Çocukların çok sevdiği bir alışkanlık, sakız çiğnemek. Peki bu durumu çocuklarda diş sıhhatinin korunması istikametinde lehimize çevirebilir miyiz? Çocuk Diş Hekimliği Uzmanı Dt. Nurgül Demir “Sakız çiğneyerek çocuklardaki çürük riskini düşürmek mümkün müdür?” sorusunun yanıtını veriyor.
Market raflarında rengârenk ambalajlarla, birçok markanın şekerli yahut tatlandırıcılı sakızlarını görmek mümkün. Çocuklarda diş çürükleri bu kadar yaygın bir hastalık haline gelmişken, birinci maksat her vakit şeker tüketimini sınırlamak, diyet alışkanlıklarını düzenlemek ve çocuğun ağız hijyeni alışkanlıklarının devamlılığını sağlamak olmalıdır. “Bunlara ek olarak, sakız çiğnemenin olumlu tesirlerini de çocuklarda bir avantaj olarak kıymetlendirmekte yarar var” açıklamasında bulunan Çocuk Diş Hekimliği Uzmanı Dt. Nurgül Demir sözlerine şöyle devam etti: “Sakızların içeriklerini bilerek satın almak, çocuklar için yararlı olabilecek tercihi yapmak ya da çocuklar bir seçim yaparken yönlendirici olmak bu noktada çok kıymetli hale geliyor. Zira birtakım sakızlar, çürük riskini azaltabilecek ve dişleri esirgeyici özelliklere sahipken; kimi sakızlar içerdikleri şeker cinsi ve ölçüsüyle çürük riskini arttırabilir. Üzerinde ‘diş dostu’ manasına gelen ‘gülen diş’ sembolü olan sakızların dişler için ziyanlı bir tesiri bulunmaz.”
Çürük yapmayan şeker seçilmeli
Küçük yaştaki çocukların sakız çiğneme alışkanlıklarının, oyun oynarken aspire etme üzere, farklı riskleri de olabileceğini hatırlatan Dt. Nurgül Demir çocuklarda diş sıhhatinin korunması için sakız seçiminde dikkat edilmesi gereken konuları da şu biçimde sıraladı.
-Çürük yapmayan şekerler ortasında, dişler üzerinde hami tesiri en fazla olan şeker alkolü: ‘Xylitol’. Münasebetiyle çocuklar için tercih edilecek olan sakızlarda bulunması gereken tatlandırıcı Xylitoldür. Xylitol, şeker kamışından elde edilmiş doğal bir şeker alkolüdür. Yıllardır diş macunu, gargara üzere ağız hijyeni eserlerinin bileşiminde yer aldığı üzere, sakızlara tatlandırıcı olarak da eklenmektedir. Xylitol, ağızdaki bakteriler tarafından kolay yıkılamadığı için ‘çürük yapmayan şeker’ olarak tanımlanabilir.
-Xylitol, sakızlarda, çiğneme tabletlerinde, naneli drajelerde, diş macunlarında, gargaralarda, öksürük şuruplarının içeriğinde bulunabilir. Xylitollü sakızların, çiğnemeyle birlikte çürükler üzerinde durdurucu tesir göstermesi, sakız çiğnemeyi seven küçük yaş kümesindeki hastalarımız ve yüksek çürük riski kümesindeki hastalarımızda; sistemli diş fırçalama ve karbonhidrattan uzak diyet düzenlemesine ek olarak ağız hijyeninin devamlılığının sağlanmasında, ek bir gözetici yaklaşım olarak kıymetlendirilebilir. Milletlerarası alanda yapılan çalışmalar da xylitolün, ağızdaki çürük oluşumuna sebep olan bakteri düzeylerini düşürerek, dişleri çürümeye karşı koruyabileceğini göstermiştir.
-Kslitollü sakızlar, çiğneme sırasında tükürük akışını da arttırarak, ağız içi yumuşak dokuların ve diş yüzeylerinin temizlenmesini sağladığı üzere; ağız içindeki asiditenin tamponlanmasını sağlayarak çürüklerin önlenmesinde de faal rol oynar. Tıpkı vakitte diş yüzeylerine bakteri tutulumunu azaltır. Marketlerde satılan Xylitollü eserler ‘Sağlık Bakanlığı Onaylı’dır ve içerdikleri Xylitol ölçüsü denetim edilmiştir.
Hangi sakızlar çürükler için risk oluşturur?
-Sukroz, glikoz ve fruktoz üzere şekerler, ağızdaki çürük yapan bakteriler tarafından besin olarak kullanılarak çarçabuk asite yıkılarak çürük riskini arttırdığını tabir eden Demir, bilhassa yüksek çürük risk kümesindeki çocuk hastalarda şekerli sakızların mutlaka tercih edilmemesi gerektiğini belirtti. Dt. Nurgül Demir diğer dikkat edilmesi gereken konuları şu biçimde sıraladı:
- Yüksek çürük riski olan çocuklarda, xylitollü sakızların çiğnenmesi çürük oluşumunun önlenmesinde gözetici rol oynar.
- Çocukların çiğneyeceği sakızların içeriğinde; çürük riskini arttıran sukroz, glikoz, fruktoz üzere tatlandırıcıların bulunmamasına dikkat edilmelidir.
- Üzerinde ‘diş dostu’ manasına gelen ‘gülen diş’ sembolü olan sakızların dişler için ziyanlı bir tesiri bulunmaz.
- Küçük yaştaki çocukların sakız çiğnemesi yutma, soluk yoluna kaçma üzere riskler açısından sakıncalı olabilir.
- Çocuklarda diş sıhhatinin korunmasında en temel ögenin, dişlerin sistemli olarak ve yanlışsız teknik kullanılarak florlü macunla ‘günde 2 kere’ fırçalanması olduğu unutulmamalıdır.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı