Dünyada yapılan bilimsel çalışmalar sonucunda diyet ve kanser ortasında kuvvetli bir alaka olduğu görüldü. Pekala besinlerin kanser riski üzerindeki tesirleri nelerdir? Liv Hospital Medikal Onkoloji Uzmanı Prof. Dr. His Derin beslenme ve kanser alakasını anlattı.
1- Aşırı et tüketimi
Batı üslubu beslenmede yağ oranı yüksek hayvansal proteinli besin ile beslenme ön plandadır ve lifli besin tüketimi azdır. Çok et, dolayısı ile hayvansal proteini çok tüketen ülkelerde göğüs, rahim, prostat, kalın barsak-rektum, pankreas ve böbrek kanserleri, hayvansal proteini az tüketen ülkelerden daha fazla görülür. Yağsız hayvansal protein tüketiminin kanserle bağlı olmadığı biliniyor. Yağsız et, süt ve gibisi besinlerin tüketimi kanser riskini arttırmaz.
Düzenli olarak her gün tüketilen 100 gram etin kalın bağırsak-rektum kanseri riskini yüzde 29, 50 gram şarküteri eserinin ise riski yüzde 21 artırdığı görülmüştür.
2- Posalı besin ile beslenme
Sebze, meyve, tahıl ve kuru baklagiller tanelerinin dış kısmında posalı unsurlar bulunur. Bu besinler posa alımını arttırıp bağırsakların tertipli çalışmasını sağlayarak kalın bağırsak-rektum kanserinin önlenmesinde aktiftir. Bol zerzevat ve meyve ve başka posalı besin ile beslenme kolorektal kanser oluşumunu yüzde 20 – 40 oranında azaltır.
Sebze ve meyveler hem posa oluşturarak bağırsak kanseri için, hem de içerdiği vitaminlerin antioksidan özellikleriyle tüm kanserlerden korunmak için yararlıdır. En çok A,C,D ve E vitaminin antioksidan özelliği ön plana çıkarlar. Antioksidanlarla ilgili laboratuvar ve hayvan çalışmaları umut verici olmakla bir arada insan çalışmalarının sonuçları çelişkilidir. Bu mevzuyla ilgili araştırmalar sürüyor.
3- İşlenmiş et ve konserve tüketimi
Tütsülenmiş balık ve et yüksek tuz içiren besin (salamura) nitrit içeren işlenmiş et ve konserve tüketilen toplumlarda mide kanseri sıklığı bariz olarak yüksektir. Buna en düzgün örnek Japonya’dır. Dünyada mide kanserinin en sık olduğu ülke olan Japonya’dan öteki ülkelere giden göçmenlerde on yıllar içinde mide kanseri sıklığı azalır ve yerleştikleri ülkedeki mide kanseri sıklığına geriler.
4- Alkol ve sigara kullanımı
Son araştırmalar Batılı toplumlarda erkeklerde kanserlerin yaklaşık yüzde 10.8’inin, bayanlarda yüzde 4.5’inin alkol tüketiminden kaynaklandığını gösteriyor. Risk, alkol çeşidine nazaran değil, günde içilen alkol ölçüsüne nazaran artıyor. Sigara ve tütün kullanımından sonra, erkeklerde en fazla kansere yol açan neden, gereğince zerzevat ve meyve yememeleri; bayanlardaysa şişmanlıktır.
5 – Haftada en az 3 gün, günde en az 30 dakikalık fiziksek aktivite
Özellikle göğüs, kalın bağırsak-rektum endometriyum ve yemek borusu kanseri obezlerde olağan ağırlıktakilere nazaran daha fazla görülmektedir. Yapılan araştırmalarda haftada en az 3 gün, günde en az 30 dakikalık fizikî faaliyetin, kalın barsak, göğüs ve rahim kanseri riskini, meyve zerzevat tüketiminin artırılmasının ağız, boğaz, gırtlak, yemek borusu, akciğer ve mide kanseri riskini azalttığı vurgulanıyor, Akdeniz biçimi diyet öneriliyor.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
