Satınalma gücü paritesi (SGP) detaylı olarak tanımlanmış standart bir mal ve hizmet sepetinin farklı ülkelerdeki fiyat oranı olarak tanımlanmaktadır. Böylelikle ülkeler ortasındaki fiyat seviyesi farklılıkları giderilmekte ve memleketler arası manada gerçek fiyat ve hacim karşılaştırmaları yapılabilmektedir.
Avrupa Birliği İstatistik Ofisi (Eurostat) tarafından açıklanan SGP’ye nazaran kişi başına gayrisafi yurt içi hasıla (GSYH) endeksi 2022 yılı sonuçlarına nazaran 27 Avrupa Birliği (AB) ülkesi ortalaması 100 iken, bu bedel Türkiye için 67 oldu ve AB ortalamasının %33 altında kaldı.
Karşılaştırmalarda, 27 AB üyesi ülke, 3 Avrupa Hür Ticaret Birliği (EFTA) ülkesi (İsviçre, İzlanda ve Norveç), 5 aday ülke (Türkiye, Kuzey Makedonya, Karadağ, Sırbistan ve Arnavutluk) ve 1 potansiyel aday ülke (Bosna-Hersek) kapsandı.
Karşılaştırmalarda yer alan 36 ülke ortasında SGP’ye nazaran kişi başına GSYH endeksi en yüksek ülke 256 ile Lüksemburg, en düşük ülke ise 34 ile Arnavutluk oldu. Kişi başına GSYH endeksinde Lüksemburg AB ortalamasının %156 üzerinde, Arnavutluk ise %66 altında kıymete sahip oldu.
Türkiye’nin 2022 yılı kişi başına fiili kişisel tüketim seviyesi 77 oldu
Ülkelerin gelişmişlik seviyelerinin karşılaştırılmasında kişi başına gayrisafi yurt içi hasıla temel alınırken, tüketicilerin nispî refah seviyelerinin karşılaştırılmasında kişi başına fiili ferdi tüketim endeksleri daha uygun bir gösterge olarak kabul edilmektedir. Fiili ferdî tüketim, tüketicilerin satın aldığı mal ve hizmetlere ek olarak devlet yahut kar hedefi olmayan kuruluşlar tarafından sağlanan (eğitim, sıhhat vb.) hizmetleri de kapsamaktadır.
Kişi başına fiili kişisel tüketim seviyesi 27 Avrupa Birliği ülkesi ortalaması 100 iken, Türkiye için 77 oldu ve AB ortalamasının %23 altında kaldı. Karşılaştırmalarda yer alan 36 ülke ortasında kişi başına fiili ferdî tüketim bedeli en yüksek ülke 138 ile Lüksemburg, en düşük ülkeler ise 41 ile Arnavutluk ve Bosna Hersek oldu.
Türkiye’nin fiili ferdî tüketime ait fiyat seviyesi endeksi 36 oldu
Fiyat seviyesi endeksi, ülkelerin ulusal para ünitelerinin mukayeseli olarak döviz kuruna nazaran alım gücünün göstergesidir. Bir ülkenin fiyat seviyesi endeksi, 100’den büyük ise bu ülke karşılaştırıldığı ülke kümesi ortalamasına nazaran “pahalı”, 100’den küçük ise bu ülke karşılaştırıldığı ülke kümesi ortalamasına nazaran “ucuz” olarak tabir edilmektedir.
Türkiye’nin fiili ferdî tüketime ait fiyat seviyesi endeksi, 2022 yılı sonuçlarına nazaran 36 oldu. Bu kıymet, AB ülkeleri genelinde 100 Euro karşılığı satın alınan tıpkı mal ve hizmet sepetinin Türkiye’de 36 Euro karşılığı Türk Lirası ile satın alınabileceğini gösterdi.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
