Modern dünyanın en kritik getirilerinden biri olan stres, çoğumuzun yaşamının dağılmaz bir parçası… Şehir yaşamının getirdiği koşuşturma, aralıksız bir uğraşı hali, yoğun tempo, küresel sıkıntılar, geçim güçlüğü, hastalıklar derken günden güne artan stres, evvel tükenmişlik duygusuna daha sonra da depresyon gibi ruh sağlığı sorunlarına neden olarak yaşam kalitesini olumsuz etkileyebiliyor. Dahası, bir hayli fiziksel hastalığı da birliktesi getirebiliyor. Öyleyse atılması gereken ilk adım, bedenimizi korumak için her gün gösterdiğimiz çabayı zekâ sağlığımızı desteklemek için de göstermek. Çünkü, sağlıksız bir usla mutlu bir yaşam sürdürmek neredeyse imkânsız. Ussal sağlığınızı korumak için aklınıza ilk olarak stresten uzak durmaya çalışmak geliyor olabilir; bu önemli bir adım olsa da tek başına yeterli değil. Zekâ sağlığını iyileştirmek için daha fazlasına lüzum var. Biz de bu yazımızda zekâ sağlığını geliştirmenin yolları konusunu daha detaylı ele aldık ve stres yönetinin yanı sırra günlük alışkanlıklarınızda da kolayca uygulayabileceğiniz önerileri bir araya getirdik.
Zamanını çok daha üretken ve balanslı kullanabilen bireyler aslında kısa zamanda çok iş yapabilen değil, bir günün tüm saatlerini çalışma ve mola zamanları için en tesirli şekilde kullanabilen bireylerdir. Bu nedenle günün belirli zamanlarını rutinler oluşturarak ve tasarılama yaparak daha bereketli kullanmaya çalışın. Belirli rutinleri izlediğinizde ve daha da önemlisi kendi ihtiyaçlarınızın ve isteklerinizin ne olduğunu keşfettiğinizde zamanınızı çok daha iyi kullanabildiğinizi göreceksiniz. Öte yandan tasarılı yaşamanın, emin bir rutine sadık kalmanın zihninize de iyi geldiğini; daha sakin, daha öngörülü bir şekilde gününüzü geçirdiğinizde kendinizi çok daha iyi hissettiğinizi de fark edeceksiniz; çünkü zihniniz alışık olduğu adımları takip ederken çok daha az yorulacak. Günlük rutinlere dönüştürebileceğiniz iyi yaşam alışkanlıkları için Günlük rutin oluşturma ve günü tasarılama rehberi: Üretken bir günün usulü yazımızı okuyabilirsiniz.
Fiziksel ihtiyaçlarınızı karşılamanın yanı sırra beyin sağlığınızı da destekleyerek zihninizi çok daha güçlü kılmak için somon, ton balığı gibi omega-3 yağ asitleri açısından zengin yiyecekleri öğünlerinize ilave edin. Sağlıklı ve balanslı beslenme, odaklanma marifetlerinizi, hafızanızı geliştirirken kendinizi çok daha iyi hissetmenizi de sağlayacaktır. Öte yandan, hem bütüncül sağlığınızı hem de uzun vadede ussal iyi oluşunuzu olumsuz etkileyecek alkol, sigara gibi maddelerden de muhtemel olduğunca uzak durmaya çalışın.
Çoğumuz gün içinde çalışarak ya da istemeden başkaları için harcayarak kaybettiğimiz zamanı gece saatlerinde geç uyuyarak karşılama etmeye, günü biraz daha uzatabilmek için geceleri geç yatmaya, uykumuzu ertelemeye çalışıyoruz. Sanki gündüzleri sorumluluklarımız suratından yaşayamamanın boşluğunu doldurduğumuz bu anlarda, sirkadiyen ritmimize uygun olmayan aktiflikler yapabiliyoruz. Kendinizi şımartmak ve sadece kendiniz için bir şeyler yapıyor olmak ilk bakışta harika hissettirse de, uzun vadede bunu gece uykunuzdan çalarak yapmanız metabolizmanızın çalışmasını olumsuz etkileyebilir ve kronik yorgunluk hissi yaşamanıza neden olarak ussal sağlığınızı tehlikeye atabilir. Gece uykusu ve sirkadiyen ritim arasındaki ilişkiyi incelemek, bedeninizin gece uykusuna neden ihtiyacı olduğunu öğrenmek için Sirkadiyen ritim ve uyku ilişkisi: Kaliteli ve sağlıklı bir uyku için biyolojik saatinize kulak verin yazımıza göz atabilirsiniz. Her gün aynı saatte uyuyup uyanarak ve günde en az 6-7 saatlik bir uyku deneyimi yaşayarak bedensel yorgunluğunuzu gidermenin yanı sırra zihninizi de dinlendirebilir; ussal sağlığınızı destekleyebilirsiniz.
Fiziksel faalliğin yalnızca bedensel sağlığınızı için önemli olduğunu düşünüyorsanız yanılıyorsunuz. Bir Hayli araştırma, günlük programlı hareketin bilişsel marifetleri iyileştirdiğini, beyin sağlığını desteklediğini ve stresin, kuruntunun, depresyonun oluşma riskini düşürdüğünü ortaya çıkarıyor. Öte yandan genel iyi oluş halini de destekleyen programlı egzersiz, mutluluk hormonlarının salgılanmasını artırdığından esenlik halini de tetikliyor ve kişinin kendini çok daha iyi hissetmesini sağlıyor. Bunun yanı sırra stresi azaltan aktif yaşam, stresin neden olacağı olumsuz duygu ve düşüncelerin, aynı zamanda da sağlık sorunlarının ortaya çıkma riskini de azaltmaya yardımcı oluyor. Gelişigüzel bir spor dalına ilgi duymuyor olsanız da her gün en az 30 dakikalık bir yürüyüşü rutinlerinize ilave ederek hem bedeninizi hem zihninizi koruyabilirsiniz.
Yatmadan hemen evvel ya da sabah ilk uyandığınız anda birkaç dakikanızı nelere minnettar olduğunuzu düşünerek geçirmek ya da o gün yaşamınıza katkı sağlayan insanlara teşekkürlerinizi iletmek için küçük bir zaman dilimi belirleyin. Şükretmek, bir hayli araştırmanın da ortaya çıkardığı üzere ussal iyi oluşu desteklerken, stres, tükenmişlik, depresyon gibi olumsuz duyguihtimalini de düşürüyor. Şükretmeyi alışkanlık haline getirmenin yollarını ve bunun yaşamınıza sağlayacağı bereketleri öğrenmek için Şükretmeyi alışkanlık haline getirmenin yolları yazımızı okuyabilirsiniz.
75 yıl süren Harvard araştırmasının sonucunda, bizi mutlu eden en önemli şeyin anlamlı ilişkilerimiz olduğu ortaya çıktı. Kendimizi öteki insanlardan izole ettiğimiz zamanlarda hadiseleri olduğu gibi görme ihtimalimiz azalıyor, kendimizi yalnız hissediyoruz ve karar verirken daha fazla zorlanıyoruz. Haliyle, zihnimizi de daha fazla yoruyor ve iyi oluşumuzun yerini strese, kuruntuya bırakıyoruz. Bu nedenle kendinizi yalnız hissettiğiniz zamanlarda uzaktan da olsa arkadaşlarınızla, ailenizle ya da sevdiğiniz dostlarınızla bağlantı kurun; güvendiğiniz insanlarla dertleşin, duygularınızı-düşüncelerinizi paylaşın. Öte yandan, başkalarına destek elinizi uzatın. Bir arkadaşınıza ya da ihtiyacı olan birine destek faktörüz iyi duygu sağlığınızı da iyileştirecektir. Bunun için sosyal olarak aktif kalabileceğiniz çevrelere girebilir, ihtiyacı olan insanlarla tanışmak için gönüllü destek derneklerine katılabilirsiniz.
Günlük tutmak, duygularınızı, düşüncelerinizi ve hadiseler karşısındaki tepkilerinizi yeniden gözden geçirmek ve işlevsel olmayanları değiştirmek için muhteşem bir taşıttır; aynı zamanda zihninize bakım yapmak için de muhteşem bir zaman dilimi yaratmanıza yardımcı olur. Programlı olarak günlük tutmaya başladığınızda duygularınızı çok daha iyi regüle edebildiğinizi, tutumlarınızın ve tepkilerinizin çok daha tutarlı olduğunu, daha net kararlar verebildiğinizi, zihninizin sakinlediğini ve çok daha iyi hissetmeye başladığınızı göreceksiniz. Günlük tutmanın yaşamınıza katacağı pak özellikler yazımıza göz atarak hemen günlük yazmaya başlayabilirsiniz.
Bir müzik aleti çalmayı öğrenmek, yeni bir hobiye başlamak veya yeni bir dil öğrenmek beyninizin aktif ve sağlıklı kalmasına yardımcı olabilir. Bu nedenle kendinize alan okuyacağınız başka bir deyişle zihninizi canlandıracağınız, farklı uğraşlarla meşgul edeceğiniz ve bir yandan da neşe alacağınız faallikleri denemeniz en iyisi. İster yeni bir spor dalını deneyin ister resim yapmaya başlayın ya da şiir yazın. Kendinize farklı etkinlikler sunarak ussal sağlığınızı destekleyebilir, ayrıca kişisel gelişiminiz için de başarılı adımlar atabilirsiniz.
Stres, fiziksel bir hayli sağlık sorununun temelinde olan kritik bir neden sağlığını da tehdit eden önemli bir yaşamsal olgu. Her ne kadar günümüzde stresin olmadığı bir yaşantı düşünmek muhtemel olmasa da stresi idaremeyi öğrenmek onun hem fiziksel hem ussal olumsuz tesirleriyle baş etmeye yardımcı olabilir. Stres beynimizi nasıl etkiliyor? yazımıza göz atarak stresin olumsuz tesirleri konusunda bilgilenebilirsiniz. Stres kaçınılmaz olsa da bakış açınızı pozitife çevirerek zihniyetinizi değiştirebilir; bardağın dolu tarafını görmeye odaklanabilir, iyi oluşunuzu destekleyebilirsiniz.
Ağaçların arasında, çimenlerin üzerinde ya da denizin kenarında kendinizi çok daha iyi hissettiğinizi netlikle fark etmişsinizdir… Bunun sebebi bir hayli araştırmanın da ortaya çıkardığı gibi doğanın iyileştirici bir eforu olması. Doğada geçirdiğiniz zamanlarda kendinizi çok daha huzurlu, mutlu ve yenilenmiş hissetmemiz rastla değil. Doğada zaman geçirmenin ruh halini iyileştirdiği ve pek çok stres etmeninin tesirini azaltarak gevşeme sağladığı araştırmalarla kanıtlanmış bir asıl ve psikoloji dünyasında doğanın iyileştirici eforundan faydalanmak ekoterapi olarak adlandırılıyor. Daha fazlası için Ekoterapi: İnsan ve doğa arasındaki ilişkinin iyileştirici eforu yazımıza göz atmayı unutmayın.