Yaz aylarında güneş altında kaldığımızda en yaygın görülen sıhhat meselelerinden biri, güneş yanıkları oluyor. Ekseriyetle açık renk deriye sahip olan bireyleri daha fazla etkileyen güneş yanıklarında hakikat müdahale ve tedavi son derece ehemmiyet taşıyor. Çünkü, pak sandığımız pek çok usul güneş yanığının daha da kötüleşmesine yol açabiliyor. Örneğin cildimize süreceğimiz yoğurt üzere süt eserlerinde bulunan bakterilerin ikincil bir enfeksiyona neden olabilmesi gibi! Acıbadem Altunizade Hastanesi Dermatoloji Uzmanı Dr. Öğretim Üyesi Ceyda Çaytemel, güneş yanıklarında cildiniz güzelleşmeden asla dışarıya çıkmamamız gerektiğini belirterek, “Vücudunuzdaki sıvı kaybını yerine koymak için bol sıvı tüketmeli ve tahriş etmeyecek bir nemlendiriciyle cildinizi sık sık nemlendirmelisiniz. Ağrı ve kızarıklığı hafifletmek için soğuk suyla ıslatılmış havlu üzere soğuk kompresler de yarar sağlayacaktır” diyor. Dermatoloji Uzmanı Dr. Öğretim Üyesi Ceyda Çaytemel, güneş yanığında dikkat etmeniz gereken kuralları anlattı; kıymetli teklifler ve ihtarlarda bulundu!
Cilt kanseri riskini 3 kat artırıyor!
Cildin ultraviyole (UV) ışığına çok maruz kalmasına verdiği reaksiyon güneş yanığı olarak tanımlanıyor. Güneş nedeniyle hem UVA ve hem de UVB radyasyonuna maruz kalıyoruz. UVB radyasyonu eritem, bir öbür deyişle kızarıklık oluşturmada UVA’dan çok daha güçlü bir tesire sahip. Çok ve ani maruziyet sonucunda cilt kendisini korumak için kalınlaşıyor ve melanin denilen renk pigmentini daha fazla üretmeye başlıyor. Bunun sonucunda da güneş yanığı oluşuyor. Dr. Öğretim Üyesi Ceyda Çaytemel, ziyanlı güneş ışınlarının cilt bağışıklığını baskılamasına ek olarak cilt hücrelerinde direkt DNA hasarına da yol açabildiğini vurgulayarak, ”Üstelik güneş ışınlarına sık maruz kaldığımızda DNA hasarı kalıcı hale gelebiliyor ve bu tablo cilt kanserleri için değerli bir risk oluşturuyor. O denli ki 10 yılda beş güneş yanığı yahut her 10 yılda bir güneş yanığı oluşumu, ölümcül bir kanser tipi olan melanom riskini üç katına kadar artırabiliyor” diyor.
Kızarıklık birinci dört saat içinde başlıyor
Güneş yanığı ultraviyole ışınlarına maruz kalındıktan sonraki dört saat içinde ciltte kızarıklık ile kendini gösteriyor. Ek olarak ciltte hassasiyet, ağrı, sıcaklık ve ödem oluşumu, ileri evrelerde de su toplaması görülebiliyor. Çoklukla kızarıklık hafiflemeye başladıktan ve yanıktan 4-7 gün sonra ciltte soyulmalar başlıyor. Şiddetli tepkilerde ateş, titreme ile halsizlik üzere sistemik semptomlar gelişebiliyor ve termal yanıklara benzeri tedavi için hastanede yatarak tedavi gerektirebiliyor.
Bu belirtilerde kesinlikle doktora başvurun!
Güneş yanığı tedavisinde, orta ve şiddetli tablolarda yangıyı azaltması için düşük güçteki kortizonlu kremler sorunlu bölgeye kısa müddetli uygulanabiliyor. Kimi ağrı kesici haplar da ağrı denetiminde yardımcı oluyor. Dermatoloji Uzmanı Dr. Öğretim Üyesi Ceyda Çaytemel, geniş alanları tutan yanıklarda ve ateş titreme ile halsizlik üzere şikayetlerde kesinlikle tabibe başvurulması gerektiği ihtarında bulunarak, “Zira, geniş alanları tutan şiddetli güneş yanıkları sıvı- elektrolit dengesizlikleri ile kalp ve böbrek sıkıntılarına yol açabiliyor. Hastanede yatırılarak takip edilmesi gerekiyor. Ayrıyeten yaralarda iltihap ve akıntı varsa ikincil gelişebilen enfeksiyonlar açısından tabip muayenesi son derece ehemmiyet taşıyor. Tedaviyle birlikte güneş yanıkları ortalama 3-5 gün içerisinde düzgünleşiyor ve yaklaşık bir hafta içinde ciltte soyulmalar başlıyor. Lakin şiddetli olaylarda bazen kızarıklık uzayabiliyor” diyor.
Güneş yanığında 10 kıymetli kural!
Dermatoloji Uzmanı Dr. Öğretim Üyesi Ceyda Çaytemel, güneş yanığının süratle güzelleşmesi için dikkat etmeniz gereken kuralları şöyle anlatıyor:
- Güneş yanığı oluştuğunda güzelleşmeden katiyetle güneşe çıkmayın.
- Vücudunuzdaki sıvı kaybını yerine koymak için bol bol su tüketin.
- Isıyı cilde hapsederek ağrıyı daha da kötüleştirmesi nedeniyle yağlı bir krem yahut merhem sürmeyin.
- Cildinizi tahriş etmeyecek bir nemlendiriciyle cildinizi bol bol nemlendirin.
- Ağrı ve kızarıklığı hafifletmek için soğuk kompres (soğuk suyla ıslatılmış havlu) uygulayabilirsiniz.
- Ilık duş almanız cildinizde rahatlama sağlayabiliyor.
- Yoğurt güneş yanıklarında sık kullanılsa da soğuk kompresten daha âlâ bir tesir göstermiyor. Ayrıyeten süt eserlerinde bulunan bakteriler enfeksiyona yol açabileceği için önerilmiyor. Yoğurdun yanı sıra içinde bulunan unsurların tahriş oluşturabilmesi nedeniyle cildinize diş macunu da sürmeyin.
- Ciltte tepkilere sebep oldukları için kimi ağrı kesici kremler ve lokal anestezik kremleri hekiminize istişareden kullanmayın.
- Cildin nefes almasını ve kendini güzelleştirmesini önlemesi nedeniyle bedeninizi sıkan dar kıyafetler giymeyin.
- Cildinizde oluşan kabarcıkları patlatmaya çalışmayın. Çünkü, kalan deri modülü doğal bir yara örtüsü vazifesi görüyor, böylelikle yaralarınızın daha süratli uygunlaşmasını sağlıyor ve mikrop kapmasını önlüyor. Gerekirse gazlı bezle kapatabilirsiniz. Rastgele bir kabarcık resen patlarsa, topikal bir antibiyotik merhem uygulayabilirsiniz.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
