İstanbul’da dün 3 kişinin, bugün de Ankara’da bir kişinin vefatına neden olan doğalgaz patlamalarını kıymetlendiren uzmanlar, ihmalin her vakit ön plana çıktığını fakat ihmalden evvel doğalgaz kullanıcılarının yapması gereken birçok işin olduğunu hatırlatıyor. İş Sıhhati ve Güvenliği Uzmanı Dr. Nuri Bingöl, “Önlemleri biz almalıyız, çok maliyetli olan şeyler de değil. Bunlar alındığı vakit bu tip olayların önüne geçeriz” açıklamasını yaptı. İş Sıhhati ve Güvenliği Uzmanı Rüştü Uçan ise “Herhangi bir halde uzun periyodik konuttan ayrılıyorsak doğalgaz vanasını kapatıp o denli gitmemizde çok büyük yarar var” ikazında bulundu.
Üsküdar Üniversitesi Sıhhat Bilimleri Fakültesi Dekan Yardımcısı, İş Sıhhati ve Güvenliği Uzm. Dr. Öğr. Üyesi Nuri Bingöl, İstanbul’da dün 3 kişinin, bugün de Ankara’da bir kişinin vefatına neden olan doğalgaz patlamalarını kıymetlendirdi.
Dr. Bingöl, patlayabilmesi için doğalgazın patlama hudutlarına ulaşacak kadar çok ölçüde birikmesi gerektiğini belirterek, şunları kaydetti:
“Doğalgaz metan yüklü bir gaz olduğu için yüzde 5 ile yüzde 15 ortasında patlama sonuna ulaşır. Demek ki yüzde 5’i geçen bir birikme olmuş. Kapalı ortam ve pencere açık değil. Elektriği açma kapama sırasında oluşmuş bir kıvılcım da olabilir, bir kibrit çakması yahut sigara içilmesi üzere bir ateşle müdahale de olabilir. Bunlardan bir adediyle buluşunca da patlama gerçekleşmiştir diye düşünüyorum.”
“İhmal her vakit ön planda”
Patlamaların neden olabileceğine ait de bilgi veren Dr. Bingöl, şöyle devam etti:
“İhmal her vakit ön plana çıkar fakat ihmalden evvel yapılması gereken birçok iş var. Doğalgaz kullanıcılarının yapması gerekenler olduğu üzere alabileceği tedbirler var. Siz ocağı açık unutursanız çaydanlık taşar, kendi kendine ocağı söndürürse doğalgaz sızıntısı oluşur.
Doğalgaz kokusuz bir gazdır bu sızdığında anlaşılabilsin diye kokulandırılır. Kokusu hissedilsin diye kokulandırılır. Meskeninizde bir sızıntı olduğunda hissedersiniz. Lakin koku hissettiğinizde ateşleyici bir şey kullanmamamız gerekiyor. Gidip de lambayı açmaya çalıştığınızda lambanın gerisindeki bir elektrik kıvılcımı tutuşmayı gerçekleştirebilir.”
“Zorunlu olmadığı için tedbir almıyoruz”
Dr. Nuri Bingöl, sızıntı durumunda ne yapılması gerektiğini de şöyle anlattı:
“Sızıntıları hissettiğimizde camı açmak, meskeni havalandırmak, açık kalmış gaz varsa kapatmak, sızıntı varsa kapıları da açmak, cereyan yaptırmak üzere teknikler izlenebilir. Daha kolay tedbirler de var. Mesela dedektörler var. Bu dedektörler otomatik gaz kesici. İGDAŞ bunların endüstride kullanılmasını zarurî kılıyor. Bir restoran açacaksanız İGDAŞ’a başvurduğunuzda sizden dedektör istiyor. Dolayısıyla bunlar alınabilecek tedbirler. Bu tedbirleri biz ihtiyari olarak almalıyız, yani mecburî olmadığı için çoğumuz almıyoruz. Fakat almamız lazım çok maliyetli olan şeyler de değil. Bunlar alındığı vakit bu tip olayların önüne geçeriz.”
Kullanıcıların şuurlu olması gerekiyor
İş Sıhhati ve Güvenliği Uzm. Dr. Öğr. Üyesi Nuri Bingöl, kullanıcıların bilinçlenmesinin vakit aldığına işaret ederek, şöyle dedi:
“Dinamit üzere, el bombası üzere yıkıcı tesire sahip”
Tutuşma olursa patlamanın gerçekleştiğini lisana getiren Dr. Bingöl, kelamlarını şöyle tamamladı:
“Biz doğalgaz sıkışması demiyoruz, doğalgaz sıkışmaz, sıkışsa da patlamaz. Tüpgaz üzere basınçlı bir olay değil bu. Birikmesi sonucu oluşan atmosfere biz patlayıcı atmosfer yahut patlayıcı ortam diyoruz. Münasebetiyle bunun ismi doğalgaz sıkışması değil, bir patlayıcı ortam patlaması. Yaklaşık 10 atmosfer basınç yapacak biçimde patlarlar. Yıkıcı tesire sahip, bir dinamit üzere, bir el bombası gibi… Onlara da patlayıcı husus diyoruz.”
“Doğalgazı nasıl kullanmamız gerektiğini bilmiyoruz”
Üsküdar Üniversitesi İş Sıhhati ve Güvenliği Kısım Lideri Dr. Öğr. Üyesi Rüştü Uçan da doğalgaz patlamalarını kıymetlendirdi.
Dr. Uçan, doğalgazın güç olarak kullanmak gerektiğine işaret ederek, “Fakat bu gaz tehlikeli bir gaz, büyük bir gücü var. Doğalgaz havadan daha hafif bir gaz ve üstte birikebiliyor. Yüzde 5’ten fazla olduğunda rastgele bir ateşleyici, ışığı yakmak ya da yakılmış ışığı kapatmak, buzdolabını açmak, cep telefonuna arama gelmesi üzere sebeplerle ufak bir kıvılcım patlama meydana getiriyor.” dedi.
Mutfaklarda dedektörlerin olması lazım!
İstanbul’daki patlamada duvarların yıkıldığını söz eden Dr. Rüştü Uçan, şöyle konuştu:
“Biz doğalgazı nasıl kullanmamız gerektiğini bilmiyoruz. Doğalgaz kokusuz bir gaz ancak içine yumurta bozuğu üzere bir koku veriyorlar. Bu kokudan anlamak mümkün. Lakin şöyle bir durumda var o meskenin durumunu bilmiyoruz. Nasıl bir sızıntı oldu. Şu anda yazlıklardan geri dönmenin çok olduğu bir periyot. Bu devirlerde uzun bir mühlet konutlar de kapalı kalıyor. Şayet meskendeki ocaktan falan sızıntı varsa bu birikimler de olabilir. Onun için rastgele bir halde uzun periyodik konuttan ayrılıyorsak doğalgaz vanasını kapatıp o denli gitmemizde çok büyük yarar var. Bir de kesinlikle bilhassa mutfaklarda çok kullanıyoruz. Mutfaklarda dedektörlerin olması lazım. Fiyatı da uygun. Bunları kullanmamız gerekiyor.”
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
