Sancılı adet yarıyıllarında yaşadığınız kasvetleri menstrual döngünün ‘natürel’ bir parçası olarak mı görüyorsunuz? Şiddetli karın sızıları, migren saldırıları, bel sızısı, yoğun duygusal dalgalanmalar sizin için her regl yarıyılı tekerrür eden ve alıştığınız için tamamen basmakalıp kabul ettiğiniz gidişatlar mı? Yanıtınız evetse, yaşadığınız bu kasvetlerin gerçeğinde pek de basmakalıp olmadığını ve bir şeylerin ters gidiyor olmasından dolayı başınıza geldiğini öğrenmek isteyebilirsiniz. O acılı regl yarıyıllarının mesulü olan zeno östrojenler, ‘östrojen’e bilindik olsak da yabancı geliyor olabilir. Ama gerçeğinde yaşamlarımızın ne kadar içinde olduğunu bildiğinizde donakalabilirsiniz. Gelin hormon balansını bozan zeno östrojenleri yakından tanıyalım ve sıhhatimizi nasıl tehdit ettiklerini bilelim.
Zeno östrojen nedir, hasarları nelerdir?
Yediğimiz, içtiğimiz her şeyin hormon balansı için çok ehemmiyetli olduğunu öğreniyoruz; peki ya kullandığımız paklik malzemelerinin, suratımıza sürdüğümüz kremlerin ya da tampon, ped gibi hijyen ürünlerinin de hormon balansı üzerinde tesirli olduğunu söylesek. Evet, banyo arınıcılarından makyaj malzemelerine kadar kimyevi içerikli bir hayli ürün zeno östrojen kapsıyor. Bu sebeple bu cins ürünleri her kullandığımızda bedenimize aldığımız zeno östrojen ölçüyü de çoğalıyor. Peki, nedir bu zeno östrojen?
Xenoestrogen ya da zeno östrojen olarak adlandırılan bu hasarlı kimyeviler, endokrin bozucular ya da taklitçi östrojenler olarak belirlenir. Kadınlık hormonu olarak öğrenilen ve aylık adet döngüsünü tertip eden, meme gelişimini destekleyen östrojen hormonunu taklit eden zeno östrojenler, endokrin sistemini bozan ve insan bedeninde yapılmayan, endüstriyel olarak üretilen kimyevilerdir.
Bedendeki hormonların yapımına, taşınmasına, çoğalmasına ya da eksilmesine müdahale eden zeno östrojenler, hormon balansını bozarak östrojen baskınlığını ortaya çıkarır ve bunun neticesinde kadınlarda memelerde kabarıklık, somurtkanlık, kilo problemi, sancılar, kramplar, bitkinlik, çikolata kisti, myom, meme kanseri gibi sağlık meseleleri alana gelebilir.
Peki, zeno östrojenler yalnızca kadın sıhhatini mı tehdit eder? Hayır; bu taklitçi sıhhatine de ciddi hasarlar verebilir. Bedene girdiğinde östrojen reseptörlerine bağlanarak hücrelere yanlış iletiler gitmesine neden olan xenoestrogenler, erkeklerde kısırlık, prostat ve testis kanseri gibi sağlık problemlerin oluşmasına da zemin hazırlayabilir.
Bu sebeple hem kadın hem erkek sıhhatini tehdit eden zeno östrojenlerin nelerde bulunduğunu öğrenmek, onları vücudumuzu sokmamızı yasaklayabilir ve temkinlerimizi artırmamızı sağlayabilir.
Xenoestrogenler nelerde bulunur?
Gerçeğinde insan sıhhatine hasarlı kimyevi bileşenler dediğimizde bir haylimizin usuna muhtelif ambalajlarda gördüğümüz yalnızca harflerden oluşan kısaltmalar geliyor olabilir. BPA, MBC, BHA ve çok daha aşırısı…
Glifosat, bisfenol A BPA, paraben, ftalat, Fenosülfotiazin, Alkilfenol, Etinilestradiol, Metalloöstrojenler, Metilbenziliden kafur, Eritrosin ve daha sayılamayacak kadar fazla, anlaşılmaz görünen kimyevi bileşenler zeno östrojenlerin kendilerini sakladıkları kimlikler. Tüm bunları ezbere öğrenmek elbette ki olası değil ancak hangi ürünlerin içinde bulunduğunu andırmak daha kolay.
Makyaj malzemeleri, cilt bakım ürünleri, çamaşır yumuşatıcıları, deterjanlar, şampuan, saç kremi, ped, tampon gibi hijyen ürünleri, yüzey arınıcılar, çamaşır suları, böcek ilaçları, köpük, PVC gibi yapı malzemeleri, plastik şişeler, oda spreyleri, ahşap gözetici, yapıştırıcı, klor ve klor yan ürünleri, pestisitler ve işlenmiş, gözetici kapsayan kutulu besinler, kısacası günlük akışta hayatımızın değişik alanlarında seçim ettiğimiz, kullandığımız, harcadığımız bir hayli ürün ne yazık ki zeno östrojen kapsıyor.
Liste bu kadar kalabalıktan nasıl zeno östrojenler sakınabiliriz? Diye kaygılanıyor olabilirsiniz. Bu kadar her ürünşöhret içine entegre olduğu için yaşamlarımızdan tamamen ve tek seferde çıkarmak, elbette ki kolay olmayacaktır. Ancak olası olduğu kadar en aza indirmek için tesirli farklılıklar yapılabilir:
Plastik kullanımını eksiltin
Gıdaları gizlemek için sırça veya seramik ürünler kullanın
Kimyevi kapsamayan konut arınıcılarını seçim edin
Organik, yerel, mevsiminde yetişen ürünleri beslenmenize ilave edin
Pestisitli meyve-sebzeleri harcamayın
İşlenmiş, hormonlu et ürünlerini satın almayın
Oda spreyleri yerine natürel uçucu yağlardan yararlanın
Cilt bakım ürünleri ve makyaj malzemelerinde pak içerikli olanları seçim edin