Suriye’de yeni yönetimin 11 Ocak’ta aldığı gümrük vergilerinin uyumlaştırılması kararı sonrası Türkiye’den ithalata uygulanan vergilerin yüzde 300’e varan oranlarda artmasıyla başlayan sorun derinleşiyor. Bölge ihracatçıları ilgili bakanlıklara acil çözüm çağrısında bulunurken sınır kapılarında bekleyen kamyon ve TIR’ların sayısı 3 bini aştı.
Ekonomim’den Tuğba Canpolat’ın haberine göre, araç kuyruğunun 6 kilometreyi aştığını belirten Güneydoğu Anadolu Hububat Bakliyat Yağlı Tohumlar ve Mamulleri İhracatçıları Birliği Başkanı Celal Kadooğlu, “Şu anda Suriye’ye ihracat yapılamıyor” dedi. Gümrük vergisindeki yüksek oranlı artışa ilişkin devlet yetkilileriyle görüşmelerinin sürdüğünü aktaran Kadooğlu, şu bilgileri paylaştı:
“Ticaret Bakanlığı ve Dışişleri Bakanlığı ile telefon trafiğimiz devam ediyor. Bize iletilen Suriye ile görüşmelerin devam ettiği. Somut bir değişiklik henüz yok, bir günde sonuç alma şansımız da yok. Sonuçta Suriye’de yeni bir yapılanma söz konusu. Bize düşen sorunları ortaya koyup çözüm aramak. Sınır kapılarında şuan 6 kilometreyi bulan kuyruklar oluşmuş durumda. İhracat yapılmıyor. Firmalar ticareti askıya aldı. Gümrükteki değişimi bekliyoruz. İdlib ve Halep’te de esnaf haklı olarak iş yapamıyor, hangi fiyatla ürün satacaklarını bilmiyorlar. Suriye’de zaten alım gücü düşükken, şimdi bu vergi artışıyla birlikte orada da enflasyon yükselecek. Suriye’de yaşayanları da zorlu bir süreç bekliyor.
Bekleyen araç sayısı 3 bini aştı
Önceki gün itibarıyla Çobanbey sınır kapısında 517, Öncüpınar’da 370, Karkamış’ta 364 TIR ve kamyonun beklediğini belirten Kadooğlu, Akçakale ve Ceylanpınar kapılarının ise henüz Suriye Milli Ordusu denetiminde olduğu hatırlatarak, “Bu kapıların idaresi henüz Şam yönetimine geçmedi. Akçakale’de bir saldırı olduğu için kapı kapalı, yarın açılacak. Ceylanpınar’da sıra dışı bir durum yok” dedi. Cilvegözü’nde araç sayısının bin 800’ü aştığını, Zeytindalı kapısında da 200 aracın beklendiği vurgulayan Kadooğlu, toplam araç sayısının 3 bin 250’yi aştığını kaydetti.
Gaziantep Ticaret Odası Başkanı Tuncay Yıldırım da kararın özellikle ihracat kenti olan Gaziantep’in ticaretine ciddi darbe vuracağını kaydetti. Yıldırım şu görüşleri paylaştı: “Suriye iç savaş döneminde dahi, en fazla ihracat yaptığımız ülkeler arasında ilk 5’te yer aldı. 2024 yılında ihracatımız %8 artarak yarım milyar dolara yaklaştı. Bu dönemde ihracatımızın yüksek olmasının en önemli nedeni, insani yardımların Gaziantep üzerinden ulaştırılmasıydı. Ancak, vergi artışları, Suriye ile ticaret yapan firmaların ihracat hacminde belirgin düşüşe yol açacak, hatta ticareti imkânsız hale getirecek. Bu durum, Türk ihracatçısının rekabet gücünü de tamamen yok edecek. Ayrıca, kayıt dışı ticaretin artmasına ve güvenlik risklerine neden olacaktır.”
“TIR şu anda 10 bin dolara kapıdan geçebiliyor”
Gaziantep merkezli Akanlar Çikolata Yönetim Kurulu Başkanı Seyyid Akan vergi artışı öncesi tonu 40 dolara giden ürünün artık 400 dolara sınırı geçtiğini kaydetti. “Bu şartlarda ihracat yapmamız mümkün değil” diyen Akan, şu görüşleri paylaştı: “Bir haftadır gümrükte yığılma yaşanıyor. Tırlarımız kapılarda kuyruk oluşturdu. Daha önce bin dolara giden TIR şu anda 10 bin dolara kapıdan geçebiliyor. İdlib ve Halep’te de esnaf kepenk indirdi çünkü bu şekilde ticaret yapılamaz. Akanlar Çikolata olarak bizim sınırda 10 tırımız bekliyor, Cilvegözü’nde de Öncüpınar’da da tırlarımız kuyrukta bekliyor. Birden bire kimseye bilgi vermeden bu kadar vergi artırımı ticareti durma noktasına getirdi. Vergi artışının kademeli yapılması lazımr. Kimse şu anda malını göndermek istemiyor.”
