Güz geldi, havalar özellikle geceleri serin suratını gösterdi… Mekteplerin de açılmasıyla çocukların sosyalleştiği etraflar kalabalıklaştı; üstüne bir de mevsim geçişi bağışıklık sistemini tehdit etmeye başladı… Hal böyle olunca, hastalıklar da hemen hemen her yaştan insan için kaçınılmaz bir hal aldı. Özellikle de soğuk algınlığı… Bu surattan burun tıkanıklığınız veya bitmek bitmeyen akıntınız varsa; kesintisiz aksırıp duruyorsanız usunuza ilk gelen soğuk algınlığı olabilir. Ancak, tüm bu semptomlar aynı zamanda alerjinin de bulgularıdır. Bu sebeple ayırt etmesi güç görünebilir. En temel açıklamasıyla; soğuk algınlığına bir virüs neden olurken; alerjiler polen, toz, tüy gibi muhtelif tetikleyicilere karşı tepki olarak ortaya çıkar. Alerji ve soğuk algınlığı arasındaki farkları bilerek tedbirlerinizi alabilir, doğru yöntemlerle sağlığınıza gözetebilirsiniz.
Soğuk algınlığı nedir, bulguları nelerdir?
Soğuk algınlığı, solunum sistemini etkileyen bulaşıcı, virüs kaynaklı, viral bir hastalıktır ve her yaştan insanda görülmesi muhtemeldir. Soğuk algınlığı genellikle alttaki bulgularla kendini gösterir:
-Ateş
-Bedenin değişik yerlerinde ağrı
-Boğaz ağrısı
-Burun akıntısı
-Öksürük
-Halsizlik
-Tükenmişlik hissi
-Aksırma
Soğuk algınlığı yaşayan şahıs bu bulguların kimilerini veya tamamına tecrübeleyebilir. Ayrıca, soğuk algınlığı yaşayan bir bireyin öksürmesi ya da aksırmasıyla yüzeylere, havaya bulaşan damlacıklar, bu etrafa temas eden bireylere de bulaşabilir. Öteki yandan, soğuk algınlığı bu semptomlara ek olarak bireyin rahatsızlığının şiddetine ve bağışıklık sistemine bağlı olarak değişik karmaşıklıklar geliştirmesine de neden olabilir. Bronşit, kulak enfeksiyonu, sinüzit, astım veya akciğer hastalıkları bu karmaşıklıklardan kimileridir.
Soğuk algınlığı teşhisi konulan bir şahıs için en doğru rehabilitasyon yöntemleri uzman bir hekim tarafından tanımlanabilecek olsa da soğuk algınlığıyla baş etmede şu yöntemlerin de tesirli olduğu öğrenilmektedir:
-Bol su içerek dehidrasyonu temkine ve tıkanıklığı giderme
-Dehidrasyona neden olabilecek içki, kahve veya kafeinli meşrubatlardan sakınma
-Bol istirahat
-Boğaz ağrısını rahatlatan tuzlu su gargarası ve boğaz pastilleri 6 yaşından ufak çocuklar için önerilmez
-Tuzlu su kapsayan burun spreyleri
-Çok sıcak olmayan çorba, çay gibi akışkanlar
-Öksürüğü gevşetmek için bal
-Nemli hava
Alerji nedir, bulguları nelerdir?
Soğuk algınlığına bir virüs neden olurken; alerjiler alerjen olarak öğrenilen tetikleyicilerden dolayı ortaya çıkar. Özellikle mevsim geçişlerindeki polenler, yabani otlar, konut tozu, kedi-köpek tüyü, fıstık, yumurta, toz akarları en yaygın alerji tetikleyicileri arasındadır. Şahıs, alerjisi olduğu bir alerjene maruz kaldığında bedeni bir nevi hamleye geçer ve bağışıklık sistemi histamin ismi verilen çok rakamda kimyeviyi bu tetikleyici ile baş etmesi için özgür vazgeçer. Bu histamin salınımı da alerjik semptomları doğurur. Alerjinin bulguları arasında:
-Aksırma
-Burun akıntısı
-Öksürük
-Soluk darlığı
-Kaşıntılı cilt
-Halsizlik
-Şişmiş ve kızarmış gözler
-Boğaz kaşıntısı
-Göz kaşıntısı yer alır.
Soğuk algınlığı bulaşıcı olmasına karşın alerji sadece alerjenlere karşı tepki gösteren bireyde alana kazanç, bulaşıcı değildir. Alerjinin semptomları bir hayli bireyde eşlik gösterse de şiddeti ve rehabilitasyonu şahıstan bireye değişebilir. Çoğu insan için alerjiden sakınmanın en tesirli yolu alerjenlerin bulunduğu etraflardan uzaklaşmak olsa da herkes için bu yöntem yeterli olmayabilir. Bu sebeple alerjiye neden olan tetikleyicilerin tanımlanması ve uygun rehabilitasyon yönteminin uygulanması için bir uzman hakimiyetinde muhtelif alerji testlerinin yapılması gerekir. Testlerin neticesinde antihistaminik ilaç veya aşı rehabilitasyonu uygun bulunabilir. En doğru teşhis ve rehabilitasyon için hekiminize danışmayı bakımsızlık etmeyin.
Öte yandan, konut etrafında alerjiye karşı alabileceğiniz gevşetici tedbirler arasında: Bol su içmek, alerjiye neden olduğu öğrenilen tetikleyicilerin bulunduğu etraflardan uzaklaşmak, alerjileri harekete geçiren çim biçme, ot arınma gibi bahçe işlerinden sakınmak, çok fazla polen olan zamanlarda maske kullanmak, konutta yüksek faydalı partikül hava HEPA filtresi bulundurmak ve zeminleri sık sık HEPA filtreli bir elektrikli süpürgeyle arınmak yer alır.
Soğuk algınlığı ve alerji birbirinden nasıl ayırt edilir?
İkisi arasındaki farkı söylemenin en kolay yolu, ne kadar sürdüklerine bakmaktır -ki bu, ne yazık ki bulgular ilk ortaya çıktığında destekçi olmaz- ancak ilerleyen süreçte soğuk algınlığı mı yoksa alerji mi yaşadığınızı fark etmenizi sağlayabilir. Soğuk algınlığı genellikle 10 günden fazla sürmez, alerjiler ise lüzumlu rehabilitasyon uygulanmazsa aylarca devam edebilir.
İlginç gelecek olsa da öteki bir yöntem mukusun rengine dikkat etmektir. Burun akıntısı hem soğuk algınlığı hem de alerjiler de ortaya çıksa da; soğuk algınlığı genellikle sarımsı bir renkte ve daha yoğun mukusa neden olurken alerji ile baş eden şahıslarda daha ince yapılı, sarih renkli, deyim-i caizse sulu sümük biçimindedir.
