Birleşmiş Milletler raportörleri, 7 Ekim 2023’ten bu yana Gazze Şeridi’ne yönelik yoğun saldırılarını sürdüren İsrail’e silah tedarik eden ülke ve şirketlere bunu acilen sonlandırmaları yönünde çağrısını yineledi.
Birleşmiş Milletler (BM) raportörleri, ülke ve şirketlere “İsrail’e silah tedarikini acilen durdurma” çağrısında bulundu.
BM raportörleri, konuya ilişkin yazılı açıklama yaptı.
İsrail’e silah ve mühimmat transferinin, ciddi insan hakları ve uluslararası insancıl hukuk ihlalleri oluşturabileceği, ülkeler için soykırım dahil uluslararası suç ortaklığı riski doğurabileceği belirtilen açıklamada, ülkelere ve şirketlere bu transferlerin acilen durdurulması yönündeki talep yinelendi.
BM İnsan Hakları Konseyi ve BM raportörlerinin, İsrail’e silah ile askeri teçhizat satışını, transferini ve yönlendirmesini durdurmaları yönünde ülkelere çağrıda bulunduğu hatırlatılan açıklamada, bu doğrultuda, İsrail’e silah tedarik eden BAE Systems, Boeing, Caterpillar, General Dynamics Lockheed Martin, Northrop Grumman, Oshkosh, Rheinmetall AG, Rolls-Royce Power Systems, RTX ve ThyssenKrupp gibi silah üreticilerinin, mevcut ihracat lisansları altında yürütülseler dahi bu transferleri sonlandırmaları gerektiği yer aldı.
Açıklamada, “Bu şirketler İsrail ordusuna silah, parça ve mühimmat göndererek, uluslararası insan hakları ve uluslararası insancıl hukukun ciddi ihlallerine suç ortağı olma riskini taşıyor.” ifadesi yer aldı.
Bu riskin, Uluslararası Adalet Divanının (UAD) makul bir soykırım riski olduğunu kabul ederek İsrail’in Refah’taki askeri saldırısını derhal durdurması yönündeki kararı ve Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM) Başsavcısı Kerim Han’ın, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve Savunma Bakanı Yoav Gallant hakkında “yakalama kararı” çıkarılması için yaptığı başvuruyla daha da arttığı kaydedildi.
Açıklamada, bu silah şirketlerine yatırım yapan finans kuruluşlarından da hesap sorulabileceği belirtilerek, Alfried Krupp von Bohlen ve Halbach-Stiftung, Amundi Asset Management, Bank of America, BlackRock, Capital Group, Causeway Capital Management, Citigroup, Fidelity Management & Research, INVESCO Ltd, JP Morgan Chase, Harris Associates, Morgan Stanley, Norges Bank Investment Management, Newport Group, Raven’swing Asset Management, State Farm Mutual Automobile Insurance, State Street Corporation, Union Investment Privatfonds, The Vanguard Group, Wellington ve Wells Fargo & Company gibi yatırımcılara harekete geçme çağrısı yapıldı.
İsrail’e silah ambargosu uygulanması ve yatırımcıların kararlı adımlar atması zorunluluğunun, ülkeler ve şirketler için her zamankinden daha acil olduğu da açıklamada vurgulandı.
BM ÖZEL RAPORTÖRLERİ
BM özel raportörleri, İnsan Hakları Konseyinin özel mekanizmaları olarak tanınan sürecin bir parçası olarak biliniyor.
BM İnsan Hakları sistemindeki “bağımsız” özel mekanizmalar, Konseyin belirli bir ülkenin durumunu veya dünyanın herhangi bir yerindeki tematik sorunları ele alan bağımsız bilgi toplama ve izleme mekanizmaları olarak öne çıkıyor.
Kurumun bünyesinde bulunmayan özel mekanizmaların uzmanları, gönüllülük esasına göre ve bağımsız şekilde çalışmalarını yürütüyor.
