İnsanların büyük bir kısmı mide ağrısıyla hayatlarının aşikâr periyotlarında karşılaşabiliyor. Periyot devir ömür konforunu bozan bu meseleden kurtulmak için ağrının kaynağının belirlenmesi gerekiyor. Sorunun temel nedenine nazaran uzman doktorlar tarafından verilen kimi ilaçlar ile her meskende bulunabilen kimi besinler ile bitki çayları ağrıyı bir müddetliğine hafifletebiliyor. Mide ağrısına eşlik eden kanama, kilo kaybı, sarılık, iştahsızlık, boğazda takılma hissi, erken doyma yahut kansızlık varsa, vakit kaybetmeden kesinlikle uzman bir tabibe başvurulması hayati değer taşıyor. Memorial Kayseri Hastanesi Gastroenteroloji Bölümü’nden Doç. Dr. Mustafa Kaplan, mide ağrısı ve nedenleri hakkında bilgi verdi.
Ağrının karakteri kaynağına işaret ediyor
Halk ortasında iman tahtası olarak bilinen bölgenin üzerinde, göğüs ön bölgesinin altında, karnın üst bölgesindeki ağrı birden fazla vakit mide ağrısı olarak isimlendirilmektedir. Ağrı bazen tek noktada başlayarak çoklukla sırta, sağa- sola ve bazen göğüs bölgesine yayılabilir. Ağrı kıvrandırıcı, gece uykudan uyandıran halde olabileceği üzere uzun periyodik sabit bir ağrı da olabilmektedir. Ağrının karakteri, yayılımı, aç yahut tokken ortaya çıkması ve eşlik eden durumlara nazaran kaynağı belirlenir.
Alarm semptomları varsa…
Hastalar tarafından bu bölgenin ağrısı sıklıkla mide ağrısı olarak tanımlansa da öteki problemler bu ağrıya neden olabilir. Safra kesesi taşı, pankreas iltihabı, kalp ağrısı, kas ağrısı mide ağrısın sebep olabilir. Bu ayrımın yapılabilmesi için ultrason, endoskopi ve EKG yapılması ayrıyeten hastalardan kan analizleri istenmesi gerekebilir. Ağrı uzun müddettir devam ediyor, meskende uygulanan kolay yollar ile geçmiyor ve ‘alarm semptomu’ olarak nitelendirilen kanama ve kilo kaybı üzere durumlar varsa kesinlikle hastaneye başvurulması gerekir.
Mide ağrısına bu meseleler eşlik edebilir
- Mide ağrısı olanlarda ağrı ile birlikte bulantı bazen de kusma görülebilmektedir.
- Ağrı sebebi reflü ise göğüs ön bölgesinde yanma ve yediklerin geriye kaçması, yutmada zorluk, öksürük, ses kısıklığı, boğazda gıcıklanma üzere şikayetler de ortaya çıkabilir.
- Mide ülseri ağrıları ekseriyetle açlık durumunda yani geceleri artar.
- Pankreası ilgilendiren hastalıklarda ise sırt ağrısı ve nesil usulü ağrı çok besbellidir.
- Safra kesesi taşına bağlı olan durumlarda genel de sağ üst tarafta yemeklerden sonra şiddetli ağrı olur.
- Mide ağrısı ile birlikte sol kola ve uzunluğuna yayılan ağrıya, nefes alamama, terleme üzere durumlar eşlik ediyorsa kesinlikle kalp krizi de akılda tutulmalıdır.
- Mide ağrısı bazen baş ağrısına da sebep olur.
- Hamilelikte artan karın içi basınca bağlı olarak reflü ve mide külfetleri ve mide ağrısı artar.
Mide ağrısı için yapılması gerekenler
- Her mide ağrısı durumunda kesinlikle hastaneye başvurmaya gerek yoktur. Öncelikle meskende uygulanabilecek kolay metotlar denenmeli ve şikayetler geçmezse hastaneye gidilmelidir.
- Bu mevzu ile ilgili yeni kılavuzlarda hastanın birinci kere mide ağrısı oluyor, şikayetleri haftada 1-2 defa üzere az sayıdaysa konutunda bulunan anti asit olarak bilinen çiğneme tabletleri yahut şurupları (etken unsuru sodyum aljinat + bikarbonat olan reflü baskılayıcı) süreksiz periyodik kullanabilirler. Bu şurupların birçoklarında aslında karbonat vardır. Onun için konutta 1 bardak suya 1 kaşık karbonat atılıp hazırlanan bir karışım da birçok vakit mideye güzel gelebilmektedir.
- Bu çiğneme tabletleri yahut şuruplardan yarar görmeyen şahıslarda nispeten daha inançlı olan etken unsuru famotidin gibisi ilaçlardan günde 1 sefer alınabilir.
- Aslında her meskende bulunan mide asidini baskılayan mide hami ilaçlar da (proton pompa inhibitörü ilaç grubu) doktora danışılarak günde 1 kez sabah aç karnına alınacak formda başlanabilir. Şayet bu ilaçlar alınacaksa bunların 1 ay uzunluğunda devamlı bir formda kullanılmasını tavsiye edilir. Bu ilaçların tesiri genelde 3-5 güne başlamaktadır.
- Reflü ve mide ağrısı için bilhassa asitli içecekler ve besinlerden uzak durulması, çay kahve tüketiminin azaltılması, alkol ve sigara kullanılmaması, yatak başının yükseltilmesi, yemek yedikten sonra çabucak yatılmaması üzere tedbirlere de dikkat edilmelidir.
- Sakız çiğnemek birçok vakit mideye uygun gelir lakin sakız şekerli yahut tatlandırıcılı ise gaz şikayetine yol açabilir.
- Karnı sıkacak kıyafetlerden uzak durulması, karın bölgesinin gevşetilmesi de önerilebilir.
- Özellikle yağlı yemekler safra taşına bağlı olan ağrıları artırabileceği için uzak durulmalıdır.
- Spor idman düzgündür fakat ağır idmanlarda karın içi basınç artıp mide şikayetlerini artırabilir.
Yaşam kalitesini düşüren ve daima periyodik olarak tekrarlanan mide ağrısının yok olması için hayat ve beslenme stilinde değişiklik yapılması gerekebilir. Bu evrede istikrarlı ve sağlıklı beslenmenin yanı sıra tertipli spor ve aktivite şikayetleri azaltacaktır. Kâfi ölçüde su tüketimi ve mide ağrısını azalabilecek doğal besinleri tüketmek faydalı olabilecektir. Kimi besinlerin mide ağrısına yeterli geldiği bilinmektedir. Her konutta bulunan kimi besin unsurlarını tüketmek ve bitki çayları mide ağrısına tahlil olabilmektedir. Lakin buna karşın ağrı geçmiyorsa kesinlikle doktora başvurulmalıdır.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı