Ülkemizin en çok elektrik gücünün tüketildiği coğrafyalarından Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nin 6 vilayetinde hizmet veren Dicle Elektrik, yeni yatırımlarıyla dikkat çekmeye devam ederken alacaklarının tahsiline yönelik çalışmalarını da sürdürüyor. Özelleştirilmesinin akabinde geçen on yılda 20 milyar TL’yi aşan yatırıma imza atan şirket, bir yandan da 18 milyar TL’yi aşan ödenmemiş bir borç yüküyle çaba ediyor. Şirket, 2023 yılı sonuna kadar hizmet verdiği 6 vilayet için başta şebeke yenileme ve güçlendirme olmak üzere 8,3 milyar TL’lik ek yatırımı tamamlamayı planlıyor.
Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde 6 vilayette elektrik dağıtım hizmeti veren Dicle Elektrik, bölgeye olan yatırımlarına ve beşere dokunan sürdürülebilir projelerle isminden kelam ettirmeye devam ediyor. Dicle Elektrik’in İdare Konseyi Lideri Memet Atalay bu yıl özelleştirilmesinin 10. yılını geride bırakan şirketin, hizmet bölgesindeki yatırımları, toplumsal projeleri ve kayıp-kaçakla uğraş çalışmalarını aktarmak üzere basın mensuplarıyla buluştu.
Dicle Elektrik İdare Konseyi Lideri Memet Atalay konuşmasında, şirketin 2013 yılında özelleştirilmesinin akabinde süratli yükseliş öyküsünü ve yörenin kalkınmasında üstlendiği kilit rolü anlattı. Dicle Elektrik olarak 6,3 milyon nüfusa sahip Diyarbakır, Şanlıurfa, Mardin, Batman, Şırnak ve Siirt vilayetlerinde, toplam 2,2 milyon aboneye elektrik dağıtım hizmeti verdiklerini belirten Atalay, “Çevre ve insan odaklı bir yaklaşımla “Kayıpsız – Kesintisiz – Kaliteli” enerjiyi; hanelere, ziraî sulama alanlarına ve kırsal bölgelere ulaştırmak için çalışıyoruz. Toplam 84 bin km güç nakil sınırı ve 72 bin adet dağıtım trafosuna sahibiz. Türkiye genelinde abone başına yıllık ortalama 4.500 kWh elektrik tüketimi gerçekleşirken bölgemizde ise bu sayı 11.300 kWh ile ülke ortalamasının 2,5 katının üzerinde. Dağıtım şebekesine sunduğu yaklaşık 23.2 milyar kWh güç ile 21 dağıtım şirketi ortasında ikinci sırada yer alan ve İstanbul Avrupa Yakası’ndan sonra en çok güç sarfiyatı gerçekleştiren şirketiz.” dedi.
Son 10 yıllık devirde kayıp-kaçakla olan çabada kıymetli bir yol katettiklerinin altını çizen Atalay, “2013 yılında Dicle Elektrik özelleştirildiğinde 19.5 milyar kWh’lık bir tüketim karşılığında 4.7 milyar kWh’lık tahakkuk olmasına rağmen, yapılan kayıp-kaçakla uğraş çalışmaları sonucunda 2022 yıl sonu prestiji ile 23.2 milyar kWh’lık bir tüketime karşılık 13.1 milyar kWh’lık bir faturalandırma (tahakkuk) gerçekleştirildi. Başka bir tabir ile kayıp-kaçakla uğraş sonucunda elektrik kullanımında kayıt dışı tüketimin önlenmesine yönelik ve altyapı yatırım çalışmaları ile yıllık yaklaşık 1,4 milyar ABD Doları vatandaşın cebinde kaldı.” açıklamalarında bulundu.
On yılda 20 milyar TL yatırım
Atalay, dağıtım şirketleri ortasında en çok yatırım yapan birinci 3 içinde yer aldıklarını belirterek, “Geride bıraktığımız 10 yılda, büyük kısmını şebeke yenileme ve güçlendirmeye ayırarak toplam 20 milyar TL’yi aşan yatırımda bulunduk. Bunların ortasında yatırımın 15,1 milyar TL’sini akıllı şebeke dönüşümü, 3,5 milyar TL’sini güç nakil sınırı ve KÖK (kesici ölçüm kabini) bina ile 1,2 milyar TL’sini aydınlatma yatırımları oluşturdu. Bu süreçte 1,2 milyon aboneye hitap eden yeraltı, havai, Scada ve Smart Grid (Akıllı şebeke) alt yapı sistemleri için 1.504 km aydınlatma ve 4.450 km güç nakil sınırı yatırımı yaptık.” biçiminde konuştu.
Bugüne kadar yapılanların yanında hizmet verdiği bölge için bu yıl 8,3 milyar TL’lik yatırım çalışmaları yürüttüklerini, yalnızca Mardin ve Şırnak için 3 Milyar TL’yi bulan bir yatırımı hayata geçireceklerini belirten Atalay, “Hizmet sunduğumuz 6 vilayet için şebeke yenileme güçlendirmeyi kapsayan yatırımları devreye aldık.” dedi.
Teknolojiyle kaçak elektriğin önüne geçiliyor
Türkiye genelinde dağıtım hizmeti veren 21 elektrik şirketi ortasında, Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’ndan Araştırma ve Geliştirme (Ar-Ge) merkezi açma müsaadesi alan birinci kurum olduklarını belirten Atalay, “Teknolojiye olan yatırımlarımız sürüyor. Akıllı şebeke altyapımız (smart grid) sayesinde 1,1 milyona yakın kullanım noktasında otomatik sayaç okuma sistemi (OSOS) kurarak uçtan uca saha idaresi imkanı sunan akıllı şebeke modelini hayata geçirdik. Bu dönüşümle toplamda 8.4 Milyar kWh kaçak elektrik tüketiminin önüne geçtik. Böylelikle tüketimde tasarruf sağlamanın yanında, ülkenin kaynaklarının faal kullanılmasına ve iktisada direkt katkı sunduk. Böylelikle son 10 yılda yaklaşık 105 Milyar TL’lik ekonomik kaynağın korunması sağladık” dedi. Atalay 10 yıl evvel özelleştirmeyle devralındığında yüzde 76’lık kayıp kaçak oranına sahip bölgenin, Dicle Elektrik çalışmalarıyla bugün yüzde 43’e kadar düşürüldüğünü kelamlarına ekledi.
Tarımsal sulama abonelerinin yüzde 80’i faturalarını ödemiyor
Atalay konuşmasında Türkiye’de ziraî sulama alanlarında yılda yaklaşık 16 milyar kWh elektrik kullanıldığını ve bunun yarısının Dicle Elektrik’in hizmet bölgesi içerisinde tüketildiğine değindi. Bir çiftçinin neredeyse ortalama bir fabrika kadar elektrik harcayabildiğini belirten Atalay, tarımsal sulama alanlarındaki kaçak elektrik kullanımına ait açıklamalarda da bulundu. Atalay, “Diyarbakır, Şanlıurfa, Mardin, Şırnak, Batman ve Siirt vilayetlerinde bulunan 16 milyon dekar ekili ziraî alanda, 123 bin kayıtlı çiftçi üretim yapıyor. 123 bin kayıtlı çiftçinin 65 bini ise sulu üretim gerçekleştiriyor. Ziraî kullanıma yönelik elektrik borçlarının ödenmemesi, bölgenin öteki bir meselesini oluşturuyor. Sekiz yıldır borcunu ödemeyenler var. Ziraî sulama abonelerinin; Şanlıurfa’da yüzde 89’u, Mardin’de yüzde 85’i, Şırnak’ta yüzde 83’ü, Diyarbakır’da yüzde 59’u, Batman’da yüzde 24’ü ve Siirt’te yüzde 28’i borçlu durumda. Tarımsal sulama abonelerinden tahsil edilecek alacağın anaparası ise gelinen noktada 18 milyar TL’yi aşmış durumda” dedi.
6 vilayette ziraî sulama abonelerinin yüzde 80’inin ödenmemiş fatura borcu olduğuna dikkat çeken Atalay, “Alacak ölçüsü katlanılamayacak seviyeye ulaştı ve bu durum, vaktinde ödeme yapan aboneler ismine hak ihlali manası taşıyor. 10 yıldır bölgeye katma bedel sağlayan, toprağın kıymetini, bulunduğumuz coğrafyanın değerini bilen bir şirketiz. Sürdürülebilir bir anlayışla hizmet verebilmemiz için alacaklarımızın tahsilatını hızlandırmamız gerekiyor. Örneğin çiftçimiz mısır üretirken elektrik maliyetini göz önüne almalı. Aksi halde harcadığı elektrik, mısırdan elde ettiği gelirden daha fazla olabiliyor. Kaldı ki elektrik gereksinimi daha fazla olduğunda, daha yüksek maliyetlerle ithal de ediyoruz” dedi. Atalay daha verimli sulama tekliflerine de dikkat çekerek “GAP projesi kapsamında sulama kanallarının tarla başlarına kadar getirilmesiyle elektrik tasarrufunun sağlanması öngörülüyor.” tabirlerini kelamlarına ekledi.
Haksız rekabeti engelleyeceğiz
Yapılan tüm bilgilendirmelere karşın elektrik borcunu ödemeyen aboneler hakkında hukuksal süreç başlatılacağını lisana getiren Atalay, bölgedeki yaklaşık 30 bin ziraî sulama abonesinin 23 bini Şanlıurfa ve Mardin vilayetlerinde bulunduğunu belirtti. Bu iki vilayetteki ziraî sulama abonelerinin yaklaşık yüzde 90’nının borcunu ödemediğini aktaran Atalay, “Enerji Bakanlığı ve Güç Piyasaları Düzenleme Kurumu’nun (EPDK) regülasyonlarına tabi bir şirket olarak kamu nizamının korunmasını sağlamak sorumluluklarımız ortasında. Borcunu vaktinde ödeyen abonelerimize karşı ödemeyen abonelerimiz haksız rekabet oluşturuyor.” dedi.
Hem ekonomik hem sosyo-kültürel gelişimi destekliyor
Dicle Elektrik olarak bölge insanına dokunan ve bölgenin sosyo-kültürel sürdürülebilirliğine katkı sunacak birçok çalışmaya imza attıklarını belirten Atalay, “Bu kapsamda son olarak 2013 yılında kurulan GAP Gençlik Spor Kulübü, holdingimiz bünyesindeki küme şirketimiz DEPSAŞ Güç tarafından devralındı. 24 branşta 1600 sportmen yetiştiren, Avrupa ve dünya gelinde dereceler elde eden kulübümüz, bölgemizdeki gençlerin kendilerini ispatlayacakları değerli bir muvaffakiyet alanı olacak. Bunun bir örneği geçen haftalarda gerçekleşen Avrupa Bilek Şampiyonası’nda elde ettiğimiz başarılı dereceler oldu. Gençlerimize bir perspektif sunmak ve onları daha yeterli bir geleceğe hazırlamak için dayanağımız artarak devam edecek” halinde konuştu.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
