Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, yayımladığı tebrik mesajında, İran’da cumhurbaşkanı seçimini ikinci turda yüzde 53,7 ile kazanan Mesud Pezeşkiyan’ı yürekten kutladığını belirtti.
Azerbaycan ile İran arasında ortak dini ve kültürel köklere, dostluk ve kardeşlik gibi sağlam temeller üzerine kurulu ilişkilere büyük önem verdiklerini vurgulayan Aliyev, “Geçtiğimiz on yıllar boyunca karşılıklı yarara dayalı işbirliğimizin başta ekonomi, ulaştırma, enerji ve insani alanlar olmak üzere tüm alanlarda dinamik şekilde gelişerek bugünkü seviyeye ulaşmasından ve yeni bir içerik kazanmasından memnuniyet duyuyoruz.” ifadesini kullandı.
“Karşılıklı yarar sağlayan işbirliğinin genişletilmesini sağlayacağız”
Azerbaycan ile İran arasındaki ilişkilerin karşılıklı saygı ve iyi komşuluk esasına dayalı olarak varılan anlaşmaların, hayata geçirilen ortak projelerin iki ülkenin refahına, bir bütün olarak bölgenin sürdürülebilir kalkınmasına ve güvenliğine hizmet ettiğini belirten Aliyev, şunları kaydetti:
“Eminim ki ortak çabalarımızla Azerbaycan ile İran arasında halklarımızın ve ülkelerimizin çıkarları doğrultusunda geleneksel dostluk ilişkilerinin daha da güçlendirilmesini ve karşılıklı yarar sağlayan işbirliğinin genişletilmesini sağlayacağız.”
Azerbaycan ile İran arasındaki işbirliğini geliştirme imkanlarını görüşmek amacıyla Pezeşkiyan’ı ülkesine davet eden Aliyev, “Sizlere en iyi dileklerimi iletiyor ve İran halkının refahı adına bundan sonraki faaliyetlerinizde başarılar diliyorum.” ifadesine yer verdi.
İran’da reformist Tebriz Milletvekili ve eski Sağlık Bakanı Mesud Pezeşkiyan, 14. dönem cumhurbaşkanı seçiminin ikinci turunda oyların yüzde 53,7’sini alarak ülkenin 9’uncu Cumhurbaşkanı oldu.
Mesud Pezeşkiyan kimdir?
Reformist siyasetçi Pezeşkiyan, 29 Eylül 1954’te Mahabad kentinde, İranlı Türk bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi ve Türk kimliğiyle iftihar ettiğini her fırsatta dile getirdi.
Soyadı, Farsçada “Doktorlar” anlamına gelen Pezeşkiyan, Tebriz Üniversitesi Tıp Fakültesinden mezun oldu. 1980-1988 yıllarında yapılan İran-Irak savaşında hem muharip hem de doktor olarak görev yaptı.
Pratisyenlik kursunu 1985 yılında tamamlayan Pezeşkiyan, savaştan sonra Tebriz Sağlık Bilimleri Üniversitesinde genel cerrahi ihtisasını yaparak eğitimine devam etti.
Tebriz Sağlık Bilimleri Üniversitesinden 1993 yılında kalp cerrahisi uzmanlığını alan Pezeşkiyan, 1994-1999 yıllarında Tebriz Sağlık Bilimleri Üniversitesi Rektörü olarak görev yaptı.
Eşini ve oğlunu trafik kazasında kaybetti
Pezeşkiyan, 1994 yılında eşi Fatma Mecidi ve bir oğlunu trafik kazasında kaybetti, geriye kalan iki oğlunu ve bir kızını tek başına büyüttü ve bir daha evlenmedi.
Pezeşkiyan’ın bu kaybı ve özveri hikayesi, onu şefkatli ve dirençli bir figür olarak gören İran toplumundaki birçok kişiden sempati ve saygı kazandı.
Pezeşkiyan’ın siyasi hayatı, eski Cumhurbaşkanı Muhammed Hatemi döneminde 1997 yılında Sağlık Bakanı Yardımcısı olarak atanmasıyla başladı. Daha sonra Hatemi döneminde 2001’de Sağlık Bakanı olarak atandı, 2005’e kadar bu görevde kaldı.
Ülkede 2008’de yapılan genel seçimde Tebriz Milletvekili olarak Meclis’e girmeyi başaran Pezeşkiyan, o tarihten bu yana beş dönem Tebriz’i temsilen görev yaptı.
Pezeşkiyan, hükümetin muhaliflere karşı tutumuna sert eleştirilerden geri durmadı. 2009’daki cumhurbaşkanı seçimi sonrası çıkan olaylardan sonra Meclis’te güvenlik güçlerinin müdahalelerini eleştiren bir konuşma yapan Pezeşkiyan, muhafazakar vekillerle gerginlik yaşadı.
İran’da 2013’teki cumhurbaşkanı seçimlerine adaylık başvurusu yapan ancak daha sonra adaylığını geri çeken Pezeşkiyan, 2016’da İran Meclis Başkan Yardımcısı olarak 4 yıl görev yaptı. Bu süreçte nükleer anlaşma ve Batı’yla iyi ilişkileri savundu.
Pezeşkiyan’ın 2021’deki seçimlerdeki adaylık başvurusu ise Anayasayı Koruyucular Konseyi tarafından reddedildi. 1 Mart’ta yapılan Milletvekili Seçimlerinde ise Tebriz Milletvekili olarak yeniden Meclis’e girdi.
Ekonomi ile adalet konusundaki sorunları çözeceğinin vaadini verdi
Eski Cumhurbaşkanları Muhammed Hatemi ile Hasan Ruhani, eski Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarifgibi isimlerin açık desteğini alan Pezeşkiyan, seçimkampanyalarında, ülkedeki “etnik ve mezhebi ayrımcılık” ile zorunlu başörtüsü sorununa vurgu yaptı. Ekonomi ile adalet konusundaki sorunları çözeceğinin vaadini verdi.
İnternet yasaklarını da büyük oranda kaldıracağının sözünü veren Pezeşkiyan, iç ve dış politikada önemli reformlar ve Batı ile daha iyi ilişkilerin kurulması gerektiğini belirtti.
Pezeşkiyan, 2005’ten sonra İran’da cumhurbaşkanı seçilen ilk reformist isim oldu.
