Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Başkanı Fatih Karahan, “Sıkı para politikamız talebi dengeleyecek, tasarrufları teşvik edecektir. Bunun sonucunda negatif düzeylere düşecek olan çıktı açığı, dezenflasyon sürecinin önemli bir bileşeni olacaktır” dedi.
Merkez Bankası Başkanı Fatih Karahan, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda sunum yaptı.
Karahan, küresel büyümede 2024 yılında sınırlı bir artış öngörüldüğünü ve son dönemde enerji hariç emtia fiyatlarında artış gözlemlendiğini belirtti.
Küresel enflasyonun hedeflerin üzerinde seyretmeye devam ettiğini kaydeden Karahan, “Merkez bankaları parasal sıkılığı korumaktadır. Son dönemde gelişmekte olan ülkelere portföy hareketleri dalgalı bir seyir izlemektedir. Yılın ilk çeyreğinde hem iç talep hem de net ihracat büyümeye pozitif katkı vermiştir. Yurt içi talepte direnç sürerken bazı normalleşme işaretleri mevcuttur. Arz koşulları talep koşullarına kıyasla daha ılımlı bir seyir izlemektedir” dedi.
Karahan, ihracat gelirlerinin yüzde 40’ının Türk lirasına çevrilmesine yönelik uygulamanın devamının öngörüldüğünü ancak bu oranın değerlendirilebileceğini belirtti.
“Çıktı açığının ilk çeyrekte bir miktar arttığı tahmin edilmektedir”
Karahan, birinci çeyrekte çıktı açığının bir miktar arttığının tahmin edildiğini ve cari işlemler dengesindeki iyileşmenin devam ettiğini söyledi.
Son dönemde hizmet fiyatlarının ana gruplar içerisinde öne çıktığını kaydeden Karahan, “Enflasyon göstergeleri ana eğilimde gerilemeye işaret etmektedir. Ana eğilimdeki yüksek seyirde hizmet fiyatlarının rolü belirgindir. Gelişmiş ülkelerde de hizmet enflasyonu manşet enflasyonun üzerindedir” dedi.
Karahan konut fiyatlarındaki artış eğiliminin yavaşladığını söylediği konuşmasında, dayanıklı tüketim mallarında fiyat artışlarının yavaşlamasının beklendiğini belirtti. Karahan sözlerine şöyle devam etti:
“Parasal sıkılaştırmanın beklentiler üzerindeki etkisi yakından takip edilmektedir. Parasal duruş belirgin şekilde sıkılaştırılmıştır. Parasal aktarım mekanizmasını destekleyen ve güçlendiren adımlar atılmıştır.
Miktarsal sıkılaşma ile likidite fazlası sterilize edilmektedir. Faiz artırımları ve makroihtiyati politika adımlarıyla finansal koşullar sıkılaşmıştır. Tüketici kredi büyümesi zayıflamaktadır. İlk çeyrekte güçlenen ticari kredi büyümesi faiz artışı sonrasında yavaşlamıştır. TL mevduat payı artmaya devam etmektedir. Tahvil getiri eğrisi parasal duruşla uyumlu şekillenmektedir. Risk primi iyileşme kaydetmiştir.
Türkiye’ye yönelik portföy girişleri ivme kazanmıştır. Parasal sıkılaşma süreci rezervlere olumlu yansımaktadır. Para politikasındaki sıkı duruş fiyat istikrarı sağlanana kadar kararlılıkla sürdürülecektir.”
“Kur kaynaklı ödeme olmayacağını düşünüyoruz”
Sunum sonrası soruları yanıtlayan ve sıkılaştırma politikası ile KKM’ye olan talebin azaldığını belirten Karahan, “130 milyar dolardan 70 milyar dolara geriledik. Devam eden bir azalma söz konusu. Son birkaç ayda açılan KKM hesaplarına kur kaynaklı ödeme olmayacağını düşünüyoruz” dedi.
Son 9 ayda, Türk lirası mevduat payı yaklaşık yüzde 32’den yüzde 48’e yükselirken Kur Korumalı Mevduat’ın payı yüzde 26’dan yüzde 13,4’e gerilediğini ifade eden Karahan, son düşüşlerle kur korumalı mevduatların 2,16 trilyon TL’ye düştüğünü söyledi.
KKM kaynaklı zararın büyüklüğü konusundaki soruya, “830-833 milyar lira olduğunu, bunun raporlarda yazdığını bankanın dönem zararının yüzde 100’ünden fazlasının KKM zararından kaynaklandığı” yanıtını veren Karahan, 500 lira ve üzeri bankont basılmasına ilişkin soruya da, ‘bu konuda incelemelerin devam ettiğini ve teknik analizlerin sürdüğü’ cevabını verdi.
“Konut fiyatları önemli”
Kripto varlıklarda aktif bir alınmadığı eleştirisine ilişkin MASAK, bankalar ve Merkez Bankası tarafından adımlar atılmış olduğunu belirten Karahan, kripto varlıkları için hizmetler ve düzenlemelerin değerlendirilmesi çalışmalarının Hazine ve Maliye Bakanlığı koordinasyonunda yürütüldüğünü, kanun taslağı hazırlandığını, 2021 yılında çıkarılan düzenleme ile kripto varlıkların ödemelerde kullanılmamasının amaçlandığını belirtti. “Merkez Bankası olarak bizi ilgilendiren ödeme konusu, biz zaten katkılarımızı yaptık, yapmaya da devam edeceğiz yasa çıktıktan sonra yönetmeliğin devam edip etmeyeceğini yeniden değerlendirebiliriz” diye konuştu.
Konut fiyatlarına ilişkin soru üzerine konut fiyatlarındaki artışın gerçekten önemli olduğunu dile getiren Karahan, enflasyonun kalıcı bir şekilde düşürülmesinin barınma gibi sorunların giderilmesi için de önemli olduğunu belirtti.
Kaynak: Bloomberg HT
