Batılı ülkelerde ortaya çıkan, geleneksel bütçelerin ve emeklilik sisteminin imkan verdiğinden çok daha erken emekli olunmasını sağlayan “Finansal Bağımsızlık, Erken Emeklilik” (Financial Independence, Retire Early) hareketi dünyada giderek yaygınlaşıyor.
Finansal Özgürlük ve Erken Emeklilik (FIRE) ismiyle anılan hareketin onlarca ABD’li ve Avustralyalı üyesi kasım ayında Bali’de toplandı. Beş gün süren ve ücreti 1800 dolar olan kampa katılanların çoğu teknoloji, finans gibi yüksek maaşlı sektörlerde çalışmıştı.
Endonezya’nın turistik Bali kentinde lüks bir tatil köyünde toplanan, genellikle 35-60 yaş arasında olan ve bir kısmı işlerini yıllar önce bırakan grup, erken emekli olmuş eski beyaz yakalılardan oluşuyordu. En genci ise 22 yaşındaydı.
Gençken özgürlüklerinin tadını çıkarmak istiyorlar
Çok para kazanmak yerine birikim yapıp gençken özgürlüklerinin tadını çıkarmak isteyen FIRE üyeleri, Bali’deki kampta düzenlenen grup oturumlarında kendilerini neyin çok para kazandıkları işleri bırakma aşamasına getirdiğini anlattı. Katılımcıların büyük bölümü ailelerine karşı sorumluklarını yük olarak gördüklerini ve büyük yalnızlık çektiklerini söyledi.
Etkinliğin organizatörü olan ABD’li Amy Minkley de 44 yaşında kendi isteğiyle işinden ayrıldığını ve Bali’ye yerleştiğini söyleyerek genç yaşında çalışmaya başladığını ve şimdi çok mutlu olduğunu ifade etti.
Bali’deki etkinliğe katılan bir FIRE üyesi, belli bir düzeyde düzenli geliri olan kişilerin para biriktirip yatırım yapacak disipline sahip olmadıkları için erken emekliliği hayal olarak gördüğünü savunarak “Neyi değerli bulup para harcadığın önemli” dedi.
FIRE hareketi kimlere uygundur?
Normal emeklilik sistemine göre 40-50’li yaşlarda emekli olamayacak, 9:00-6:00 çalışma saatlerinden sıkılmış, özellikle milenyum bireyleri için uygun bir sistemdir. Gelirlerinden yeterince tasarruf yapabilenler ve erken emekli olup, hayatının en verimli yıllarını dünyayı gezerek harcamak isteyenler, yani bir gözü emeklilikte olan bireyler için biçilmiş kaftan.
FIRE hareketinin arkasında yatan kurallar
Bu hareketi tercih edenler, finansal özgürlük ve erken emeklilik kavramını benimsemiş bireylerdir. SGK gibi geleneksel sistemlerden farklı olan bu sistem nasıl çalışır? Öncelikle aşırı tasarruf fikrini ilke edinmiş bireyler, genel olarak belli bir süre geleneksel iş gücünde çalışarak yıllık gelirlerinin bir kısmını tasarrufa ayırılıyorlar. Bunun için; %10-25-50 ve 75’lik tasarruf planları mevcuttur. Yani ne kadar erken emeklilik kavramını tadıp, finansal özgürlüğünüzü kazanmak istiyorsanız, o kadar çok tasarruf yapmalısınız. Tasarrufları yıllık giderlerinin yaklaşık 30 katına ulaştığı zaman (ortalama milyon), çalıştıkları işlerini bırakıp, finansal özgürlük ve erken emeklilik hareketinin tadını çıkarabilirler. Normal emeklilik sistemine göre çok daha erken emekliliğin tadını çıkarmaya başlayan bireyler, yaşam giderlerini karşılamak için ortalama olarak yılda tasarruflarının %3-%4 civarını harcarlar. Tasarrufun miktarına ve arzu edilen yaşam tarzına bağlı olarak; harcamaları izleme, faiz oranları, enflasyon oranları ve tasarruftaki paranızı doğru yatırım araçlarında değerlendirmek gibi durumları iyi planlamanız gerekmektedir. Kısaca FIRE hareketini maddeleyecek olursak;
FIRE, emeklilik planları kurdudur.
FIRE hareketi sayesinde daha çok tasarruf sağlarsınız.
Daha erken emeklilik için gelirinizi arttırmanın yollarını ararsınız.
Sonuç olarak erken yaşlarda emekliliğin tadını çıkarabilirsiniz.
FIRE Türleri
Finansal özgürlük ve erken emeklilik hareketinin birkaç çeşidi, varyasyonu vardır. Bunlar;
1- Fat FIRE
Ortalama bir emeklilik yatırımcısından çok daha fazla tasarruf sağlayan ve yine ortalamaya göre daha geleneksel bir yaşam tarzında olan bireyler.
2- Lean FIRE
Daha çok minimalist yaşamayı ve aşırı tasarrufu ilke edinmiş bireyler.
3- Barista FIRE
Sabah 9, akşam 5 gibi geleneksel işleri bırakmış ve FIRE tasarruflarını karşılamak için hala yarı zamanlı, part-time çalışan bireyler.
4- Coast FIRE
Hali hazırdaki yaşam giderlerini ve emekliliklerini karşılamak için yeterli finansmanı olmalarına rağmen part-time çalışan bireyler.
