Türk Sanayicileri ve İş İnsanları Derneği (TÜSİAD) Yönetim Kurulu Başkanı Orhan Turan ve Yüksek İstişare Konseyi (YİK) Başkanı Mehmet Ömer Arif Aras’ın “zincirleme şekilde basın ve yayın yoluyla yanıltıcı bilgiyi alenen yayma” ve “zincirleme şekilde adil yargılamayı etkilemeye teşebbüs” suçlarından yargılandıkları davanın ilk duruşmasında mütalaa açıklandı.
İstanbul 28. Asliye Ceza Mahkemesindeki duruşmaya, sanıklar Orhan Turan ve Mehmet Ömer Arif Aras ile avukatları katıldı.
Duruşmada kimlik tespiti yapılan sanık Turan aylık gelirinin 1 milyon lira, sanık Aras ise 900 bin lira olduğunu söyledi.
Sanık Aras savunmasında, üzerine atılı suçlardan dolayı mahkeme huzurunda bulunmaktan üzüntü duyduğunu ifade ederek, soruşturma aşamasında kendisine usulüne uygun işlem yapılmadığını, adresinin belli olmasına rağmen zorla getirme emriyle sorgu yapıldığını öne sürdü.
İddianameye konu sözlerinin bağlamından koparıldığını, konuşmasının ifade özgürlüğünü kullanmaktan ibaret olduğunu iddia eden Aras, TÜSİAD’ın faaliyetlerini anlattı.
Genel kurulda yapılacak konuşma içeriklerinin Derneğin tüzük amacı doğrultusunda olduğunu dile getiren Aras, şöyle devam etti:
“Yaptığım konuşma olağan faaliyet içindedir. Konuşmam TÜSİAD tarafından hazırlanan ‘Perspektif 2025, gelecek ve dönüşüm için yol haritası ve öneriler’ başlıklı kitapçıktaki 11 önerinin açıklamasına dayalıdır. Konuşmamda özellikle eğitim, liyakat ile hukuka duyulan güvenin artırılması hususunu vurguladım. Bununla birlikte enflasyon ile mücadele, teknoloji ve verimliliğim artırılması, ihracata dayalı büyüme, Avrupa Birliği (AB) ile Gümrük Birliği’nin güncellenmesi, eğitimin çağın gerekliliklerine uyum sağlaması, kadın iş gücü, girişimcilik hususunda ekonominin iyileşmesiyle doğrudan bağlantılı olan konulara değindim. Konuşma içeriğimin amacı ülkemizdeki ve dünyadaki ekonomik ve toplumsal olaylara değinilerek refahın nasıl artırılacağını vurgulamaktan ibarettir.”
Aras, ekonomi alanında yaptığı konuşmanın hukuk ve politikadan ayrı düşünülemeyeceğini belirterek, iddianamede konuşmanın önü ve arkasının kesilerek suç oluştuğunun iddia edildiğini savundu.
Sözlerinin halkı yanıltıcı bilgiyi yayma suçuyla hiçbir ilgisi olmadığını öne süren Aras, “Algı oluşturmaya çalışmadım bu yönde de hiçbir cümlem yoktur. Her iki suçun unsurlarını oluşturacak kasıtla konuşma yapmadım.” ifadesini kullandı.
TÜSİAD Yönetim Kurulu Başkanı Turan’ın savunması
Sanık Orhan Turan da savunmasında, söz konusu konuşmalarının içeriğinde gerçeğe aykırı bilgi vermediğini savundu.
Turan, konuşmalarında, kamuoyuna yansıyan, toplumun bildiği ve yakından ilgilendiği bazı konuları objektif şekilde sıraladığını ve Türkiye’nin ekonomisine olan etkilerini açıklamaya çalıştığını kaydetti.
Herhangi bir soruşturma ya da kovuşturma sürecinde gerçekleştirilen hukuki işlemlerin doğruluğuna ya da yanlışlığına yönelik bir şey söylemediğini öne süren Turan, şunları söyledi:
“Sadece hukukun üstünlüğünü savunmamızı, buna uygun hareket etmemizi ve bunun ekonomiye etkisini vurguladım. Konuşma içeriği suç oluşturmamaktadır. TÜSİAD amaç ve misyonu doğrultusundadır. Tespit ve tavsiyelerde bulunmaktan ibarettir. Konuşmamda doğal afetlere, kadın cinayetlerine, yangın ve iş kazalarındaki kayıplara değinip bunlarla ilgili artışı sorgulayan halkın temsili noktasında son derece önemli mevkilerde bulunan kişiler hakkında başlayan cezai soruşturmaların ekonomiye verdiği zararın altını çizmekteyim. Konuşmamın birçok yerinde hukukun üstünlüğünü vurguluyor ve kamu önünde tüm vatandaşların eşit muamele görmesini talep ediyorum.”
Turan, hukukun üstünlüğü çerçevesinde ekonomik refahı hedefleyen ve Türkiye’nin önde gelen iş insanlarının oluşturduğu bir sivil toplum kuruluşunun genel kurulunda, söz konusu ifadelerin kullanılmasının doğal olduğunu ileri sürdü.
Yaptığı konuşma içeriği değerlendirildiğinde, iddianameye konu suçları oluşturan eylemleri gerçekleştirmediğinin ortada olduğunu savunan Turan, şunları kaydetti:
“TÜSİAD yönetim kurulu başkanı ve iş insanı olarak derneğin tüzük amaçlarına tamamen uygun şekilde ülkemizin ekonomik gelişiminin olumlu yönde olması adına düşüncelerimi paylaştım. Bu nedenle korku, endişe, panik yaratmak amacıyla gerçeğe aykırı bilgi vermekle suçlanmam benim için büyük üzüntü sebebidir. Ben hiçbir şekilde gerçeğe aykırı bilgi vermedim. Herhangi bir yargılamağı etkileyebilecek bir eylemde bulunmadım. Konuşmamın amacı hukukun üstünlüğünün egemen olması ve ekonomimizin ancak bu şekilde ileri gidebileceğine yöneliktir. Herhangi bir yargılamayı etkileyebilecek eylemde bulunmadım.”
Turan, hakkında uygulanan yurt dışı çıkış yasağı şeklindeki adli kontrol tedbirinin kaldırılmasını ve beraatine karar verilmesini talep etti.
Söz alan sanıkların avukatları, müvekkillerinin üzerlerine atılı suçları işlemediğini savundu.
Mütalaa açıklandı
Duruşmada esasa ilişkin görüşünü açıklayan cumhuriyet savcısı, sanıklar Turan ve Aras’ın “zincirleme şekilde basın ve yayın yoluyla yanıltıcı bilgiyi alenen yayma” ve “zincirleme şekilde adil yargılamayı etkilemeye teşebbüs” suçlarından 1 yıl 10 ay 15’er günden 5 yıl 6 ay 15’er güne kadar hapis ve 50 günden az olmamak üzere adli para cezasına çarptırılmasını talep etti.
Mütalaada ayrıca sanıklar hakkında uygulanan yurt dışı çıkış yasağı yönündeki adli kontrol tedbirinin devamına karar verilmesi istendi.
Söz verilen sanıkların avukatları mütalaaya karşı savunmalarını hazırlamak için süre talep etti.
Ara kararını açıklayan mahkeme, sanıklar ve avukatlarına mütalaaya karşı savunma yapmak üzere süre verilmesine karar verdi.
Sanıklar hakkındaki yurt dışı çıkış yasağı şeklindeki adli kontrol tedbirinin kaldırılmasına karar veren mahkeme, sanıkların duruşmalardan vareste tutulmasını kararlaştırdı.
Mahkeme, duruşmayı 23 Eylül’e erteledi.
İddianameden
İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığınca hazırlanan iddianamede, sanıklar Aras ve Turan’ın Türkiye genelinde hukuki güvenliğin olmadığını, vatandaşların Türkiye Cumhuriyeti Devleti’ne yönelik güven probleminin olduğunu, bu sebeple huzursuzluğun bulunduğunu, tutuklama iş ve işlemlerinin hukuksuz olduğunu, kayyum atama iş ve işlemleri ile gözaltı, tutuklama gibi hukuki tedbirlerin toplumda güveni sarstığını beyan ettikleri aktarılıyor.
İddianamede, sanıkların içeriğini bilmedikleri siyasi, hukuki, adli ve idari olaylarla ilgili değerlendirmede bulunarak, telkin ve yönlendirici mahiyetteki yanıltıcı ve dezenformasyon içerikli bilgileri yaydıkları kaydediliyor.
Aras’ın konuşmasının TÜSİAD’ın internet sitesi üzerinden görüntülü ve yazılı şekilde yayınlandığı belirtilen iddianamede, sanıkların konuşmalarını ekonomi alanında bulunduğu konum ve kariyerleri ile birçok üyesi bulunan derneğin başkanlık makamında bulunmalarının sağladığı kolaylıktan faydalanmak suretiyle gerçekleştirmeleri nedeniyle, eyleminin etki alanını genişlettikleri ifade ediliyor.
İddianamede, sanıkların beyanlarının düşünce ve kanaat (ifade) özgürlüğü açıklama sınırlarını aştığı, haber ya da bilgi verme hakkı kapsamında değerlendirilmesinin mümkün olmadığı kaydedilerek, sanıkların ayrıca toplumun doğru haber veya bilgiyi alma ve erişme hakkını yanıltıcı bilgiler aracılığıyla engelledikleri, içeriğini bilmedikleri ve toplumun genelini ilgilendiren olaylara ve adli işlere ilişkin bilgileri sırf halk arasında endişe ve panik yaratmak amacıyla söyledikleri öne sürülüyor.
Sanıkların sözlerinin ülkenin iç ve dış güvenliği, kamu düzeni ve genel sağlığıyla ilgili olduğu, bu kapsamda eylemlerinin kamu barışını bozmaya elverişli olduğu belirtilen iddianamede, sanıklar tarafından siyasi, ekonomik ve ticari konularda toplumu manipüle etmek amacıyla gerçeğe aykırı veya yanıltıcı bilgiler verildiği vurgulanıyor.
İddianamede, Turan ve Aras’ın “zincirleme şekilde basın ve yayın yoluyla yanıltıcı bilgiyi alenen yayma suçundan 1 yıl 10 ay 15’er günden 5 yıl 6 ay 15’er güne kadar hapisle cezalandırılmaları talep ediliyor.
Birleştirme talepli hazırlanan diğer iddianamede ise, sanıkların “zincirleme şekilde adil yargılamayı etkilemeye teşebbüs” suçundan da 50 günden az olmamak üzere adli para cezasına çarptırılması isteniyor.
