan üzere ülkelerin geniş kapsamlı iştirakleri değerli, bir sonraki fuarda Körfez ülkelerinden daha geniş iştirakler olacaktır. Bilhassa Çin’in iştiraki kıymetli. 2025 yılını ‘yapay zekâ yılı’ olarak belirleyen Çin’in 5G teknolojisi, robotik sistemleri, ileri teknoloji odaklı çalışmaları dikkatle takip edilmektedir. Geçmiş fuarlara geniş iştirak gösteren savunma sanayiinin iki değerli aktörü Rusya ve Ukrayna’nın savaş halinde olmaları nedeni ile, bu ülkelere ilişkin firmalardan çok az iştirak olduğu gözlenmiştir. Fuarlar, yalnızca sistemlerin görücüye çıktığı alanlar değil, karşılıklı iş birliklerinin geliştirildiği, kontratların imzalandığı, panel ve konferanslarla bilgi transferlerin yapıldığı, yeni irtibatların oluşturulduğu yerler olması nedeniyle de ehemmiyet taşımaktadır. IDEF, bu açıdan değerli bir fonksiyona sahiptir. Fuarda sergilen yalnızca yerli ve ulusal üretim harp silah ve araçlarımız değil, ulusal teknoloji atağımızın ulaştığı düzeydir,” diye konuştu.
“Her fuar AR-GE çalışmalarını teşvik düzeneği olarak da görülmeli”
“Fuara ilgi ve iştirakin fazlalığı bölüme emek verenleri de heyecanlandırdığı mutlaktır. Firmalar, için de müşahede, bilgi alışverişi, yeni iş birliklerinin oluşturduğu, derslerin çıkarıldığı, yeni amaçların ortaya konulduğu değerli platformlardır. Her fuar tıpkı vakitte AR-GE çalışmalarını teşvik düzeneği olarak da görülmelidir. Fuarlar, fikirlerin uçuştuğu, uçuşan fikirlerin hayata geçebilmesi için uygun tabanların arandığı buluşma noktalarıdır,” diyen Prof. Dr. Erenel, fuarın siviller için de artan ehemmiyetini ise şu sözlerle anlattı:
“Savunma sanayii siviller tarafından kullanılan birçok dal için de eser sağlayabilmektedir: Arama kurtarma, haritacılık, uydu ve irtibat sistemleri, yangın söndürme, iş güvenliği ve gibisi alanlar büyük ölçüde müşterektir. Siber güvenlik, insan güvenliği başta olmak üzere askerî ve sivil muhtaçlıklar günümüzde iç içe geçmiş durumdadır. Savaş ve barış ortasındaki çizginin bulanıklaşması üzere, askerî bir materyal sivil amaçlarla da kullanılabilmektedir. Yalnızca askerî amaçla üretim değerli ölçüde azalmaktadır. Dual üretim ön plana çıkmaktadır.”
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
