İran’a saldırı için havalanan İsrail savaş uçaklarının bir kısmı, ilk gecede Türkiye’nin hava sahasını ihlal etti. Kasıtlı olmadığı belirtilen bu ihlale karşılık Türk Silahlı Kuvvetleri anında reaksiyon gösterdi. F-16 savaş uçakları havalandı, İsrail jetleri telsizle uyarıldı. Uyarının hemen ardından İsrail uçakları Türk hava sahasından çıktı.
ERKEN İHBAR VE F-16’LAR HAZIR BEKLİYOR
Hükümete yakın kaynaklardan bilgi alan Gazeteci Hande Fırat’ın aktardağına göre Ankara, İsrail’in İran’a saldırı kararından NATO üyesi olması sebebiyle önceden haberdardı. Kürecik Radar Üssü’nden alınan bilgiler ve Türkiye’nin kendi istihbarat kaynakları sayesinde saldırı öncesindeki hareketlilik takip edildi. Bu süreçte şu önlemler alındı:
Erken ihbar uçakları sürekli havada devriye görevini sürdürüyor.
F-16 savaş uçakları, olası bir ihlal durumunda müdahaleye hazır şekilde bekliyor.
Bölgede konuşlu Türk birlikleri tam teyakkuz halinde.
İsrail uçaklarının, İran’a saldırı için Suriye ve Irak hava sahalarını kullandığı belirtiliyor. Suriye’de hava savunma sistemi bulunmaması ve İsrail’in izin almadan hareket etmesi dikkat çekerken, Irak hava sahasının ABD kontrolünde olması nedeniyle İsrail’e açık hale geldiği ifade edildi.
ERDOĞAN’DAN “İSTANBUL ZİRVESİ” TEKLİFİ
Türkiye, savaşın sonlandırılması ve diplomasi zeminine dönülmesi için diplomatik girişimlerini sürdürüyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan, ABD Başkanı Donald Trump ve İran Cumhurbaşkanı Pezeşkiyan’la yaptığı görüşmelerde “Nükleer Müzakere Masası”nın İstanbul’da kurulmasını önerdi.
Erdoğan, Trump’a “Pezeşkiyan’la İstanbul’da bir araya gelin” teklifini sundu.
Trump ise bu teklife olumlu yaklaşarak “Uçağım hazır, gelebilirim” dedi.
Ankara’nın teklifine göre müzakereler sadece ABD ve İran arasında gerçekleşecek.
İRAN ONURLU BİR ÇIKIŞ ARIYOR
Saldırılarda hava savunma sistemi zayıflayan İran, dile getirmese de zor durumda. Ancak diplomatik masaya dönüş için “onurlu bir çıkış” arayışında. ABD’nin ise bu kez yalnızca “masaya döndük” açıklamasını yeterli görmeyeceği, İran’dan nükleer program konusunda kesin taahhütler beklediği vurgulanıyor.
KÖRFEZ ÜLKELERİYLE YOĞUN TEMAS
Türkiye, bölgesel istikrar için Körfez ülkeleriyle de yakın temas halinde. Ankara, savaşın yayılmasını önlemek adına diplomatik baskının artırılması gerektiğini belirtiyor. Körfez ülkelerinin tutumu ise şu şekilde özetleniyor:
İran’ın nükleer silah sahibi olmasından rahatsızlar.
Petrol fiyatlarının yükselmesi kısa vadede memnuniyet yaratsa da savaş riski ağır basıyor.
Hürmüz Boğazı’nın kapanması ihtimali ciddi bir endişe kaynağı.
Suudi Arabistan başta olmak üzere, İran’la normalleşme sürecinin bozulmasını istemiyorlar.
Bölgesel cazibe merkezi pozisyonlarını kaybetmek istemiyorlar.
Bu nedenlerle Körfez ülkeleri, ABD’ye baskı yapabilecek önemli aktörler olarak görülüyor. Türkiye de bu bağlamda diplomatik temaslarını yoğunlaştırmış durumda.
“ORTADOĞU NÜKLEER SİLAHLARDAN ARINDIRILMALI”
Türkiye’nin ana hedefi, yalnızca İran değil tüm Ortadoğu’nun nükleer silahlardan arındırılması. Ankara, İsrail’in elindeki nükleer silahlara da dikkat çekerek “tek taraflı denetim değil, kolektif silahsızlanma” vurgusu yapıyor.
ABD, İSRAİL’E DUR DEMELİ
Her ne kadar ABD yönetimi doğrudan saldırılara katılmadığını söylese de İsrail’e sağladığı lojistik destek bu iddiayı zayıflatıyor. Tek bir yanlış bomba veya provokasyonun bölgeyi alev topuna çevirebileceği uyarısı yapan Ankara, Trump yönetiminin İsrail’i açık ve net biçimde durdurması gerektiğini savunuyor. Türkiye’ye göre, ABD’nin İsrail’e verdiği desteği geri çekmesi, savaşın durması için tek caydırıcı güç olabilir.
KAYNAK: Haber Hürriyeti
