Resmi Gazete’de yayımlanan Cumhurbaşkanı Kararı ile Türk vatandaşları, Norveç’in egemenliğindeki Svalbard adalarında mülk edinme, bilimsel araştırmalar yapma imkânı buldu. Bu adım, bölgedeki stratejik etkisini arttıracak
Svalbard takımadalarının statüsünü belirleyen Spitsbergen Anlaşması, geçtiğimiz Cuma günü yayımlanan Cumhurbaşkanı Kararı ile yürürlüğe girdi. Bu karar sayesinde Türk vatandaşları, takımadalarda mülk edinme, oturma ve bilimsel araştırmalar yapma hakkına sahip oldu.
Türk vatandaşları artık Svalbard takımadalarının kara suları, fiyortları, limanları, oturma alanları, balıkçılık ve avlanma gibi çeşitli faaliyetlere katılma, denizcilik, endüstriyel faaliyetler, madencilik ve ticaret gibi hakları da kazanmış oldu.
Bu gelişme, Türkiye’nin son yıllarda Arktik bölgesine yönelik bilimsel seferler düzenlemesinin ardından, Türkiye’nin bu bölgedeki bilimsel çalışmalara önemli katkı sağlayacağı düşünülüyor. TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi’nin Norveç’in münhasır ekonomik bölgesi ile Svalbard Adaları ve karasularında gerçekleştirdiği en son araştırma seferi, 25 Temmuz 2024’te tamamlanmıştı.
Anlaşmanın yürürlüğe girmesiyle birlikte Türk vatandaşlarının bu bölgedeki oturum ve ticari faaliyetlere olan ilgisinin artması bekleniyor.
1596 yılında keşfedilen Svalbard takımadaları, yüzde 60’ı buzullarla kaplı bir bölge olup, 1925 yılında Norveç’e hak tanınmıştı. Takımadalarda 40 civarında ülkeye yerleşim hakkı verilmişti ve bu ülkeler arasında Türkiye de yer alıyordu. Şimdi ise Türk vatandaşları, bu bölgede oturma hakkı kazandı. Önceden bu hak, Rusya ve Norveç gibi egemen devletler arasında kullanılıyordu.
1920 yılında Paris’te imzalanan ve 1925’ten itibaren geçerli olan anlaşma, Norveç’in adalar üzerindeki egemenliğini kabul ederken, diğer ülke vatandaşlarına da Svalbard’da mülk edinme, ikamet etme, ticaret yapma ve bilimsel araştırmalar yapma hakkı tanımaktadır.
SVALBARD NEREDE?
Svalbard, Arktik Okyanusu’nda bir takımadadır. Takımadalarda yaklaşık 2 bin 600 kişi yaşamaktadır. Bölgenin büyük bir kısmı buzullarla kaplıdır.
Norveç’in resmi sitesine göre, Svalbard’a gitmek için birden fazla vize almak gerekebilir. Çünkü Svalbard, Norveç’in bir parçası olmasına rağmen Schengen bölgesine dahil değildir. Schengen bölgesine vize gereksinimi olan kişilerin, Svalbard’ı ziyaret ettikten sonra Norveç’e veya Schengen bölgesine geri dönebilmesi için uygun bir vize almaları gerekmektedir.
OTURUM İÇİN HANGİ BELGELER GEREKLİ?
Norveç resmi makamlarının belirttiğine göre, Svalbard’a seyahat etmek için Schengen vizesine gerek yoktur. Ancak, iş bulmak ve oturum izni almak zor olabilir. Bu nedenle, Svalbard’a gitmeden önce iş ve konut temin edilmesi önerilmektedir. Oturum koşulları hakkında verilen bilgiler ise şu şekildedir:
-
Yabancıların, Svalbard’a seyahat etmek için Norveç’ten vize veya oturma izni almalarına gerek yoktur. Ancak, Schengen bölgesine vize gereksinimi olan kişilerin, Norveç üzerinden Svalbard’a gitmeden önce Schengen vizesine sahip olmaları gerekir. Svalbard’dan sonra Schengen bölgesine (Norveç anakarasına) geri dönebilmek için çift girişli vize almak önemlidir.
-
İş bulmadan konut edinmek zordur. Norveç devleti, Svalbard’daki neredeyse tüm arazilere sahiptir ve kendi evinizi inşa etmek için arsa almak pratikte mümkün değildir. Bazı özel konutlar, kiralık arazilere inşa edilmiştir ve bu konutlar özel kişilere satılmış veya kiralanmıştır. Konut fiyatları oldukça yüksektir.
Bu sebeple, Svalbard’a yerleşmeyi planlayanların önceden iş ve konut bulmaları, ayrıca ada valisinin de oturum için onay vermesi gerektiği unutulmamalıdır.
