Uluslararası danışmanlık hizmetleri şirketi EY (Ernst & Young) global çapta telekomünikasyon şirketlerini bekleyen en değerli 10 riski açıkladı. EY raporunun sonuçlarına nazaran, data güvenliği, siber güvenlik tehditleri, üretken yapay zekâ, etik ve yönetişim bahisleri risk gündeminin başında geliyor. Telekomünikasyon şirketlerinin müşterilerin üzerindeki hayat maliyeti baskısına tesirli bir biçimde karşılık vermesi büyük kıymet taşıyor. Sürdürülebilirlik, ağ kalitesi ve yetenek idaresine ait riskler de kesimin öncelikleri ortasında yer alıyor.
Telekomünikasyon bölümü, bulunduğu pozisyon ve ekosistem münasebetleri çerçevesinde teknolojik ilerlemelerden, ekonomik, jeolojik ve toplumsal gelişmelerden direkt etkilendiğinden ötürü öbür bölümlerden daha karmaşık ve süratli değişen bir risk ortamına sahip. Memleketler arası danışmanlık hizmetleri şirketi EY (Ernst & Young) bu süratli değişim çağında, kesimin 2024’te karşı karşıya olduğu en büyük 10 riski belirleyerek bunları hafifletmeye yönelik stratejileri ortaya koydu.
EY’ın telekomünikasyon operatörleri için en büyük 10 risk raporuna göre 2024 yılında, ömür maliyeti baskılarından tedarik zinciri kesintilerine uzanan çeşitli makroekonomik tesirler, finansal dayanıklılık ve istikrarın korunması ismine daima bir strateji oluşturulmasını zarurî kılıyor. Üretken yapay zekâdan (GenAI) 5G’ye kadar uzanan yeni jenerasyon teknolojiler; iş esnekliği ve hizmet inovasyonu konusunda yeni soruları gündeme getiriyor. Sürdürülebilirlik, artık idare konseyi seviyesinde daha kıymetli bir gündem unsuru haline gelirken, çeşitlilik ve kapsayıcılık alanındaki teşebbüsler ve hibrit çalışma modelleri de iş dünyasını dönüştürmeye devam ediyor.
Üretken yapay zekâyla ilgili olanlar da dahil olmak üzere datalarla ilgili tehditler daha kritik hale gelirken, telekomünikasyon şirketlerinin tıpkı vakitte müşterilerin ömür maliyeti baskılarıyla baş etmelerine yardımcı olmak, sürdürülebilirlik performansını ve ağ güvenliğini uygunlaştırmak üzere faaliyetlere de odaklanması gerekiyor.
EY raporuna nazaran, telekomünikasyon dalının 2024 yılında karşı karşıya kalacağı en kıymetli 10 risk ve bunları hafifletmeye yönelik temel stratejiler şöyle sıralanıyor;
Risk 1: Zımnilik ve güvenlik hususlarında değişen zorunlulukların hafife alınması
Telekomünikasyon operatörleri için siber güvenlik alanındaki zorluklar gittikçe artıyor. Telekomünikasyon şirketlerinin %53’ü; siber güvenlik ihlalleri maliyetinin işletmeleri için 3 milyon ABD dolarını aşacağını düşünüyor. 5 telekomünikasyon şirketinden 4’ü, yapay zekânın verimliliğin artırılması ve dijital dönüşümün ivme kazanması manasında kıymetli bir güç olduğu konusunda hemfikir. Fakat rapor; 10 şahıstan en az 7’sinin yapay zekâ konusunda “kötü niyetli aktörlere” karşı tedbir almak için daha fazlasının yapılması ve yapay zekânın etik uygulanmasına daha fazla dikkat edilmesi gerektiğine inandığını ortaya koyuyor.
Risk 2: Hayat pahalılığı karşısında müşterilere kâfi cevap verilememesi
Hane halkının sadece 3’te 1’i, ömür maliyeti baskısı karşısında telekomünikasyon şirketlerinin “destekleyici” bir pozisyonda olduğunu düşünüyor. Araştırmaya katılanların 4’te 3’ü ise geniş bant servis sağlayıcılarının daha fazla sabit fiyat garantisiyle kendilerine daha güzel bir teklif sunması gerektiğine inanıyor ve neredeyse yarısı (%49) fiyat değişikliklerine ait açıklamaları anlamakta zorluk çekiyor. Bu şekil düşünceler kullanıcıları farklı operatörlere yönlendirirken, telekomünikasyon şirketlerinin de müşterinin satın alma sürecindeki denetimi kaybetmesine neden oluyor. EY raporuna nazaran, bu manada teklif almak için fiyat karşılaştırma sitelerini inceleyen, arkadaşlarına yahut ailelerine danışan hane halkı oranı 2022’de %19 iken, 2023’te %30’a yükseldi.
Risk 3: Yetersiz yetenek ve marifet yönetimi
Mali baskılar, telekomünikasyon şirketlerinin işe alımlarını azaltmasına neden oluyor. Global çapta telekomünikasyon patronlarının %55’i işe alım süreçlerini dondurduklarını söylüyor; bu oran tüm kesimlerdeki oranın neredeyse iki katı (%28). Telekomünikasyon şirketlerinin %61’ine nazaran (tüm patronlarda %44), maliyetleri denetim etme gayretleri tıpkı vakitte fiyat ve yan haklarda kesintilere yol açıyor. Yetenek idaresinin, telekomünikasyon bölümü için risklerin başında geldiği açıkça görülüyor; bu hususta birinci beş risk ortasında yer alan mevcut yetenekleri elde tutmak, yeni yetenekleri çekmek ve yeni kuşak yetenekleri geliştirmek de büyük değer taşıyor.
Risk 4: Sürdürülebilirlik gündeminin aktif yönetilememesi
EY raporu, telekomünikasyon şirketlerinin iklim değişikliğiyle ilgili son iki yılda kıymetli bir ilerleme kaydetmediğini gösteriyor. Telekomünikasyon ve teknoloji şirketlerinin %43’ü, şimdi “net sıfır” geçiş planı yahut sera gazı emisyonlarını azaltma stratejilerini açıklamıyor. Telekomünikasyon şirketlerinin %46’sı ise yatırım planları yaparken sürdürülebilirliği göz önünde bulunduruyor, lakin buna gereğince yük vermiyor.
Risk 5: Yeni iş modellerinden yararlanılamaması
Birçok telekomünikasyon şirketi için objelerin interneti (IoT), bulut ve güvenlik üzere hususlara ait B2B hizmetleri hâlâ gelirlerin sadece küçük bir kısmını oluşturuyor. B2B segmentine ait temel performans göstergelerinin (KPI’lar), B2C’ye kıyasla daha az rapor edilme eğiliminde olması, telekomünikasyon şirketlerinin stratejilerine nazaran kaydettiği ilerlemenin değerlendirilmesini zorlaştırıyor. B2B muvaffakiyetinin önündeki bir diğer mani de telekomünikasyon şirketlerinin geniş bant servis sağlayıcısı ve temas uzmanı olarak algılanmasının ötesinde şimdi “dijital danışman” olarak tam bir güvenilirlik sağlamaması. Büyük işletmelerin sadece %22’si, telekomünikasyon şirketlerini dijital dönüşüm uzmanı olarak görüyor. Bu da telekomünikasyon şirketlerinin işletmelere ek danışmanlık yahut dijital hizmetler satma yeteneğini sınırlıyor.
Risk 6: Yetersiz ağ kalitesi
Ağ güvenilirliği, müşteriler için bir kaygı kaynağı olmayı sürdürüyor. Araştırmaya katılan hane halkının %26’sı meskendeki geniş bant temasına güvenmiyor, %29’u mesken içindeki taşınabilir bilgi sinyalleri hakkında da birebirini düşünüyor. Operatörler hizmet suratını ve kalitesini artırmak için çeşitli adımlar atsa da müşteri nezdinde şimdi tesirli bir sonuç alınmadığı görülüyor. Her 3 şahıstan 1’i sürat ile algılanan hizmet performansı ortasında bağlantı kurmakta zorlanırken, yarısı daha yüksek suratın daha yüksek bir fiyatı hak etmediğini düşünüyor.
Risk 7: İş gücü kültürünün ve çalışma biçimlerinin iyileştirilememesi
Diğer bölümlere kıyasla (%23) telekomünikasyon dalı çalışanlarının %30’u, büsbütün uzaktan çalışmayı ve sadece gerektiğinde ofise gitmeyi tercih ediyor. Lakin bu yüksek orandaki uzaktan çalışma eğilimi, öğrenme ve maharet gelişimine erişimi sınırlıyor (%47), hasebiyle bu alandaki başarıyı etkileyen en kıymetli faktör olarak ortaya çıkıyor. Telekomünikasyon dalı çalışanlarının %43’ü şirketlerinin uzaktan çalışmaya yönelik teknolojilerini geliştirdiğini belirtirken, %34’ü daha fazla ve kapsamlı bir değişikliğe muhtaçlık olduğunu düşünüyor.
Risk 8: Dış ekosistemlerle etkileşimin aktif olmaması
İşletmeler, ekosistem farkındalığına ve yeteneklerine sahip telekomünikasyon şirketlerinden hizmet satın almaya daha açık. Şirketlerin %71’i etkin olarak ilgili güçlü ekosistem alakalarına sahip olan 5G tedarikçilerine öncelik veriyor. Operatörlerin iştirakler ve dış ekosistemler ile iş birliğine sıcak bakmasının önünde ise yatırım getirisi konusundaki belirsizlik ve siber güvenlik ile ilgili telaşlar yer alıyor.
Risk 9: Değişen düzenleyici ortama ahenk sağlanamaması
Telekomünikasyon önderlerinin %61’i, düzenleyici uygulamaların (ülkelerin data müdafaa ve zımnilik kurallarını uygulamaya koyması gibi) önümüzdeki yıl işletmelerinin performansını değerli ölçüde etkileyeceğine inanıyor. Bununla birlikte, BEPS 2.0 kurallarının 2024’te yürürlüğe girmesiyle vergi çerçeveleri de değişiyor. Bir öteki potansiyel odak noktası da yapay zekâya yönelik düzenlemelerin artması olarak görülüyor.
Risk 10: Altyapı varlıklarının kıymetinin azamî seviyeye çıkarılamaması
Telekomünikasyon şirketlerinin altyapılarından kıymet elde etme uğraşları sürat kazanıyor. Telekom CEO’larının %41’i önümüzdeki yıl elden çıkarma, şirket bölünmeleri ve halka arz süreçlerini takip edeceklerini söylerken; %61’i ortak teşebbüsler yahut stratejik iş birlikleri kurmayı hedefliyor. CEO’ların bir kısmı, netco (ağ altyapısına yönelik) ve servco (müşteri ve satışa yönelik) altyapıları ortasında daha net bir ayrım yapmanın elden çıkarma konusundaki stratejilerine yardımcı olabileceğine inanıyor.
EY Türkiye Telekomünikasyon, Medya ve Teknoloji Dal Başkanı ve Danışmanlık Kısmı Şirket Ortağı Emre Beşli, hızla değişen ve global belirsizliklerin hâkim olduğu bir dünyada telekomünikasyon kesiminin karşı karşıya olduğu risklerin de süratle değişip gelişmeye devam ettiğini belirterek şu değerlendirmede bulundu:
“’Dünyada olduğu üzere ülkemizde de telekomünikasyon şirketlerinin gelişen riskler konusunda dikkatli olmaları ve bunlarla başa çıkmak için yeni ve yanlışsız stratejiler geliştirmeleri gerekiyor. EY raporu, telekomünikasyon operatörlerinin bu periyotta birden çok risk alanı için birebir anda kıymetli aksiyonlar almaları gerektiğini gösteriyor. Güvenlik, sürdürülebilirlik, iş gücü kültürü ve yetenek idaresi, yeni iş modelleri ve ekosistem idaresi, gerçek fiyatlandırma ve müşteriyi elde tutma üzere hususların risk gündeminde kıymetli bir yer tutacağı anlaşılıyor. Telekomünikasyon bölümünü etkileyen bu risklerin göz önünde bulundurulması ve gerçek stratejiyle yönetilmesi; müşteriler, çalışanlar ve ekosistem paydaşları ortasında daha yüksek bir itimat ve bağlılık sağlayabilir.’
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
