Kaliteli uyku sıhhatimiz için en az su içmek kadar da kıymetli. Kalitesiz, verimsiz bir uyku bağışıklığı da düşürüyor. Kronik uykusuzluk, hayat kalitesini ve bağışıklığı bozmasının yanı sıra ömrü tehdit eden birtakım hastalıklara da taban hazırlıyor tıpkı vakitte ömür müddetini de etkiliyor. Fiziksel, zihinsel ve ruhsal düzgünlük halinin lakin sağlıklı bir uyku ile mümkün olduğunu söyleyen Liv Hospital Göğüs Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Ferah Ece uyku hastalıklarının tedavi edilmediği takdirde kalp, tansiyon, obezite, mide-bağırsak hastalıkları ve psikiyatrik bozukluklara yol açtığına da dikkat çekiyor.
Kalitesiz uyku nedir?
İyi bir uykunun en önemli ölçüsü kişinin sabah dinç uyanması ve kendisini gün içinde zinde hissetmesidir. Kalitesiz uyku ise gece daima uyanmalar ve sabah yorgunluğu ile karakterizedir. Uyku bozuklukları teneffüs düzensizliklerine, bu düzensizlikler de kişinin gece boyunca bazen kısmi bazen de büsbütün uyanmasına sebep olur. Bu yarı ya da tam uyanıklık durumları hastanın derin ve kesintisiz uyku uyumasını mahzurlar ve uykunun kalitesini bozar.
Kalitesiz bir uyku nelere sebep olabilir?
Çok gürültülü horlama ve uykudan boğulma hissi ile uyanmanın da eşlik ettiği kalitesiz bir uyku konsantrasyonu bozar, bağışıklığı düşürür. Bunun yanında unutkanlık, sabah baş ağrısı ve bulantı ile uyanma, sonluluk sıklıkla karşılaşılan durumlardandır.
Sabah dinç uyanmak için geceleri karanlıkta uyuyun
Sabahları dinç uyanmak ve bağışıklık sistemini güçlendirmek için karanlıkta uyumak gerekir. Çünkü bağışıklık sistemini düzenleyen ve bedenin biyolojik saatini koruyan melatonin hormonu saat 23.00 ile 05.00 arasında salgılanır. Bu saatler ortasında karanlıkta uyunduğunda hormon, hücreleri yeniler.
Önerilere uyun, rahat uyuyun
- Kilo verin: Kilo verince uyku sırasındaki teneffüs düzelecek ve uyku daha dinlendirici olacak, gündüz uykululuk hali azalacaktır.
- Alkol ve uyku ilaçlarından kaçının: Yatmadan en az dört saat evvel alkol alımı kesilmelidir. Çok alkol teneffüsü baskılar ve uykuda teneffüs durmalarının sıklığını ve tartısını artırır. Alkol ve uyku ilaçları, kas gevşetici, anksiyete önleyici, ağrı kesici üzere ilaçlar, üst teneffüs yolu kaslarında gevşemeye yol açıp hava yolu tıkanmasına neden olabilirler.
- Sigarayı bırakın: Sigaranın neden olduğu tahrişin, horlama ve apne tartısını arttırdığı düşünülür. Sigaranın bırakılması uykuda teneffüsün düzelmesinde çok yardımcıdır.
- Sırt üstü yatmayın: Sırt üstü yatma boyun ve boğazdaki yumuşak dokuların geriye gerçek kaymasına ve bunun sonucu olarak hava yolunun daralmasına ya da tam tıkanmasına yol açar. Hastanın sırtına yerleştirilecek yastıkçıklar ya da pijamasının gerisine dikilecek bir cebe yerleştirilen tenis topu hastanın sırt üstü yatmasını engelleyebilir.
- Rahat ve ortopedik yastık seçin: Özellikle yaşlılar eklem sorunları olanlar, artrozu bulunanlar kalp ve akciğer hastalığı olanların bedene takviye sağlayan rahat yatak ve yastıklarla yatmaları uyku kalitesini artırır. Kemik, kas ve eklem hastalığı olanların ortopedik yatak ve yastık kullanması gerekir.
- Çarşaf, nevresim kılıfı ve yastık kılıfınız pamuklu olsun: Hava akımına müsaade veren bir husus olması sebebiyle pamuklu kumaş önerilir.
- Yemeğinizi yatmadan en az 3 saat evvel yiyin: Midenin boşalmasına müsaade vermek, yatınca teneffüsün ve kalp üstünde basınç oluşmasını azaltmak için gereklidir.
- Akşam yemeklerinde yağlı, kızartmalı ve baharatlı yemeklerden kaçının: Akşam yemeklerinde yenilen yağlı, kızartmalı ve baharatlı yiyecekler reflüye de yol açabildiklerinden uykuya dalmayı güçleştirip uyku kalitesini bozacaktır.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
