Amerikan Kanser Derneği Yeni Kılavuzda Akciğer Kanseri Tarama Yaşını Düşürdü

Amerikan Kanser Derneği güncellediği yeni kılavuzunda akciğer kanseri tarama yaşını düşürdü. Akciğer kanserinde hayat kayıplarını azaltılmasının en değerli basamaklarından birinin erken teşhis olduğunu söyleyen Göğüs Hastalıkları Uzmanı Dr. Öğ. Ü. Seha Akduman, alınan bu karar doğrultusunda, erken tarama teşhis yaşını 55’ten 50’ye ve sigara içme yılı da 30 paket yıldan 20 paket yıla düşürüldüğünü belirtti.

Akciğer kanserinde immünoterapi, şahsa mahsus akıllı ilaç üzere gelişmeler olsa dahi sağkalımda hastalığın evresinin tedavi muvaffakiyetinde en kritik belirteçlerden biri olduğunun altını çizen Dr. Öğr. Ü. Seha Akduman,  “Günümüzde erken teşhis için en tesirli formülün de düşük doz akciğer tomografisi çekilmesi olduğunu biliyoruz. Tedavi başarısı ve erken teşhis ortasındaki bu direkt alaka sonucu yapılan çalışmalar ile 50-80 yaş ortasında 20 pkt/yıl sigara içenlerde düşük doz ile tomografi yeni akciğer kanseri yakalanma oranını manalı bulmuşlardır” dedi.  

Dr. Öğr. Ü. Akduman düşük Doz Toraks Tomografisinin Standart Tomografiden farkını ise şöyle anlattı: “Standart Toraks BT ile alınan radyasyon, yaklaşık olarak 5 te bir dozuna indirilerek akciğerde inceleme yapılır. Kitle yahut nodül saptanırken kanserojen olduğunu bildiğimiz radyasyon maruziyeti azaltılır.”

AKCİĞER KANSERİNDE ERKEN TEŞHİS ALAN HASTANIN ÖMRÜ UZUYOR

Akciğer kanseri, bayan ve erkeklerde kansere bağlı ömür kayıpları ortasında birinci sıradaki yerini muhafazaya devam ediyor. Bununla birlikte akciğer kanserinde ömrü uzatmanın tek yolunun erken teşhis olduğunu söyleyen Yeditepe Üniversitesi Koşuyolu Hastanesi Göğüs Hastalıkları Uzmanı Dr. Öğr. Ü. Seha Akduman, hastalıksız sağ kalımı sağlamanın tek yolunun ameliyat olduğunu, buna rağmen yalnızca evre1 ve evre2 hadiselerin ameliyat edilebileceğini söyledi. Erken tanıyı koymak için de günümüzdeki en aktif usulün radyasyon dozu azaltılmış düşük doz tomografiyle akciğerin görüntülenmesi olduğunu belirten Dr. Öğr Ü. Seha Akduman, Amerikan Kanser Derneğinin aldığı kararın değerine işaret etti. “Erken tanıyı koymak için de yeniden günümüzdeki en faal sistemin radyasyon dozu azaltılmış toraks tomografisi ile riskli kümelerin taranması  diyen Dr. Öğr. Ü. Akduman, 2021 rehberinde akciğer görüntüleme erken teşhis yaşı 55 ve 30 paket yıl sigara iken artık 2023 te bu tarama yaşı 50’ye çekildi. 30 paket yıl yerine de 20 yıllık paket yıl sigara hikayesi olan hastalar tarama yaş kümesine alındı.”

ÜLKEMİZDEKİ DURUM

 “Türkiye’de ağır sigara içen ve yüksek risk faktörlü hastalarda kanlı balgam, uzamış öksürük üzere sebepler ile tomografi çekiliyordu fakat bu semptomatik bireylerde ekseriyetle hastalık ilerlemiş olarak saptanıyordu” diyen Dr. Öğr. Ü. Akduman, kelamlarına şöyle devam etti: “Öte yandan radyasyon korkusu ve tarama kriterlerindeki data yetersizliği nedeni ile hem hastalar hem doktorlar tomografiden uzak duruyordu. Son 5 yılda tarama kriterleri netleşti ve düşük doz toraks bt ile şikayeti olmayan bireylerde de erken teşhis ile tedavi başarısı artmaktadır. Covidle de birlikte gördük ki çekilen tomografilerle çok erken teşhis konuldu ve erken teşhis akciğer kanserlerinde kür talihi besbelli artmıştır” 

 “SAĞ KALIMI ARTIRMANIN EN KIYMETLİ YOLU ERKEN TEŞHİS KOYABİLMEK”

Akciğer kanserinde evre 1 ve 2 de beş yıllık sağ kalım oranının yüzde 50-60 ‘lara çıkarken, daha ileri evrelerde bu oranın yüzde 10’a kadar düştüğünü söyleyen Dr. Öğr. Ü. Akduman, “Yani hastalığın teşhis konulmuş, evresiyle patolojisi ne olursa olsun evre ve sağ kalım ortasında önemli bir ilgi var. Hasebiyle sağ kalımı arttırmanın en kıymetli yolu bugün erken teşhis koymak.”

Bir sonraki denetim tomografisinin mevcut olan akciğer bulgularıyla belirlendiğini söyleyen Dr. Öğ. Ü. Seha Akduman, “Eğer tarama testlerini de riskli bir durum kelam konusu değilse, o vakit bir sonraki taraması tekrar bir yıl sonra olur. Fakat nodül ya da farklı kuşkulu manzaralar varsa takip gerekir. Herkesin bir sonraki denetim tomografisi mevcut olan akciğer bulgularıyla belirlenir. Ailede risk faktörü varsa akciğer kanseri tarafından riskli bir meslek yapıyorsa toz duman kimyasal maruz kalıyorsa ya da hem kendisi içip hem de pasif maruziyete devam ediyorsa bu kümelerde da yeniden tarama testi önerilir.”

TÜMÖRÜN YERİNE NAZARAN AKCİĞER KANSERİ HİÇ BELİRTİ VERMEDEN İLERLEYEBİLİR

Akciğer kanserinde tümörün yerleşim yerine nazaran hastalığın hiç belirti vermeden de ilerleyebildiğini hatırlatan Yeditepe Üniversitesi Hastaneleri Göğüs Hastalıkları Uzmanı Dr. Öğr. Ü. Seha Akduman, erken teşhiste tertipli takiplerin hayati değer taşıdığını anlattı. Dr. Öğr. Ü. Akduman kelamlarına şöyle devam etti:

“Tümör, akciğerde bronşlara, hudut hücresine ya da akciğer zarına yerleşmedikçe tüm akciğere yayılsa bile hiç belirti vermeyebilir. Hastanın hiçbir şeyden haberi olmadan kanser sinsice ilerler. Bu nedenle hastaların yaklaşık yüzde 60’ı ileri evrede bize ulaşıyor. Hasebiyle asıl sorun erken evrede tespit edilebilmesi. Lakin hastaların bilmesi gereken şu; akciğer kanseri tedavisinde bugün gelinen noktada erken teşhisle hastalıksız sağkalım bile mümkün olabiliyor.”