Tüm dünyanın gözü İsrail ve Hamas arasında gerçekleşen savaşa döndü. Ani bir şekilde başlayan savaş binlerce insanın ölümüne neden olurken para piyasalarındaki denge unsurlarını da yerinden sarsmaya başladı.
İsrail Borsası sert düşerken altın fiyatlarında yükseliş yaşandı. Petrol fiyatlarında da primlenme gözlemleniyor. Türkiye’de ise borsa düşerken Aselsan, Otokar ve SDT Uzay yükseliş yaşadı. 10 Ekim itibariyle hisseler ufak düşüş gösterse de, savaşın başladığı günden bu yana hep yükseliş grafiği çizdi.
TEL AVİV HİSSELERİ DÜŞÜŞTE
Önemli Tel Aviv hisse endeksleri 2,2 milyar şekel (573 milyon dolar) ciro ile bankacılık hisselerindeki yüzde 9’luk düşüşün öncülüğünde, yaklaşık yüzde 7 düşüşle sona erdi ve devlet tahvili fiyatları ilk tepkisinde yüzde 3 kadar düştü.
ABD’de Lockheed Martin hisseleri yüzde 8, RTX Corp hisseleri yüzde 4,6, L3Harris Technologies hisseleri yüzde 10, General Dynamics hisseleri yüzde 8,4 ve Northrop Grumman hisseleri yüzde 11,4 değer kazandı.
İngiliz BAE Systems hisseleri yüzde 4,02, Fransız Dassault Aviation S.A. ile Thales hisseleri sırasıyla yüzde 4,15 ve yüzde 4,26, Alman Rheinmetall AG hisseleri yüzde 4,83 ve İtalyan Leonardo S.p.A hisseleri yüzde 5,29 yükseldi.
Reuters’ın haberine göre pazar günleri döviz piyasası kapalıyken, hükümetin yargıyı elden geçirmeye yönelik oldukça tartışmalı planı nedeniyle şekel şimdiden yılın en zayıf seviyesinde.
EKONOMİYE ETKİSİ OLUMSUZ OLACAK
Leader Capital Markets baş ekonomisti Jonathan Katz, “Bu şiddet dalgasının öncekilere kıyasla daha uzun süreli ve şiddetli olması bekleniyor, bu da ekonomi ve mali bütçe üzerinde açıkça daha olumsuz bir etki yaratacak” dedi ve sözlerini şöyle sürdürdü:
“Şekel büyük olasılıkla keskin bir şekilde zayıflayacak ve İsrail Merkez Bankası’nın bir noktada döviz satma olasılığını yüksek görüyoruz”
“DOLAR GÜÇLENECEKTİR”
Reuters’a konuşan İstanbul merkezli finans hizmetleri şirketi olan Spartan Capital Securities’den analist Peter Cardillo, “Dünyanın neresinde bir karmaşa olursa dolar her zaman daha da güçlenir” dedi.
Son dönemde özellikle Fed’in faiz artırımlarında nasıl bir politika izleyeceği merak edilirken uzmanlar, faiz artırımları olmasa da, indirimlerin gelmesinin ise 2024’ün ikinci yarısını bulacağını belirtiyorlardı. Dolayısıyla faizlerin uzun süre daha yüksek kalması beklentiler dahilinde bulunuyor.
TÜRKİYE’DE DURUM NE?
İsrail ile Filistin arasında başlayan savaş finansal piyasalarda etkisini göstermeye devam ediyor. İlk olarak hafta sonu açık olan borsaların düşüşü izlendi. Türkiye tarafındaysa BIST 100 endeksinin nasıl bir seyir izleyeceği merak konusuydu. Bu sabah beklendiği üzere Borsa İstanbul güne hızlı bir düşüşle başladı.
Farklı sektörlere ait şirketlerin hisseleri savaşa negatif tepki verdi. BIST 100 endeksinde savaştan en çok etkilenen şirket Zorlu Enerji oldu. Zorlu Enerji, İsrail’de hem ortaklık yoluyla hem de 2017 yılından beri kendi kurduğu şirket ile faaliyet gösteriyor.
Havacılık sektörünün savaş dönemlerinde düşüş yaşama geleneği devam etti ve İsrail – Filistin savaşından etkilenen şirketlerden biri de Türk Hava Yolları oldu. Sektörün amiral gemisi Türk Hava Yolları’na ait hisseler geçtiğimiz hafta 240 lira seviyesini aşmıştı. Bugünkü düşüşle birlikte THY hisselerinde 230 lira seviyesine çekilme oldu. Benzer şekilde Pegasus, TAV Havalimanları ve Çelebi gibi sektörün diğer paydaşları da güne negatif başlangıç yaptı.
Analistler, çatışmaların genişlemesinden endişe duyulduğunu, mücadelenin daha geniş bir alana yayılma ihtimali nedeniyle savunma şirketlerinin potansiyel kazananlar olarak öne çıktığını belirtti.
ULAŞTIRMA HİSSELERİ ÇATIŞMALARDAN “ZARARLA” ÇIKTI
Savunma hisselerindeki yükselişe karşın pay piyasalarında özellikle hava yolu şirketlerinin hisselerinin düşüş eğilimine öncülük ettiği görüldü.
ABD’de dün United Airlines hisseleri yüzde 4,9, Delta Air Lines hisseleri yüzde 4,7 ve American Airlines hisseleri yüzde 4,1, Almanya’da Lufthansa hisseleri yüzde 4,2 ve yurt içinde Türk Hava Yolları ile Pegasus hisseleri sırasıyla yüzde 4,70 ve yüzde 6 geriledi.
