Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Azerbaycan’ın Gebele kentinde düzenlenen Türk Devletleri Teşkilatı (TDT) 12. Zirvesi kapsamında Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ile bir araya geldi.
Zirve bu yıl “Bölgesel Barış ve Güvenlik” temasıyla gerçekleştiriliyor.
Erdoğan: “Türk dünyası, barış ve güvenliğin teminatı olmalı”
Cumhurbaşkanı Erdoğan, zirvede yaptığı konuşmada, Türk Devletleri Teşkilatı’nın kısa sürede önemli mesafe kaydettiğini belirterek, Türk dünyasının geleceği için dayanışma ve iş birliğinin güçlendirilmesi gerektiğini vurguladı.
“Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin insanlığın vicdanını yaralayan krizlere kayıtsız kaldığı bir dönemdeyiz” diyen Erdoğan, Türk dünyasının bu süreçte aktif, güvenilir ve halkının yanında duran bir yapı olarak öne çıkması gerektiğini ifade etti.
“Bölgesel barış için ortak duruş sergilemeliyiz”
Erdoğan, zirve temasının “bölgesel barış ve güvenlik” olarak belirlenmesini isabetli bulduğunu belirterek, “Teşkilatımızın içine kapanık değil, dünyayla etkileşim içinde bir yapıya kavuşması büyük önem taşıyor.” dedi.
Türkiye’nin, güvenlikten siber tehditlere kadar her alanda Türk Devletleri arasında ortak kapasite inşası için hazır olduğunu vurgulayan Erdoğan, Temmuz ayında yapılan TDT Savunma Sanayii Kurumları toplantısını önemli bir adım olarak niteledi.
“Gazze’deki katliamın son bulması memnuniyet verici”
Cumhurbaşkanı Erdoğan, konuşmasında Gazze’de yaşanan insani krize de değinerek, “66 bin masumun hayatına mal olan katliamların durması yönündeki gelişmeler memnuniyet vericidir” dedi.
Filistin meselesine kalıcı çözüm için iki devletli formülün önemine dikkat çeken Erdoğan, Türk Devletleri’nin bu konuda dayanışma göstermesini istedi.
“Suriye ve Kafkasya’da istikrar bölgesel güvenliğin anahtarı”
Erdoğan, Suriye’de istikrarın bölge barışı açısından hayati olduğunu belirterek, “Suriye’nin toprak bütünlüğü temelinde siyasi, ekonomik ve güvenlik ortamını iyileştirmeliyiz.” dedi.
Ayrıca, Azerbaycan ve Ermenistan arasında imzalanan ortak bildiriyi barış için olumlu bir adım olarak gördüğünü ifade etti. Erdoğan, Özbekistan, Kırgızistan ve Tacikistan arasındaki sınır anlaşmasını da “bölgesel istikrara katkı sağlayan örnek bir uzlaşı” olarak niteledi.
“Hazar geçişli koridor ekonomik entegrasyonu güçlendirecek”
Cumhurbaşkanı Erdoğan, bölgesel kalkınma ve enerji güvenliği vurgusu yaparak, Hazar geçişli ortak koridorun daha verimli hale getirilmesi gerektiğini söyledi.
Bu projelerin, Türk dünyasının ekonomik, sosyal ve kültürel bağlarını güçlendireceğini belirtti.
“Ortak alfabe ve Türkçe büyük dil modeli geliştirilmeli”
Erdoğan, Türk dünyasında bilim, teknoloji ve dijital dönüşüm iş birliklerinin artırılması gerektiğini ifade ederek, “Yapay zeka konusunda Türkçe büyük dil modeli geliştirmemiz şart.” dedi.
Türkiye’nin ortak alfabe çalışmalarına öncülük ettiğini vurgulayan Erdoğan, Cengiz Aytmatov’u anlatan eser ile Oğuznameleri ortak alfabe ile bastıklarını açıkladı. Ayrıca, Türk Dünyası Yayıncılık Kongresi’nin Ocak ayında Ankara’da yapılacağını duyurdu.
“Türk dünyası dayanışmayla geleceğe yürüyor”
Konuşmasının sonunda Erdoğan, Türk dünyasının ortak geleceğine vurgu yaparak, “Bugün sergilediğimiz dayanışma, çocuklarımıza bırakacağımız güçlü bir mirasın teminatıdır.” dedi.
Erdoğan, Macaristan Başbakanı Viktor Orban ile KKTC Cumhurbaşkanı Ersin Tatar’ın zirveye katılımının önemine dikkat çekerek, “Kıbrıs Türk halkının yalnız bırakılmadığını görmekten memnuniyet duyuyorum.” ifadelerini kullandı.
“Türkmenistan’ın tam üyeliğini arzu ediyoruz”
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türkmenistan’ın Türk Akademisi ve Türk Kültür Vakfı’na gözlemci üye olmasını memnuniyetle karşıladığını belirterek, “Türkmen kardeşlerimizi en kısa sürede tam üye olarak görmek istiyoruz.” dedi.
Ayrıca, TDT Sekreteryası’na daimi temsilci atamalarının kurumsal işleyiş için önemli olduğunu vurguladı.
