“MALATYA OVASI’NDA YER YUMUŞAK; YAPILAŞMA İÇİN TEHLİKELİ!”
Yüksek inşaat mühendisi, mimar ve sarsıntı uzmanı Yoshinori Moriwaki, KYK Yapı Kimyasalları Zelzele Eğitim TIR’ı “Kaşif” ile sarsıntı bölgesini dolaşmaya devam ediyor. Hatay’da başladığı eğitimlerine Diyarbakır ve Malatya’da devam eden Moriwaki, zelzele ve bina güçlendirmesi hakkında eğitim verdi.
‘’Yeniden Daima Birlikte Ayağa Kalkıyoruz’’ mottosuyla yeni bir periyot başlatan KYK Yapı Kimyasalları’nın 6 Şubat zelzelesinin yaşandığı kentlerde düzenlediği eğitimler sürüyor. KYK Yapı Kimyasalları Zelzele Eğitim TIR’ı “Kaşif” ve Japon Zelzele Uzmanı Yoshinori Moriwaki son olarak Doğu Anadolu bölgesinde Diyarbakır ve Malatya’ya geldi.
KYK Yapı Kimyasalları öncülüğünde gerçekleşen; Japon zelzele uzmanı, yüksek mimar ve yüksek inşaat mühendisi Yoshinori Moriwaki’nin de yer aldığı sarsıntı eğitimlerine Diyarbakır ve Malatya’da ağır ilgi vardı. Çok sayıda bölüm profesyoneli ve ilgilinin yer aldığı Malatya’daki bilgilendirme toplantısına Malatya Büyükşehir Belediye Lideri Selahattin Gürkan da katıldı. Eğitim öncesinde konuşan ve sarsıntı konusunda görüşlerini lisana getiren Gürkan, zelzelenin değil, zelzeleye dayanıksız yapıların insanları öldürdüğünü yaşanan sarsıntılarla gördüklerini söyledi.
Moriwaki: “DAF Kırılmaya Başladı”
Deprem eğitimi sırasında Türkiye’de 81 ilin 52’sinin birinci derece zelzele bölgesinde yer aldığını tabir eden Yoshinori Moriwaki ise, “1939’da Erzincan’da sarsıntı oldu sonra 1941’de Tokat’ta zelzele yaşandı. Doğudan batıya güya domino taşı üzere zelzeleler yaşandı. 1999 yılında Gölcük’te sarsıntı oldu. Doğu Anadolu Fayı uzun vakittir kırılmıyordu. Üç sene evvel Silivri’de küçük bir sarsıntı oldu. Ondan sonra Elazığ zelzelesi yaşandı. Uzun vakittir kırılmayan Doğu Anadolu Fayı kırılmaya başladı. Maalesef 6 Şubat sarsıntısını gördük” dedi.
“İnsanı Zelzele Değil Bina Öldürüyor”
Türkiye ile Japonya ortasında sarsıntı karşılaştırması yapan Yoshinori Moriwaki, şunları söyledi: “5,5 büyüklüğünde yani orta düzeyde zelzeleler en fazla Çin’de meydana geliyor. Japonya 4, Türkiye ise 6’ncı sırada. Metrekare olarak bakılırsa Japonya 6, Türkiye 17’inci. Tarihte en büyük sarsıntılara bakıldığında; Türkiye’de 1939 yılında Erzincan’da 7,9 büyüklüğünde olurken, Japonya’da ise 2011 yılındaki Thoku zelzelesi, büyüklüğü ise 9. Zelzelede can kaybına bakıldığında ise Türkiye birdenbire 3’üncü oluyor. İnsanı zelzele değil bina öldürüyor. Türkiye’de Japonya’daki üzere sarsıntı var fakat Türkiye’de can kaybı çok oluyor. Bunu nasıl düzeltebiliriz? Mimar ve mühendis arkadaşlar biz bunu düzeltmeliyiz, düzeltebiliriz.”
“Barış Ukrayna’da Gazze’de Lazım İmar’da Değil”
Moriwaki, Türkiye’de 2001 yılında Yapı Kontrol Sistemi’nin başladığını kaydederek, “Ama külfet neydi? Türkiye’de 21 milyon yapı stoku varsa bunun yüzde 50’si yönetmeliklere uygun değil. Yapı Kontrol Sistemi var lakin müsaadesiz ise ya da belediyeden ruhsat alınmıyorsa sisteme girmiyor. Burada düşünce var. Türkiye’de imar barışı var. Ukrayna ve Gazze’de savaş var, bu savaşlarda barış lazım ancak imar için barış denilince bu diğer bir mevzu. Türkiye’de bir gazeteci bana ‘İmar barışı hakkında ne düşünüyorsunuz?’ diye sorduğunda, birinci başta anlamadım fakat artık anlıyorum. Japonya’da ‘ruhsatsız’ ya da ‘iskânsız’ diye bir şey yok. Tadilat yapacaksa da belediyeden müsaade alıyor. Şimdiye kadar oldu lakin bundan sonra bunun olmamasına çalışmalıyız” diye konuştu.
“Malatya Ovası’nda Taban Yumuşak; Tehlikeli!”
Japon Bilim Adamı Yoshinori Moriwaki, Malatya’nın en çürük bölgelerini açıkladı. Belirttiği bölgelerde konut inşasının yapılmaması gerektiğini vurgulayan Moriwaki;” Malatya’da Maraş ve Hatay’da olduğu üzere Ova tarafından yumuşak tabanın yeri yapılaşma için tehlikeli diyebilirim. Bunun biraz tabanın yeterli olduğu bölgelerde, sert yerin olduğu yamaçlarda kentsel dönüşümün başlatılması âlâ olacaktır” dedi.
En Makûs Senaryo Ne?
Yoshinori Morivaki Malatya’daki zelzele bilgilendirme toplantısında iştirakçilerin “en makûs senaryo” ve “tsunami” mümkünlüğü sorularını da yanıtladı: “Hatay’dan sonra Suriye ve Kıbrıs’a uzanan bir fay sınırı bulunuyor. Denizin altındaki bu fay kırılırsa tsunami riski ortaya çıkabilir; genel olarak bir metrelik bir dalga olabilir. En makus senaryo ise hem zelzele hem de kayma durumunun yaşanması. Bu durumda en makûs senaryo 3 metrelik bir dalga. Binaların deniz düzeyinden en az 3 metre yüksekte olmak kıymetli. Fakat, tsunami Türkiye’de pek görülmüyor. İzmir depremindeki dalganın uzunluğu bir metreydi.”
“Türkiye’de Sarsıntı Çocuklara Anlatılmıyor”
Deprem eğitimlerinin ehemmiyetine de dikkat çeken Moriwaki, “Türkiye’de zelzele eğitimi, tatbikatı yapılıyor fakat senede kaç kez? Bir yahut en fazla iki diye duydum. Örneğin ilkokuldaki çocuğa senede bir defa eğitim verildiğinde geçen sene ne yapıldığını hatırlamıyordur. Japonya’da ise ayda bir sefer okulda, ayda bir kez de mahallede olmak üzere ayda iki sefer eğitim veriliyor. Çocuklar aldıkları eğitimle artık ne yapacaklarına alışıyor. Bunun yanında küçük yaştan eğitim veriliyor. Türkiye’de ise çocuklar duymasın, görmesin. Olağan sarsıntıdaki berbat manzarayı bizde göstermiyoruz ancak zelzelesi anlatıyoruz” biçimindeki konuştu.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı