Erkek çocuklar daha fazla oranda zorbaca davranışlar gösteriyor
Dürtüsel özellikler gösteren çocuklar akran zorbalığı yapıyor
Milli Eğitim Bakanlığı akran zorbalığıyla çabayı seçmeli ders olarak ortaokul müfredatına aldı. Uzmanlar, akran zorbalığını; çocuklukta ya da ergenlikte görülen, kendi yaş kümesindeki arkadaş yahut arkadaşlarına yönelik sebebi olmadan ve tekrarlayan biçimde görülen sözel, fizikî ve davranışsal olarak ziyan verici hareketler olarak tanımlıyor. En sık görülen zorbalık tipinin, dalga geçme, alay etme, küfür ve hakaret etme üzere hallerin görüldüğü sözel zorbalık olduğunu vurgulayan Çocuk ve Egen Psikiyatri Uzmanı Yrd. Doç. Dr. Melek Gözde Luş, erkek çocukların daha fazla oranda zorbaca davranışlar gösterdiklerini kaydetti.
Milli Eğitim Bakanlığı farkındalık sağlamak için seçmeli ders olarak akran zorbalığıyla çabayı ortaokul müfredatına aldı.
Üsküdar Üniversitesi NP Etiler Tıp Merkezi Çocuk ve Ergen Psikiyatri Uzmanı Yrd. Doç. Dr. Melek Beğenilen Luş, akran zorbalığı ile ilgili bilgi verdi.
En sık görülen zorbalık çeşidi dalga geçme, alay etme, küfür ve hakaret etme üzere sözel zorbalık
Akran zorbalığının, çocuklukta ya da ergenlikte görülen, kendi yaş kümesindeki arkadaş yahut arkadaşlarına yönelik sebebi olmadan ve tekrarlayan formda görülen sözel, fizikî ve davranışsal olarak ziyan verici aksiyonlar olduğunu anlatan Yrd. Doç. Dr. Melek Gözde Luş, zorbalık cinsleri hakkında şu bilgileri verdi:
“En sık görülen zorbalık tipi, dalga geçme, alay etme, küfür ve hakaret etme üzere hallerin görüldüğü sözel zorbalıktır. Vurma, itme, eşyalarına ziyan verme üzere fizikî zorbalıklar da sık görülür. Cinsel manada dokunma ya da taciz etme de görülebilir. Oyunlara dahil etmeme, öteki çocuklarla konuşmasını engelleme üzere toplumsal zorbalık tutumları görülebilir. Toplumsal medya ya da internet ortamında rahatsız edici fotoğraflarını çekip paylaşma, toplumsal medya hesaplarına girip uygun olmayan içerikler paylaşma davranışları da yeniden dikkat edilmesi gereken siber zorbalık dediğimiz zorbalık çeşidi olarak isimlendiriliyor.”
Akran zorbalığı gösteren çocuklar çoğunlukla dürtüsel özellikler gösteriyor
Akran zorbalığı gösteren çocukların çoğunlukla dürtüsel özellikler gösteren çocuklar olduğunu tabir eden Yrd. Doç. Dr. Melek Gözde Luş, “Diğer çocuklara nazaran akran kümesi tarafından daha fazla reddedilmekte ya da daha az kabul görmekte olan çocuklardır ve sert görünme gereksinimi duyabilirler. Böylece öteki saldırgan çocuklarla arkadaş olabilirler. Kolaylıkla ağlayan ve telaşlı görünen çocuklar tarafından kolaylıkla kışkırtılabilirler. Erkek çocukların daha fazla oranda zorbaca davranışlar gösterdikleri ortaya konmuştur.” dedi.
Okula gelmekten korkuyorlar
Akran zorbalığı nedeniyle toplumsal bağlantılarının zayıf olmasının, çocuğun hem akademik başarısına ziyan verebildiğini hem de çocuğun okula karşı tavrının etkilendiğini kaydeden Yrd. Doç. Dr. Melek Beğenilen Luş, “Bu çocukların bir kısmı akran zorbalığına maruz kaldıkları için okula gitmekten korkuyorlar. Bir kısmında daha önemli boyutta korku bozuklukları ortaya çıkabilir. Ders başarısızlığı, uyku meseleleri, öfke patlaması içe kapanma görülebiliyor.” diye konuştu.
Zorbalık gösteren çocuklar etrafa ve topluma karşı öfke duyan ailelerde yetişmiş olabiliyor
Zorbalık gösteren çocukların güç ve baskınlık kurmaya yönelik güçlü ihtiyaçları olduğunu da söyleyen Yrd. Doç. Dr. Melek Gözde Luş, bu durumun aileler tarafından fark edilmezse sorunların artabileceğini ya da ailelerde de güç ve baskınlık kurma tavırları görülüyor olabileceğini kaydetti.
“Çevreye ve topluma karşı öfke duyan ailelerde yetişmiş olabilirler. Kimi aileler tanınan olmasını isteklerini çocuklarına ağır bir formda yansıtmaktadır. Çocuklar ailelerinin his ve davranışlarından etkilenirler ve bu durum çocukların davranışlarına da yansıyabilir.” diyen Yrd. Doç. Dr. Melek Beğenilen Luş, ayrıyeten ailelerin, teknolojik araçlar yoluyla çocukların şiddete daima tanıklık etmelerine müsaade vermelerinin, şiddet aksiyonunu normalleştirdiğini, bu bahislerde ailelerin dikkatli olmalarının gerektiğini vurguladı.
Zorbalığa uğrayan bir çocuğun ebeveyni nasıl bir yol izlemeli?
Çocuk ve Egen Psikiyatri Uzmanı Yrd. Doç. Dr. Melek Beğenilen Luş, zorbalığa uğrayan çocukların yaşadıklarını da şöyle anlattı:
“Çocuklar bu türlü bir durumla karşılaştığında utanabilir, sessiz kalıp yaşadığı zorbalığı aileleri ile paylaşmak istemeyebilir ve kendilerini suçlayabilirler. Bu yüzden çocuğu gözlemlemek, onunla irtibat halinde olmak değerlidir. Ebeveynlerinin kendisini anladığını ve güvendiğini hissetmesi çocuk için çok kıymetlidir. Anne babaların çocuklarına güvenmesi ve bunu çocuklarına hissettirmeleri gerekir. Bu nedenle yargılayıcı cümlelerden uzak kalarak konuşmak, ‘sen de bir şey yaptın mı?’ üzere sorgulayıcı haller takınmamak hakikat olur. Karşılaşılan sorunu tekrar kaba güçle çözmeye çalışmak ya da tam zıddı çocuğu tahlil bulması için yalnız bırakmak da hakikat olmayan davranışlardır.”
Sosyal marifetleri artan çocuğun, zorba olan çocuklar tarafından rahatsız edilme ihtimali daha az
Yaşıtlarına nazaran daha az toplumsal olan, özgüven eksikliği yaşayan çocukların akran zorbalığına uğrama ihtimallerinin daha yüksek olduğunu da lisana getiren Yrd. Doç. Dr. Melek Gözde Luş, kelamlarını şöyle tamamladı:
“Anne babaların, çocuklarının kendilerini geliştirmelerine yardımcı olmaları çok yararlı olur. Bilhassa özgüven arttırıcı çeşitli toplumsal etkinliklere katılmalarını sağlamaları hem çocukların kendi yeteneklerini fark etmelerini sağlar hem de özgüvenin artması sonucunda çocuğun karşılaştığı sıkıntılara uygun reaksiyon verme marifeti de artar. Toplumsal maharetleri artan çocuğun, zorba olan çocuklar tarafından rahatsız edilme ihtimali de azalır. Olağan bunların yanı sıra ailelerin çocuklarına uygun bir model olması ve şiddet içeren rastgele bir davranışı çocuklarının yanında övmemeleri de epey kıymetlidir.”
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
