Nüfusun arttığı Orta Asya ülkelerinde son yıllarda nükleer enerji konusu sıklıkla tartışılıyor. Bölgenin hızla gelişen iki ülkesi Kazakistan ile Özbekistan, nükleer enerjinin geliştirilmesine yönelik somut kararlar alıyor.
Halihazırda Özbekistan, düşük güçlü nükleer enerji santrali inşa etme yönünde adım atarken Kazakistan, ülkede tam kapasiteli nükleer enerji santralinin inşa edilip edilmemesi konusunda halkın kararını almak için bu pazar referanduma gidiyor.
Yeni Nükleer İzleme Enstitüsüne (NNWI) göre, Orta Asya ülkelerinin nükleer enerji üretiminde ana ham madde olan uranyumun zengin kaynaklarına sahip olması bu bölgede nükleer enerjinin geliştirilmesini daha da cazip hale getiriyor.
Orta Asya’nın lider ekonomisi Kazakistan için ise nükleer enerji santrali ülkenin gelecekteki enerji güvenliğini sağlaması açısından “tek çözüm” olarak değerlendiriliyor.
2060’a kadar karbon nötrlüğüne ulaşmayı hedefleyen ve şu anda elektriğin yüzde 70’ini kömürle çalışan termik santrallerde üreten Kazakistan için nükleer enerji santrali ayrıca önem kazanıyor.
NNWI Orta Asya Şubesi Danışma Kurulu Başkanı Baurjan İbrayev, AA muhabirine yaptığı açıklamada, şu anda bölgede Özbekistan’ın nükleer ünitelerin inşasına ilişkin anlaşma yaptığını, Kırgızistan’ın da nükleer santral inşasına ilişkin bir niyet bildirisi imzaladığını belirtti.
İbrayev, Kazakistan’ı çevreleyen tüm ülkelerin ya nükleer enerjiye sahip olduğunu ya da nükleer enerji yaratma niyetinde olduklarını ifade etti.
Kazakistan’ın komşu ülkelerle kıyasla nükleer enerjiyi üretme alanında yetkinliğinin daha güçlü olduğuna işaret eden İbrayev, ham uranyum ihracatında dünyada birinci olan ülkede aynı zamanda ulusal nükleer merkezi ile nükleer fizik enstitüsünün faaliyet gösterdiğini ve bu alanda iyi bir kadro yetiştirme potansiyeline sahip olduğunu bildirdi.
“Kazakistan için ise nükleer enerji santrali hayati önem taşıyor”
Kazakistan Atom Endüstri Geliştirme Birliği Başkanı Aldiyar Toktarov, Orta Asya ülkelerinin nükleer enerjiye yönelmelerinin en büyük nedenlerinden birinin de enerji bağımsızlığını sağlamak olduğunu kaydetti.
Toktarov, “Kazakistan için ise nükleer enerji santrali hayati önem taşıyor desek çok da abartmış olmayız. Çünkü şu anda giderek artan bir tüketime bağlı olarak elektrik sıkıntısı yaşıyoruz ve termik santraller de eskidi.” diye konuştu.
Nükleer enerjinin küresel bir trend haline geldiğini ve 6 Ekim’de yapılacak nükleer enerji santralinin inşa edilmesine yönelik referandumdan olumlu sonuçlar elde edilmesini temenni ettiğini aktaran Toktarov, “Böylece biz de nükleer enerji geliştiren ülkelerin arasında yerimizi alırız.” ifadesini kullandı.
