Yazın pek çoğumuz tatilin keyfini güneşlenerek çıkardı. Lakin güneş ışınlarına uzun mühlet ve yüksek dozda maruz kalmak ciltte lekelere nedene olabiliyor. Pekala cilt lekelerinin tedavisi nedir? Tedaviye ne vakit başlamak gerekir? Liv Hospital Dermatoloji Uzmanı Doç. Dr. Anıl Gülsel Bahalı anlattı.
Zamanla büyüyebilir
Yaz bitti, artık güneşten bronzlaşan ve yıpranan ve güneş lekeleri oluşan cildimiz için yenileme, cildinize kış bakımı yapmanın vakti. Ekseriyetle kahverengi yahut koyu kahverengi renkte olan cilt lekeleri, sistemsiz formlarda, çeşitli boyutlarda olabilirken nizamlı ya da vakitle büyüyen hallerde de ortaya çıkabiliyor.
En çok yüz ve ellerde görülür
Deri rengi bireylerin fenotipik ve genetik özelliklerine bağlı olarak değişmekle birlikte temel olarak güneş ışınlarına karşı kollayıcı olarak melanositler (deriye rengini veren hücreler) tarafından üretilen melaninin üretim oranına bağlı olarak değişkenlik gösterir. Güneş lekeleri uzun mühlet ve tekrarlayan güneş ışığına maruz kalındığında bilhassa yüz ve el üzeri üzere güneşe açık alanlarda görülebilen melanin pigmentinin belirli bir bölgede olağandan fazla toplanması sonucu oluşan kahverengi lekelerdir. Güneş lekelerinin sebebi şahıstan bireye değişebilmekle birlikte en sık neden güneş ışınlarına ağır maruziyettir. Bunun dışında leke oluşumuna genetik yatkınlık, gebelik, kozmetik süreçler ve ilaçlar üzere faktörlerde neden olabilir.
Kadınlarda çoklukla alın, yanak ve üst dudakta
Güneş lekelerinden en sık görüleni ise melasmadır. Çoklukla bayanlarda yüzün orta kısmında (Alın, yanaklar, üst dudak) ve çene üzerinde simetrik olarak görülür. Koyu kahverengi yahut gri renkte lekeler halinde ortaya çıkabilirler. Solar lentigolar ise sıklıkla el üstlerinde, sırtta ve yüzde ortaya çıkan, yuvarlak, oval ya da sistemsiz form ve kenarlı olabilen deriden kabarık olmayan âlâ huylu kahverengi güneş lekeleridir.
Tedavisi nedir?
Güneşten korunun: Güneşten korunmak tedavinin birinci basamağıdır. Güneş hami eserlerin kullanılması ve geniş kenarlı şapka, güneş gözlüğü üzere gözetici giysilerin giyilmesi önerilir. Güneşle etkileşime girerek lekeyi arttırdığı düşünülen kimyasal unsurlar, ilaçlar ve uygun olmayan kozmetik süreçlerden uzak durmak gerekir.
Tedavi planı kişinin yapısal özellikleri, lekenin lokalizasyonu, yaygınlığı ve cilt altındaki derinliği üzere faktörler göz önüne alınarak oluşturulmalıdır. Tedavi hedefi ile sıklıkla kullanılan topikal kimyasal soyucular ortasında; hidrokinon, tretinoin, azeleik asit ve kojik asit içeren eserler yer alır. Ayrıyeten lazer, kimyasal peeling, leke mezoterapisi üzere uygulanan süreçlerde vardır.
Kimyasal peeling: Derinin üst katmanının soyulması amaçlanır. Peeling maksadı ile alfa hidroksi asitler, fenol, TCA, resorsinol, beta hidroksi asitler, kojik asit, salisilik asit üzere eserler kullanılır.
Lazer: Lazer tedavisinde Intense pulsed light (IPL), Pulsed dye lazer (510 nm),Q- switched ND: YAG lazer (1064 nm), Fraxionel lazerler kullanılabilir.
Kriyoterapi: Solar lentigolarda kriyoterapi ile tedavi başka bir seçenektir.
Özellikle koyu ciltli bireylerde çok dikkatli olunmalıdır. Zira lekelerde artış yahut kısa müddette lekelerin tekrar ortaya çıkması değerli bir sorundur. Farklı tedavi sistemleri olmakla birlikte tedavinin sabır gerektirmesi, zorluğu ve karşılığın şahıstan bireye nazaran değişmesi nedeni ile kesinlikle leke tedavisinin bu mevzuda uzman olan bir dermatolog doktor tarafından uygulanması gerekir.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı