Türkiye Yeşilay Cemiyeti, 9 Şubat Dünya Sigarayı Bırakma Günü’nde, tütün kullanımının yılda 8 milyondan fazla insanın vefatına yol açtığını ve en büyük halk sıhhati tehditlerinden biri olduğunu vurguladı. Bağımlılıktan kurtulmak isteyenlere dayanak olmak için tüm üniteleriyle hizmet veren Yeşilay, daha sağlıklı bir gelecek davetinde bulundu. “Tütün kullanımıyla çabada birlikte hareket ederek daha sağlıklı bir gelecek inşa edebiliriz” diyen Türkiye Yeşilay Cemiyeti Genel Lideri Mücahit Öztürk, dünyada yeni geliştirilen tütün ve nikotin eserlerinin yarattığı tehlikeye de dikkat çekti.
Türkiye Yeşilay Cemiyeti, bağımlılıklarla çaba eden dünyanın en eski sivil toplum kuruluşlarından biri olarak alkolle başlayan gayretini tütün, husus, kumar ve son olarak da teknoloji bağımlılığı alanında sürdürüyor. Tütün eserlerinin kullanımıyla uğraşını halk sıhhati temelli ve önleyicilik odağında sürdüren Türkiye Yeşilay Cemiyeti, 9 Şubat Dünya Sigarayı Bırakma Günü’nde tütün eserlerinin ve elektronik sigaraların yarattığı risklere dikkat çekti.
“Her yıl 1,3 milyon kişi pasif içiciliğe maruz kaldığı için hayatını kaybediyor.”
Türkiye Yeşilay Cemiyeti Genel Lideri Prof. Dr. Mücahit Öztürk konuyla ilgili şu açıklamalarda bulundu:“Tütün kullanımı, kimi kanserler, kalp krizleri, felçler ve kronik obstrüktif akciğer hastalığı üzere teneffüs yolu hastalıkları dahil olmak üzere birçok hastalığın önde gelen nedeni. Hamilelik sırasında sigara kullanımı düşük doğum ve erken doğum riskini artırıyor. Dünya Sıhhat Örgütü (DSÖ), tütün kullanımının her yıl dünyada 8 milyon insanın vefatına neden olduğunu; bu ölümlerin 1,2 milyondan fazlasının pasif içicilikten kaynaklandığını ve 65.000’inin ise çocuklar ortasında gerçekleştiğini belirtiyor. Tütün eserlerinin içindeki toksin (zehir) ve kansere neden olabilecek öbür hususlar yanan sigaradan havaya yayılarak, içen kişinin yakınındakiler için de zehirli bir ortam oluşturuyor. Bu sebeple tütün kullanmadığı halde tütüne maruz kalanların durumu da büyük bir ehemmiyet arz ediyor. Sigara dumanına maruz kalan çocuklarda astım, bronşit, soğuk algınlığı, orta kulakla ilgili problemler ve akciğer fonksiyonunda azalma üzere teneffüs sistemine ait meselelerin görülme riskinin de daha yüksek olduğu biliniyor. Bu nedenle dumansız hava alanı çok değerli. 2008’de dünya nüfusunun yalnızca %5’i dumansız hava alanı kapsamındaydı, lakin bugün dünya nüfusunun dörtte birinden fazlası bu uygulama kapsamında yer alıyor. Son 15 yılda, dumansız hava alanı uygulamalarının kapsadığı ülke sayısı 2007’de 10 iken 2022’de 74’e yükseldi.”
Gençler risk altında
Dünyada yeni geliştirilen tütün ve nikotin eserlerinin yarattığı tehlikeye dikkat çeken Türkiye Yeşilay Cemiyeti Genel Lideri Prof. Dr. Mücahit Öztürk, “Elektronik sigara olarak bilinen Elektronik Nikotin Dağıtım Sistemleri (ENDS), 2008-2009 yıllarında piyasaya çıktı. 2019’da, yeni bir tek kullanımlık ENDS olan Puff Bar, ABD’de ve 2020’de İsviçre’de piyasaya sürüldü. Bugün, dünya çapında çeşitli tek kullanımlık ENDS markaları ticarileştiriliyor ve bu tek kullanımlık ENDS’lerin sayısı giderek artıyor. Dünya Sıhhat Örgütü’nün 2021 yılı Global Tütün Salgını Raporu, ‘Yeni ve Geliştirilmekte Olan Tütün Eserlerinin Ele Alınması’temasıyla yayımlandı. Rapora nazaran, toplam 111 ülke ENDS’yi bir biçimde düzenledi. Bu ülkelerden 32’si ENDS satışını yasakladı ve öteki 79 ülke ENDS’yi düzenlemek için bir yahut daha fazla yasal tedbiri kabul etti. 84 ülkede hala ENDS’yi ele alan rastgele bir yasak yahut düzenleme bulunmamakta,” dedi.
Tütün sanayisinin bu eserlerin sigarayı bırakmayayardımcı, daha zararsız eserler olarak tanıttığını; bu ürünlerin”temiz”, “dumansız” yahut “daha güvenli” diye pazarlandığını söyleyen Prof. Dr. Mücahit Öztürk, şunları tabir etti:“Çocuklar ve ergenler ortasında elektronik sigara kullanımı, klâsik sigaraları ve başka tütün eserlerini kullanma mümkünlüğünü artırıyor. 20 yaşın altındaki çocuklar ve ergenler ortasında elektronik sigara kullanımı, sadece nikotinin bu yaş kümesindeki ziyanlı tesirleri nedeniyle değil; birebir vakitte elektronik sigara kullanımının, gelecekte başka tütün eserlerini de kullanmaya başlamalarına ve tütün eserlerine bağımlı olmalarına yol açabilmesi nedeniyle de telaş verici.”
“Tütün kullanımının önlenmesi için tüm toplumun birlikte hareket etmesi gerekiyor.”
“Tütün kullanımı, halk sıhhati açısından kritik bir sorun ve toplumun genel hastalık riskini ve yükünü artırmakta. Tütün kullanımıyla çabada kişisel uğraşların yanı sıra devlet siyasetleri ve sivil toplum kuruluşlarının iş birliği de büyük kıymet taşımakta. Birlikte hareket ederek daha sağlıklı bir gelecek inşa edebiliriz,” diyen Öztürk, 9 Şubat Dünya Sigarayı Bırakma Günü’nün sigarayı bırakmak isteyenler için değerli bir fırsat olduğunu belirtti. Prof. Dr. Mücahit Öztürk kelamlarını şöyle noktaladı:
“Bağımlılıktan kurtulmak isteyen herkese dayanak olmak için buradayız. Yeşilay Danışmanlık Merkezlerimizde fiyatsız danışmanlık hizmeti vererek sigarayı bırakma sürecinin her adımda yanlarında oluyoruz. T.C. Sıhhat Bakanlığı iş birliğiyle hayata geçirdiğimiz ‘Bırakabilirsin’ taşınabilir uygulamasında tütün bağımlılığından kurtulmak isteyenlere gereksinim duydukları takviyeleri sunuyoruz.
Kurulduğu günden bu yana, 1 milyondan fazla davet alan Yeşilay Danışmanlık Merkezlerimiz, danışanlarımızın bağımlılıkla gayretinde yol gösterici oluyor. En az 3 yüz yüze görüşmeye gelmiş olan danışanlarımıza yaptığımız anketlerde, danışan memnuniyet oranını yüzde 91 olarak ölçümlüyoruz. Bağımlılık üzere zorlayıcı bir alanda; bu yüksek memnuniyet oranı hayli umut verici. T.C. Sıhhat Bakanlığı iş birliğiyle hayata geçirdiğimiz ‘Bırakabilirsin’ taşınabilir uygulamasında tütün bağımlılığından kurtulmak isteyenlere gereksinim duydukları dayanakları sunuyoruz.”
Yeşilay Hakkında
1920 yılında faaliyetlerine başlayan, dünyanın önde gelen sivil toplum kuruluşlarından biri olan Yeşilay; insan onurunu ve saygınlığını temel alır. Tüm toplumu ayrım gözetmeden ziyanlı alışkanlıklardan korumak için çalışır. Ulusal ve ahlaki pahaları önceler. Ulusal ve milletlerarası seviyede önleyici ve rehabilite edici halk sıhhati ile savunuculuk çalışmaları yürütür. Alkol bağımlılığıyla uğraş amacıyla kurulmuş; kuruluşundan günümüze bağımlılık çeşitleri artıkça Yeşilay’ın tüzüğüne yeni çalışma alanları eklenmiştir. Alkolden sonra; tütün, unsur, kumar ve teknoloji bağımlılığı gayret alanlarına dâhil olmuştur.
Türkiye genelinde 120 Yeşilay şubesi, dünya genelinde 97 Ülke Yeşilayı bulunmaktadır. 2015 yılında kurulan Yeşilay Danışmanlık Merkezleriyle (YEDAM) bağımlı bireylere ve yakınlarına fiyatsız ayaktan psikososyal takviye hizmeti verilmektedir. Türkiye’nin 81 ili ve KKTC’de olmak üzere toplam 107 YEDAM bulunmaktadır. YEDAM’a 115 Müşavere Çizgisi üzerinden ulaşılabilmektedir.
Türkiye’ye mahsus bir bağımlılık rehabilitasyon sistemi olan her biri 40’ar yataklı Yeşilay Rehabilitasyon Merkezleriyle Bursa ile Diyarbakır’da alkol ve husus bağımlısı bireylere yatarak hizmet verilmektedir.
Toplumu bağımlılıklardan korumak ve bilinçlendirmek için yaptığı çalışmalarından ötürü Yeşilay, 1934 yılından bu yana “Kamuya Faydalı Cemiyetler” ortasında yer almaktadır. “Birleşmiş Milletler Ekonomik ve Toplumsal Kurulu (ECOSOC) Özel Danışmanlık Statüsü”ne ve “Avrupa Kalite İdaresi Vakfı (EFQM) Türkiye Harikalık Ödülü”ne sahiptir.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
