Uşak, Türkiye dokumacılık geri dönüşümünün yüzde 72’sini tek başına yapıyor
Avrupa, 2024 yılı sonuna kadar dokuma atıklarının zarurî olarak ayrıştırılması meselesiyle karşı karşıya kalacak. Bu yüzden AB’nin birçok bölgesinde Re-HUB geri dönüşüm merkezleri kuruluyor.
Bu yapılanma içerisinde yer almaya aday olan Uşak’ta günlük 2 bin 716 ton, yıllık 978 bin ton hammadde geri dönüştürülerek binlerce yıl etraf kirliliği yaratacak atık ve artıklar tekrar iktisada kazandırılıyor.
Ege Dokumacılık ve Hammaddeleri İhracatçıları Birliği tertibi Uşak Ticaret ve Sanayi Odası ve Uşak Organize Sanayi Bölgesi Müdürlüğü’nün mesken sahipliği ve Türkiye Dokumacılık ve Hazırgiyim Birlikleri Ortak Sürdürülebilirlik Komitesi temsilcilerinin iştirakleriyle geri dönüşüm konusunda başarılı bir kümelenme örneği olan ve döngüsel iktisada yaptığı yatırımlarla öne çıkan Uşak’ta Dokumacılık Geri Dönüşümünde Küresel Eğilimler ve Uşak Endüstrisinin Pozisyonu değerlendirildi ve firmalara saha ziyaretleri gerçekleştirildi.
Uşak Valisi Dr. Turan Ergün, Ege İhracatçı Birlikleri (EİB) Koordinatör Lideri ve Ege Dokuma ve Hammaddeleri İhracatçıları Birliği İdare Konseyi Lideri Jak Eskinazi, Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Lider Yardımcısı ve Güneydoğu Anadolu İhracatçı Birlikleri (GAİB) Koordinatör Lideri ve Güneydoğu Anadolu Dokumacılık ve Hammaddeleri İhracatçıları Birliği (GATHİB) İdare Şurası Lideri Fikret Kileci, Uşak Ticaret ve Sanayi Odası Lideri Selim Kandemir, Uşak Organize Sanayi Bölgesi İdare Konseyi Lideri Halil Ağaoğlu açılış konuşmalarını gerçekleştirirken, Doç. Eren ÖNER, Uşak Üniversitesi Dokumacılık Mühendisliği Kısmı, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Sanayi Genel Müdürlüğü Daire Lideri Ziynet Berna Orhan, Ticaret Bakanlığı, İhracat Genel Müdürlüğü, Dokumacılık ve Konfeksiyon Eserleri Dairesi Başkanlığı, Şube Müdürü Zeynep Domaniç de bilgilendirme sunumları yaptı.
20 yılda ihracatımızı 10 kat artırdık
Uşak Valisi Dr. Turan Ergün, Uşak’ın 20 yılda ihracatını 10 kat artırdığını, AB Yeşil Mutabakatı’nda avantajlı olduğunu söyleyerek, “Uşak’ın 2002 yılında ihracatı 47,2 milyon dolar ithalatı 47,5 milyon dolar olarak gerçekleşmiş. 2022’de ise Uşak’ın ihracatı 440 milyon dolar ithalatı 272 milyon dolar olmuştur. 20 yılda ihracatımızı 10 kat artırmışız. Uşak direkt ülke iktisadına döviz sağlayan net ihracatçı vilayetimizdir. Uşak endüstrileşmeye öncülük eden kıymetli kentlerden biridir. Uşak’taki üç Organize Sanayi Bölgesi (OSB) 25 bine yakın istihdam sağlıyor. Yeni bir tane daha OSB’de sona geldik. Tıpkı vakitte İhtisas Tarım OSB çalışmamız da var. Uşak ilimiz dokumacılık, deri, plastik, alüminyum, kauçuğun geri kazanımında öne çıkıyor. AB’nin geliştirmiş olduğu standartlar vilayetimize yeni pazarlar açısından kıymetli bir avantaj sağlarken başka yandan da ortak çalışmayla belgelendirme sürecini memleketler arası standartlara nazaran sağlamamızda geri dönüşüm kesimimiz için kıymetli konulardan biri.” dedi.
Uluslararası standartlara nazaran A’dan Z’ye uyarak belgelendirmek, kayıt altına almak zorundayız
Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Lider Yardımcısı ve Güneydoğu Anadolu İhracatçı Birlikleri (GAİB) Koordinatör Lideri ve Güneydoğu Anadolu Dokuma ve Hammaddeleri İhracatçıları Birliği (GATHİB) İdare Konseyi Lideri Fikret Kileci, “Uşak’ın elinde çok büyük bir avantaj var, geri dönüşümde Türkiye’de çok değerli bir yere sahip. Fakat bütün süreci memleketler arası standartlara nazaran A’dan Z’ye uyarak belgelendirmek, sertifikasyonlandırmak, kayıt altına almak zorundayız. Uşak’ın tek dezavantajı lokasyonu. Yakın vakitte bu da çözülecektir.” dedi.
Tekstil atıklarının yanı sıra Türkiye’de pet atıklarının da yüzde 35’i Uşak’ta işleniyor
Ege Dokumacılık ve Hammaddeleri İhracatçıları Birliği İdare Şurası Lideri Jak Eskinazi, “Birliğimiz üyelerinin ağır olduğu Uşak vilayetindeki dokumacılık geri dönüşüm bölümü, döngüsel iktisat bakımından yüksek bir potansiyele sahip. Firma ziyaretlerimiz esnasında dalın geldiği noktayı gördük. Uşak rejenere iplik ve kumaş üretimi yapan birçok üreticiye sahip ve yüzde 72 oranındaki katkısıyla Türkiye’nin dokumada geri dönüşüm merkezidir. Tekstil atıklarının yanı sıra Türkiye’de pet atıklarının da yüzde 35’i Uşak’ta işleniyor. Avrupa Birliği’nin dünya gündemine taşıdığı Yeşil Mutabakat’taki amaçlara ulaşmak için ağır efor göstermemiz gerekiyor. Önümüzdeki yıllarda iklim değişikliğinin yakıcı tesirlerini azaltmak, karbon salınımını düşürmek için döngüsel iktisada yoğunlaşmamız gerekiyor. Döngüsel dokumacılık prensiplerini sürdürülebilir, yine kullanılabilir, geri dönüşümlü gereçler geliştirmeye yönelik inovatif tahliller, etraf ve insani bedellere hassas tedarik zincirleri, etik üretim, tamir, bakım, ikinci el kullanım üzere ömür mühleti uzun eserler, kullanılmayan eserleri yine sürece dahil eden üretim modelleri odak noktamız olmalı. Uşak, bu noktada örnek bir kent. Bizlerde, Türkiye genelinden gelen katılımcılarımızla burada yapılan işleri ve Uşak’ın geri dönüşüm konusunda geldiği noktayı yerinde görmek hedefiyle heyet programımızı gerçekleştirmeye karar verdik.” dedi.
Tekstil, deri, plastik, kauçuk ve alüminyum bölümlerinde geri dönüşüm
Uşak Organize Sanayi Bölgesi İdare Şurası Lideri Halil Ağaoğlu, “Uşak’ta, dokumacılık, deri, plastik, kauçuk ve alüminyum dallarında geri dönüşüm yapılmaktadır. Vilayetimizde yıllık 708 bin ton dokuma atığı iplik, battaniye, çorap, kumaş ve keçe üzere birçok dokumacılık eserine dönüşmektedir. Uşak, Türkiye dokuma geri dönüşümünün yüzde 72’sini tek başına yapmaktadır. Bu kapsamda bölgemiz yeşil OSB olma yolunda emin adımlarla ilerlemektedir. Bölgemizde aylık 52 milyon Kilowatt saat güç tüketimi gerçekleşmektedir. Uşak OSB’de Konseyi Güneş Gücü Üretimimiz 80 Megavata ulaşmıştır. Heyetimi devam eden santrallerimiz bittiğinde bölgemiz GES kapasitesi 125 Megavat olacaktır. Ülke iktisadına önemli katkı sağlayan bölgemizde imalatlar sonucunda oluşan dokumacılık teleflerini yok etmek ve Atıksu Arıtma Tesisinden çıkan çamurları güce dönüştürmek maksadıyla 4 bin 500 metre kare alan üzerine katı atık yakma tesisini kurduk. Çevre mevzuatına uygun yakılarak yok edilen atıklardan elde edilen buhar güce dönüşüyor. Tesisimizde yıllık 7 milyon Kilowatt saat güç elde edilmektedir. Yakma tesisimiz sayesinde, hiçbir maddi pahası olmayan dokuma atıkları ve Arıtma çamuru güce dönüşü-yor. Uşak Organize Sanayi bölgemiz her geçen gün gelişmeye, ilerlemeye devam ediyor. 3. Genişleme alanı ile birlikte 499 sanayi parseline, 12,5 milyon metrekare büyüklüğe ulaşan bölgemizde 323 firmamız faaliyet göstermektedir.” dedi.
Türk Dokuma Geri Dönüşümü Sektörel Strateji Planı oluşturulmalı
Uşak Ticaret ve Sanayi Odası Lideri Selim Kandemir, “50 yıllık doğal kümelenme ile oluşan geri dönüşüm bölümü ekosistemimiz; 200’den fazla firmayı, çağdaş sanayi parklarını, dokumacılık makinelerine yönelik oluşmuş yan endüstriyi, nitelikli elemanları, kesime uygun arıtma tesislerini kapsamaktadır. Bu büyüklükteki bir dokuma geri dönüşüm ekosistemi dünyanın diğer bir yerinde bulunmuyor. Bizler bu bölümün öncülüğünü yapmaktan gurur duymakla birlikte eksikliklerimizin de fakındayız. Öncelikle stratejik bir aksiyon planımız yok. Bunun hazırlanması için sizlerle birlikte ortak çalışmalar yürütmek istiyoruz. Ortak çalışma kümeleri oluşturulmasıyla bilgilerimizi birleştireceğimizi ve güzel bir sinerji ile “Türk Dokumacılık Geri Dönüşümü Sektörel Strateji Planı”nı ortaya çıkaracağımıza inanıyorum. Güç birliği ile bu planın bakanlıklar seviyesinde kıymetli bir ses getireceğini ve kesimin dünya liderliğini devam ettirebileceğini düşünüyorum. Kesime ilgi büyük olunca doğal olarak kesime girmek isteyen birçok oyuncu ortaya çıktı. Yurtdışındaki bu oyunculara Pazar hisselerimizi kaptırmamak için geri dönüşümün bölümünün problemlerine eğilmemiz ve tahlil yolunda adımlar atmamız gerekiyor. Bununla ilgili ortak çalışma alanlarımızın biri de yeni konsorsiyumlarla Uşak geri dönüşüm ekosisteminin gelişmesini sağlamak.” dedi.
AB’de açılmakta olan Re-HUB merkezleri gibisi bir yapının vilayetimizde kurulmasını amaçlıyoruz
Kandemir, Uşak’ta bu kesimde faaliyet gösteren yaklaşık 200 firma olduğunu lakin bunların birçoğunun Ar-ge ve Ur-ge’ye yönelik çalışma yapabilecek maddi imkanlara sahip olmadığına değindi.
“Gerek kurumsal gerekse firmalarınızla birlikte oluşturulacak işbirlikleri mevcut ekosistemin gelişmesini sağlarken, hem sizlerin hem de Uşak’ın kazanmasını sağlayacaktır. AB İştirak Öncesi Mali Yardım Aracı 3. Devri kapsamında Bakanlığımıza başvurusunu yapmış olduğumuz Proje. Projemizle AB’de açılmakta olan Re-HUB merkezleri gibisi bir yapının vilayetimizde kurulmasını ve Dokumacılık geri dönüşüm dalındaki firmalarımızın hem kurumsal hem de üretim kalitelerinin artırılmasını amaçlamaktayız. Re-HUB Merkezleri kullanılmış ve kullanılmamış dokumacılık atıklarını toplandığı merkezlerdir. Toplanılan dokuma artıkları, tekrar kullanım, parçalayarak kullanım ve son basamak olarak geri dönüştürülmektedir. Proje kapsamında kuracağımız merkezde; tüm Türkiye’den toplanılan dokuma konfeksiyon atıkları, yanlışsız ayrıştırılma ve yerinde işaretlemelerle optimum düzeyde kullanılacaktır. Bölümdeki hammadde verimliliğini sağlayacak olan merkezimiz, birebir vakitte dalın dijitalleşmesi yolunda da değerli bir vazifesi de yerine getirmiş olacaktır. Projede kurulacak bu merkez; çeşitli dijital araçlar ve hakikat stok idaresiyle bu firmaların kapalı devre dönüşümlerini sağlayarak hem iktisada hem de etrafa kıymetli katkılarda bulunacaktır.”
Selim Kandemir, “Projemizin ikincil gayesi ise; mevcut dalda üretilen eserlerin katma bedelini artırıcı ARGE ve URGE çalışmalarını yapacak bir yapının kurulmasıdır. Bölgesel Kalkınma Odaklı Misyon Farklılaşması ve İhtisaslaşması Programı kapsamında Dokumacılık, Deri ve Seramik kesimlerinde uzman üniversite olan Uşak Üniversitesi ile yapılacak ARGE ve URGE çalışmalarıyla; Yapılan Geri Dönüşüm, Üretilen Rejenere İplik ve Keçe Eserlerinin Teknolojisini Otomotiv, Savunma Sanayi üzere katma bedeli yüksek dallarda kullanılmasını sağlamayı amaçlamaktayız. Bu değerli projemiz tıpkı vakitte bizler için ortak iş yapma kültürünü de geliştirecektir. Sistem İnditeks, Eko-teks, GRS üzere kalite standardı olan işletmelerin merkezden hammadde almasını sağlarken sisteme dahil olmak isteyen firmalarında kalite standartlarına ulaşmak için kendilerini geliştirmesini de sağlayacaktır. Projemizin gerek bakanlık gerekse AB bazında kabul görmesi için sizlerin de desteklerinizi bekliyoruz. Sizlerle projemizin daha güçlü olacağına dair hiçbir kuşkumuz yok. Bu projemizin yanında tekrar Uşak OSB ile birlikte öbür bir projemizi de hazırlıyoruz. Proje çıkış noktamız kullanıcı öncesi dokumacılık geri dönüşümünde vilayetimizde bulunan rekabet avantajını kullanıcı sonrası dokuma atıkları alanında da oluşturmak.” dedi.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
